ماندگار: بیش از ۱۵۰ عضو نیروهای گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) در شمال افغانستان حدود یک‌سال پیش به نیروهای دولتی تسلیم و خواستار بازگشت به زنده‌گی عادی شدند. اما مقام‌های دولتی گفتند که با آن‌ها مانند اسیران جنگی برخورد خواهد شد.
به تازه‌گی مقام‌های محلی در ولایت جوزجان گفته اند که شماری از زنان و کودکان این شورشیان به خویشاوندان‌شان در ولایت‌های شمالی افغانستان سپرده شده‌اند.
مولوی حبیب‌الرحمان، سرگروه این افراد سال گذشته پس از کشته شدن قاری حکمت‌الله رهبر سابق داعش در شمال افغانستان، جانشین او شد و نامش بر سر زبان‌ها افتاد. اما با گذشت دو ماه و پس از تنگ شدن حلقه محاصره، او با نیروهای تحت امرش به دولت تسلیم شدند. پس از آن دولت افغانستان اعلام کرده بود که به فعالیت داعش در شمال این کشور پایان داده شده است.
اواسط تابستان سال گذشته خورشیدی چرخ‌بال‌های ارتش افغانستان افرادی را که اعضای تسلیم‌شده گروه داعش خوانده می‌شدند از میدان جنگ در ولسوالی درزاب ولایت جوزجان از «محاصرۀ طالبان» نجات و به شهر شبرغان مرکز ولایت انتقال دادند.
حدود ۱۵۰ تن از اعضای داعش به دولت تسلیم شده و با چرخ‌بال‌های ارتش محاصره طالبان نجات داده شدند و از سوی مقام‌های محلی به عنوان افرادی که به روند صلح پیوسته‌اند به گرمی استقبال شدند. در میان آن‌ها تعدادی زن و کودک نیز دیده می‌شد.
حبیب الرحمان در مورد دلایل پیوستن به داعش گفته بود: «با یک احساسات برآمده بودیم، حالا به کلی از جنگ خسته هستیم و نمی‌خواهیم که دوباره تپه به تپه جنگ کنیم، دولت اگر می‌خواهد در چوکات (چارچوب) دولت می‌خواهم به عنوان یک فرد عادی و یک شهروند به زنده‌گی عادی خود ادامه دهم».
زندانیان داعش، مانند هزاران جنگجوی طالب معمولاً بعد از انجام تحقیقات و محاکمه، در زندان‌های ولایت پروان (بگرام) و زندان پلچرخی کابل نگه‌داری می‌شوند.
منابع در ریاست امنیت ملی افغانستان در گفت‌وگو با بی.‌بی.‌سی تایید کردند که داعشیان درزاب از همان آغاز تا امروز در بازداشت این اداره در کابل به‌سر می‌برند.
پس از انتقال این شورشیان تسلیم‌شده به کابل، عبدالله عبدالله رییس اجرایی حکومت وحدت ملی در یک نشست شورای وزیران اعلام کرد که قضیه جنگجویان داعش با دیگر تسلیم‌شدگان فرق می‌کند.
آقای عبدالله گفت: «در شمال کشور تعدادی از نیروهای داعش تسلیم شدند، با این شورشیان به حیث اسیرانی که در جنگ دستگیر شده‌اند برخورد می‌شود. تسلیمی به معنای این نیست که از جنایت‌های که انجام داده اند چشم پوشی شود».
لطف‌الله عزیزی والی جوزجان نیز گفت مولوی حبیب‌الرحمن و دیگر شورشیان داعشی که با او یک‌جا به دولت تسلیم شده بودند، باشنده‌های اصلی ولایت‌های شمالی هستند و زنان و کودکان این شورشیان پس از انجام بررسی‌ها به بستگان‌شان تحویل داده شدند.
آقای عزیزی گفت که بیست تن از اعضای خانواده زندانیان داعش که زنان و کودکان بودند، به اولیای‌شان تسلیم شدند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز با تسلیم‌شده‌گان داعش دیدار کرده است. موسی محمودی رییس اجرایی این کمیسیون می‌گوید که مولوی حبیب‌الرحمن و همراهانش در توقیف‌ امنیت ملی هستند و اکنون در وضعیت خوبی قرار دارند.
آقای محمودی تاکید کرد که «کمیسیون از وضعیت آنها نظارت می‌کند، در این رابطه کدام شکایتی وجود ندارد، با آن‌ها برخورد انسانی صورت گرفته تا اکنون و بعضی موضوعاتی و مسایلی وجود دارد که ما آنها را با حکومت افغانستان برخاطر پاسخ‌گویی‌شان شریک کردیم».
فرید غرنی، وکیل مدافع نیز می‌گوید که شورشیان زندانی و اسیران جنگی به ویژه اعضای داعش که در توقیف‌گاه‌های اداره امنیت ملی نگه‌داری می‌شوند از وقت گرفتاری تا وقت محاکمه تمام حقوق‌شان در نظر گرفته می‌شود.
مسوولان زندان‌ها می‌گویند بیش از ۳۳ هزار زندانی در زندان‌های افغانستان نگه‌داری می‌شوند که از این میان ۲۱ درصدشان متهم به دست داشتن در جرایم امنیت داخلی و خارجی هستند.
منابع ادارۀ امنیت ملی افغانستان می‌گویند در مجموع۴۰۰ شورشی داعش، از جمله ۱۳۰ شهروند خارجی عضو این گروه در توقیف‌گاه‌های این اداره نگه‌داری می‌شوند.