احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.





امضای توافق‌نامۀ صلح پایانِ جنگ نیست

گزارشگر:احمـد عمران - ۲۶ اسد ۱۳۹۸

به گمان غالب، امریکا به‌زودی توافق‌نامه‌یی را با طالبان به امضا خواهد رساند. گفته می‌شود متنِ این توافق‌نامه آماده شده و در اختیار سرانِ طالبان و کاخ سفید قرار گرفته است. بر اساس برخی گزارش‌ها، دونالد ترامپ رییس‌‍جمهوری امریکا مشوره‌های لازم در مورد متن توافق‌نامه را انجام داده ولی هنوز مشخص نیست که سرانِ طالبان چه زمانی متن را نهایی خواهند کرد. برخی از تحلیل‌گران که مسایل را زیر نظر دارند، می‌گویند که در مسایل کُلی، متنِ توافق‌نامه مورد تأیید دو طرف قرار دارد ولی احتمال دارد که در مسایلِ جزیی تغییراتی در آن رونما شود.
mandegarگویا طالبان از وضعیت می‌خواهند حداکثرِ استفاده را ببرند و توافق‌نامه‌یی را امضا کنند که در آن منافعِ این گروه به اندازۀ کافی برجسته باشد. در عین حال گفته می‌شود که هم‌زمان با امضای توافق‌نامه میان امریکا و طالبان، امریکا توافق‌نامۀ دیگری را با حکومت افغانستان امضا می‌کند. جزییاتِ این توافق‌نامه زیاد روشن نیست، ولی منابعی می‌گویند که متن آن در اختیار ارگ و سپیدار گذاشته شده است. به باور این منابع، امریکا می‌خواهد با امضای این توافق‌نامه شرایطی را فراهم کند که ادامۀ گفت‌وگوهای صلح میان گروه‌های ذی‌دخل در افغانستان ادامه یابد.
امریکا از حدود یک سال به این طرف در حالِ انجام گفت‌وگوهای صلح با گروه طالبان قرار دارد و به نظر می‌رسد که این گفت‌وگو پس از هشتمین دورِ خود به نتایجی منجر شده است. نتایج این گفت‌وگوها میان امریکا و طالبان هرچه باشد، ولی به نظر نمی‌رسد که زمینه‌ساز تأمین صلح و امنیت در افغانستان شود. امریکا تصمیم نهاییِ خود را برای بیرون شدن از جنگ افغانستان گرفته است اما در عینِ زمان بیم از آن دارد که بیرون شدنِ این کشور از افغانستان، به تکرار تاریخ بینجامد و این کشور به سال‌های پس از سقوط حکومت داکتر نجیب‎الله برگردد. تنها نگرانی امریکا در مورد خروج از افغانستان، برچسپی است که بدون شک بر این کشور وارد خواهد شد و آن شکست در یک جنگ طولانی در برابر گروهی‌ست که زمانی زمام‌دارانِ کاخ سفید حتا از بردن نامِ آن ننگ داشتند. اما امروز از برکت سیاست‌های متزلزلِ خود مجبورند در پای سندی امضا بگذارند که یک طرفِ آن را رهبری گروه طالبان امضا کرده است.
در مورد افغانستان هنوز معلوم نیست که واقعاً تاریخ تکرار خواهد شد اما با امضای توافق‌نامۀ صلح با طالبان، تاریخ در مورد امریکا بدون شک تکرار می‌شود. امریکا زمانی به ویتنام نیز لشکرکشی کرده بود که با شکستی سخت و افتضاح‌آمیز این کشور را ترک کرد. تفاوتِ جنگ افغانستان با جنگ ویتنام در این است که در آن جنگ امریکا از حکومتی دست‌نشانده و مستبد حمایت می‌کرد ولی در جنگ افغانستان از داعیۀ مردم افغانستان برای صلح و ثبات در کشورشان دفاع می‌کرد. ولی به هر حال جنگ، جنگ است و غلبۀ یک طرف به معنای شکست طرفِ دیگر خواهد بود.
توافق‌نامه‌یی را که امریکا با طالبان امضا می‌کند، توافق‌نامۀ بُرد ـ بُرد نیست، بل بُرد ـ باخت است. این موضوع را سرانِ کاخ سفید باید بدانند و مطمین باشند که تاریخ در مورد عملکردشان در افغانستان قضاوت خواهد کرد؛ زیرا آن‌ها افغانستان را درحالی ترک می‌کنند که در این کشور حکومتِ ملی به معنای حقیقی شکل نگرفته و مشکلات داخلی بر سرِ بسیاری از مفاهیم و مسایلِ مورد مناقشه همچنان لاینحل باقی مانده است. امریکا در هجده سالِ پسین نتوانست سیاستِ معقول و مبتنی بر ارادۀ مردم افغانستان را دنبال کند. این کشور در تمام انتخابات‌هایی که انجام شد، متأسفانه دخالت داشت و افرادی را به حکومت‎‌داری رساند که فکر می‌‎کرد متحد خوبی برای آن کشور خواهد بود. امروز امریکا چوبِ سیاست‌هایِ خود در افغانستان را می‌خورد. اگر این کشور از همان آغاز به صدای مردم افغانستان گوش می‌داد و به جای افراد وابسته به خود، از تیمی حمایت می‌کرد که توانایی حلِ مشکلات کشور را می‌داشت، امروز لازم نبود پول‌هایی را که صرف مبارزه با تروریسم کرده، به رخِ مردم افغانستان بکشد و یا با چنین خواری و خفتی با گروه طالبان پشت میز مذاکره بنشیند.
شاید از همان آغاز جنگ، موضوع یک‌طرفه کردنِ طالبان برای امریکا در اولویت قرار نداشته و این کشور نمی‌خواسته طالبان را از صحنه بردارد. آنچه را که آقای ترامپ می‌گوید که پیروزی در جنگ افغانستان به بهای کشتن ده میلیون انسان ممکن بود، افسانه و توهمی بیش نیست. این کشور هرگز منابع و ریشه‌های تروریسم و بنیادگرایی را که در پاکستان گسترده شده است، مورد توجه قرار نداد و با وجود داشتن اطلاعاتِ دقیق از اردوگاه‌ها و پناهگاه‌های گروه‌های افراطی، آن‌چنان که لازم است با آن‌ها برخورد نکرد. شاید طرح‌ها و دیدگاه‌های دیگری وجود داشت، ولی هرچه باشد، امروز امریکا به عنوان مهم‌ترین قدرتِ جهانی با گروهی توافق‌‍نامۀ صلح را امضا می‌کند که هنوز اکثریتِ مردم جهان و افغانستان این گروه را تروریست و دهشت‌افکن می‌نامند.
آنچه را که طالبان در جنگ افغانستان انجام دادند و هنوز انجام می‌دهند، به هیچ صورت و از هیچ دیدگاهی نمی‌توان توجیه کرد. قتل و کشتار غیرنظامیان آن‌هم چنین بی‌رحمانه، هیچ توجیه منطقی و محکمه‌پسندی نمی‌تواند داشته باشد.
امریکا در حالی افغانستان را ترک می‌کند که گروهی غاصب و خودکامه در ارگ زمام سیاست را در دست گرفته و بدون آن‌که کمترین شناختی از مسایل حقیقیِ افغانستان داشته باشد، در حال بردن کشور به سمت تباهی و جنگی مدهش و ویرانگر است. این گروه را نیز پنج سال پیش، مثل گروه‌های قبلی، امریکایی‌ها وارد بازی سیاست افغانستان کردند و حالا مردم باید بهـایِ این اشتباهِ سنگینِ آن‌ها را بپردازند.
جنگ افغانستان از همان آغاز راه‌حل داشت، اگر امریکایی‌ها دچار محاسباتِ سطحی و نادرست نمی‌شدند و می‌گذاشتند که مردم افغانستان واقعاً بر سرنوشت سیاسیِ خود حاکم شوند.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.