نخسـتین قدمِ کمیسیون انتخابات به سمتِ مستقل‌بودن

- ۰۲ سرطان ۱۳۹۸

اخیراً یکی از کمیشنران کمیسیون مستقل انتخابات برای نخستین‌‌بار از مداخلات ارگ ریاست‌‌جمهوری در کارِ کمیسیون مستقل انتخابات خبر داده است. این اقدامِ نیکو و نوظهور نشان می‌دهد که بالاخره در این کمیسـیون حرکت‌هایی به سمتِ مستقل نگه‌داشتنِ کمیسیون انتخابات نضج گرفته است. در گذشته، مسوولان کمیسیون‌های انتخاباتی هرگز به چنین امری توجه نداشتند و سعی می‌کردند مداخلاتِ مقاماتِ حکومت را در کار کمیسیون انتخابات کتمان کنند.
به بیراهه رفتنِ همۀ انتخابات‌هایِ افغانستان در هجده ‌سال گذشته، بیشتر ناشی از مداخلۀ ارگ و حکومت در کار و نتایجِ آن بوده ‌است. همیشه این ریاست‌جمهوری بوده که مسیر مهندسیِ انتخابات در کشور را هموار کرده ‌است. همین نگاه‌های سیاسیِ خاص به مسالۀ انتخابات بوده که کمیسیون مسـتقلِ انتخابات را به عنوان یک ابزار در خدمتِ آنانی قرار داده که خواسته‌اند نتایج انتخابات را وفقِ میل‌شان بتراشند. به عبارت دیگر، همیشه یک ارادۀ سیاسی وجود داشته تا انتخابات را به بحـران بکشاند و رسوایی‌های معروف به «انتخابات گوسفندی ریاست‌جمهوری» و نیز «انتخاباتِ بدنام و فضاحت‌بارِ پارلمانی اخیر» را به دنبال آورد. بنابراین تا زمانی‌که کمیسیون‌های انتخاباتی به‌راسـتی خودشان را با مفهوم و فلسفۀ «مستقل بودن» هماهنگ نسازند و رفتارِ مستقلانه از خود بروز ندهند، هر انتخاباتی در افغانستان ممکن است به بحـران کشانده شود و سیاست‌مدارانِ طماع بخواهند انتخابات را به میل و هوسِ خویش مهندسی و مدیریت کننـد. حالا افشاگری‌هایی که مولانا عبدالله کمیشنر کمیسیون مستقل انتخابات از آدرسِ این کمیسیون کرده است، نشـان می‌دهد که سطح مداخلۀ ارگ در کارِ کمیسیون انتخابات بسیار بالاست و می‌توان درک کرد که وقتی سطحِ مداخله پس از این‌همه منازعه و جدلِ انتخاباتی چنین است، در کمیسیون‌های قبلی این نوع مداخلات به کدام پیمانه بوده‌اند.
این‌که کمیسیون انتخابات سطح مداخلاتِ ارگ در کارش را آفتابی کرده، در حقیقت نخستین قدمی‌ست که به سمتِ حفظ استقلالِ کمیسـیون انتخابات برداشته شده است. اما برای رسیدن به یک نقطۀ مطلوب و تحققِ مفهوم استقلالیت، انتظار می‌رود که کمیسیون انتخابات تا پایانِ کارش در مقابل مداخلات و دشواری‌هایی که از جانب ارگ بر آن‌ها وارد می‌شود، بایسـتد و جرأتِ راست‌گویی و افشاگری را داشته باشد.
بر اساس قانون، کمیسیون انتخابات یک نهادِ ملی و مستقل است و باید مسوولانِ درجه‌یکِ آن کسانی باشند که بارِ این رسالتِ سنگیـن را به جان بردارند و برای حفظ عزت و حرمتِ این نهـاد و ادای دِین در برابر مردم، از هیچ قدرتی نهراسند. چنین روشی در ابتدا شاید ترسناک به نظر آید، اما اگر مسوولان با اتکا به قانون بر این روش مداومت ورزند، آنگاه خواهند دید که ارگ و هر نیروی مداخله‌گرِ دیگری در برابر اراده و استقامتِ قانونیِ آن‌ها تمکین خواهند نمود.
اکنون کمیشنران و مسوولانِ جدید کمیسیون‌های انتخاباتی، با تجربه از انتخابات‌های گذشته و موقعیتِ کمیشنرانِ پیشین در نزد مردم، باید مسیر حرکتِ خود به سمتِ اصلاحات و برگزاری یک انتخاباتِ سالم و عاری از نفوذ نهـاد قدرت را روشن و هموار سازند. کمیشنران و مسوولانِ گذشته از نهاد قدرت ترسیدند و هرکدام به‌نحوی رامِ قدرتمندان شدند و نتیجه این شد که هم از سویِ جامعه/مردم طرد گشتند و هم از سوی نهـاد قدرت، و داغِ یک بدنامیِ تاریخی را نیز بر پیشانی پذیرفتند.
اعضای جدیدِ کمیسیون‌های انتخاباتی کافی‌ست که در نقشِ قدم‌هایِ همتایانِ گذشتۀشان پا نگذارند و به‌‌جرأت و هوشیاری متوجه مسوولیت‌هایِ قانونی و مردمی‌شان باشند. چنین رویکردی، هم حیثیت و اعتبارِ از دست رفتۀ انتخابات و دموکراسی را اعاده می‌سازد و هم آن‌ها را به عنوان «قهرمان» به جامعه معرفی می‌کند. اما در غیر آن، باید گفت با توجه به سیاستی که ارگ پیشه کرده، انتخابات همراه با اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی قربانی می‌شود و از همه بدتر این‌که: احتمال می‌رود جامعۀ افغانستان در نتیجۀ این وضع به سمتِ بی‌نظمی و آشوبِ سرتاسری سوق یابد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.