با رسیدن رمضان؛ ماهِ رحمت و مغفرت و برکت در افغانستان، مردمِ این کشور بیشتر وارد زحمت و عذاب و نقمت می‌شوند. چنانی‌که قیمتِ مواد اولیه در کابل و تمامِ شهرها و دهاتِ کشور به‌یک‌باره بلند می‌رود و به موازاتِ افزایش تقاضا به مواد خوراکی، قیمت‌ها سیر صعودی می‌پیمایند. این وضع در افغانستان متأسفانه به یکی از سنت‌های رمضانی تبدیل شده که با رؤیتِ این ماه گران‌فروشی به اوج می‌رسد.
افزایش قیمت‌ها در ماه رمضان، اکثریتِ مردم افغانستان را که تنگدست و بی‌بضاعت‌اند، با دشواری‌های فراوان روبه‌رو می‌کند. تاجران در این ماه سودِ بیشتر می‌طلبند و در نتیجه، دسترخوانِ فقرا تهی‌‌تر از قبل می‌شود. همچنین بخش قابل توجهی از جمعیتِ کشور زیر خط فقر قرار دارند که روی دسترخوانِ آنان یک نوع غذا هم به‌زحمت دیده می‌شود. این عده در ماه رمضان، آن یک نوع غذا را هم از دست می‌دهند و یا مقدارِ آن را به نصف می‌رسانند. در کنار بلند رفتن قیمت‌ها، تعویق در پرداختِ معاشِ کارمندان اداراتِ دولتی و خصوصی در ماه رمضان، از دیگر مشکلاتی‌ست که ماه میهمانیِ خدا را به ماه حسرت و عسرت تبدیل می‌کند. چرا که ماه رمضان بنا بر آموزه‌های دینی و اسلامی‌مان، می‌باید ماهِ مهرورزیِ مؤمنان و مسلمانان نسبت به یکدیگر و هم‌سفره شدنِ اغنیا با فقـرا باشد؛ به‌نحوی که در این ۳۰ روز نه‌تنها هیچ فقیری بدونِ طعام و روزی نماند بلکه سفره‌ها و تنوعِ غذاها در آن هم‌سطح و برابر گردد. اما جای بسی افسوس و تأسف است که در واقعیتِ امر چنین نیست و در این ماه تاجران بیش از سایرِ ماه‌ها به کسبِ درآمد و انباشتِ سرمایه می‌اندیشند و تجارت را بر کرامتِ رمضان ترجیح می‌دهند.
این در حالی‌ست که ادعای بزرگان و دولت‌مردانِ افغانستان در عرصۀ تدین و اسلامیت و همین‌طور جهـاد و آخرت‌دوستی بیش از سایر کشورهای مسلمانِ جهان است و این منّت را همیشه با خود حمل می‌کنند که اگر جهاد آنان نبود، جهانِ اسلام عظمتِ امروزینش را نداشت. اما به غیر از افغانستان، در تمام کشورهای اسلامی در ماه رمضان به حرمتِ ماه میهمانیِ خـدا نه‌تنها نرخِ اجناس و کیفیتِ کالاها زیر نظارتِ دولت قرار می‌گیرد، بلکه سفره‌های رنگارنگِ افطاری در مساجد و بازارها پهن می‌گردد تا هر آن‌کسی که بضاعتِ تهیۀ افطاری را ندارد، از آن‌ها خوراکی‌ها استفاده کند. بدبختانه در کشورِ ما نه‌تنها از سفره‌های افطاری در بازارها و مساجد ـ ولو به‌ندرت ـ خبری نیست، که عطش‌ِ پول‌دوستی و ثروت‌اندوزی در این ماه باعث می‌شود نرخِ اجناس و خوراکی‌ها بالا برود و سفره‌های افطاریِ خانه‌های مردم از گرسنه‌گی پُر گردد.
شاید بلند رفتنِ قیمت‌ها در ماه رمضان عوامل و دلایل و توجیهاتِ زیادی داشته باشد؛ اما آن‌چه غیرقابل کتمان است، بی‌برنامه‌گی دولت در امور معیشتیِ مردم و کمرنگ‌شدن وجدانِ جمعی و شفقتِ اجتماعیِ سرمایه‌داران و تجارت‌‌پیشه‌گانِ کشور است. دولت شاید به دلیلِ پذیرش «اقتصاد بازار» گمان کرده که هیچ مسوولیتی نسبت به وضعیتِ بازارها و سیری و گرسنه‌گیِ مردم ندارد و بازرگانان و سرمایه‌داران نیز شاید گمان کرده‌اند این‌که هر سال حج بروند و قربانی کنند، مورد عفو و رحمت الهی قرار می‌گیرند. حال آن‌که چنین تعبیری از دولت‌داری و مسلمانی، رستگاری دنیا و آخرت را هم‌زمان از جامعۀ افغانستان گرفته می‌تواند.
برای درک این وضع، باید سایر ماه‌های سال را نیز در نظر گرفت که در آن نه حکومت و نه صاحبانِ سرمایه هیچ دغدغه‌یی نسبت به جامعه‌یی که هر روز بیشتر دچار فقر و شکافِ طبقاتی می‌شود، ندارند و در چنین معادله‌یی، فقر و بی‌سوادی و بیماری و بزه‌کاری تا بی‌نهایت اوج می‌گیرد. برای فایق آمدن بر این وضع و از سر گرفتنِ مسلمانی، ماه رمضان بهترین فرصت برای بازاندیشی مناسباتِ ناعادلانه در جامعه و تمرین ایثـار و سخاوت است؛ چنان‌که پس از پایان این ماه مبارک، فصل جدیدی در روابط میان فقـرا و اغنیا و مردم و حکومت گشوده گردد.
یقیناً امامانِ مساجد با تبلیغ آموزه‌های نابِ اسلامی و خطاب قرار دادنِ دولت‌مردان و سرمایه‌داران می‌توانند نقش اساسی و سازنده را در این راستا بازی کنند.