احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۲۸ سرطان ۱۳۹۲
با نزدیکشدن به زمان خروج نیروهای نظامی بینالمللی از افغانستان، به نظر میرسد تلاشهای صلح افغانستان با بیاعتمادی میان بازیگران عمده روبرو است. افغانستان در تقلا است که رهبری مذاکرات را در دست داشته باشد.
ایالات متحده امریکا و متحدیناش امیدوارند روند صلح که حدود دو سال قبل شروع شد، پیش از خروج اکثر نیروهای بینالمللی در کمتر از دو سال آینده، به نتایجی برسد. اما با وجود آن که طالبان بیش از هر زمان دیگری آماده مذاکره به نظر میرسند، گفتوگوهای صلح نتیجه نداده است؛ زیرا طرفهای زیادی در تلاش شروع گفتوگو میباشند.
خبرگزاری اسوشیتدپرس به نقل از مقامهایی در افغانستان و پاکستان، گزارش داده است که طالبان با نمایندهگی از ۳۰ تا ۴۰ کشور در تماس هستند. از سوی دیگر، مناسبات سه بازیگر اصلی این روند (ایالات متحده، پاکستان و افغانستان) با بیاعتمادی همراه بوده که منجر به کندی این روند شده است.
یافتن گذرگاهی برای مذاکره با طالبان یکی از موضوعات دیدار روز گذشتۀ حامد کرزی رییس جمهور افغانستان با همتای پاکستانیاش و دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا بود. این دیدار در حالی انجام شد که کرزی در تازهترین اظهارات خود تنشی تازه میان کابل و غرب خلق کرده است.
کرزی به غرب هشدار داده است که از گفتوگوهای صلح به عنوان اهرمی برای فشار بر دولت افغانستان استفاده نکند. از سوی دیگر، کابل و واشنگتن از پاکستان ناامید شده اند که بر محل زندهگی و فعالیت طالبان آزاد شده از زندانهای پاکستانی نظارت ندارد. پاکستان میگوید که زندانیان طالبان را به درخواست حکومت افغانستان آزاد کرده و منابعی برای نظارت از آنها در اختیار ندارد.
به نظر میرسد افغانستان و پاکستان هر دو نمیدانند که بیش از ۲۰ زندانی طالبان بعد از آزادی به کجا رفته اند. هفته گذشته طالبان توسط
ملا نورالدین ترابی، وزیر عدلیه رژیم طالبان که از زندان پاکستان رها شده است، اعلامیهیی به نمایندهگی از همه زندانیان آزاد شده صادر کردند. این نشان میدهد که ممکن است برخی از این زندانیان دوباره به شورشگری طالبان پیوسته باشند.
اسماعیل قاسمیار، عضو برجسته شورای عالی صلح افغانستان میگوید: «پیش شرطی برای آزادی آنها وجود نداشت و ما در داخل افغانستان از سوی مردم خود در این رابطه مورد انتقاد قرار داریم. این انتقادها بجا اند».
شورای عالی صلح افغانستان فهرستی از اعضای زندانی طالبان در پاکستان را به حکومت این کشور تسلیم داده بود. شورای صلح افغانستان همچنان آزادی ملا عبدالغنی برادر، فرد شماره دوم طالبان را خواستار شده بود، اما اسوشتیدپرس به نقل از مقام های افغان و پاکستانی گفته است که واشنتگن از پاکستان خواسته ملا برادر را آزاد نکند.
یک دیپلومات غربی به اسوشیتدپرس گفته است که ایالات متحده امریکا تلاش کرده با همکاری بریتانیای کبیر، ناروی و آلمان به گفتوگوهای صلح سرعت بخشد و به طالبان دسترسی یابد. قبلاً جاپان و فرانسه نشستهایی را با اشتراک نمایندهگان حکومت افغانستان، اپوزیسیون و اعضای طالبان راه اندازی کرده اند، اما گروه طالبان تاکید کرده است که این دیدارها نباید مذاکرات صلح عنوان شود. یک دیپلومات غربی گفته است که گفتوگوهای زیادی پشت پرده جریان دارد و مشکل است فهمید که کی با کی گفتوگو می کند.
حامد کرزی هفته گذشته گفت که میخواهد همه این گفتوگوها پایان یابد. او مظنون است که خارجیها از روند صلح برای تضعیف حکومت او و تقویت رقیبان اش استفاده می کنند. ایمل فیضی، سخنگوی حامد کرزی گفت که رییسجمهور از آنچه تلاشهای رقیبان سیاسیاش و غرب به شمول ایالات متحده امریکا برای استفاده از مصالحه برای زمینه سازی افغانستان پس از ۲۰۱۴ به رهبری اشخاص دست نشانده میداند، ناامید شده است.
این اظهارات اخیر کرزی میتواند بازگشایی یک دفتر سیاسی طالبان در قطر را متوقف یا حداقل به تاخیر بیاندازد. فیضی گفت که کرزی از تاسیس چنین دفتری «در اصول» و با درنظرداشت پیش شرط هایی، حمایت میکند. او افزود: «این دفتر باید صرفاً به منظور گفتوگو میان حکومت افغانستان و طالبان ایجاد شود. از این دفتر برای هیچ هدف دیگری استفاده صورت نگیرد».
فیضی گفت رییس جمهور کرزی همچنان از طالبان میخواهد که اعلام کنند تنها با شورای عالی صلح افغانستان مذاکره میکنند. تا حالا طالبان از گفتوگو با حکومت افغانستان خودداری کرده اند، هرچند مقامهای افغان میگویند طالبان موضع شان را ملایمتر ساخته اند.
اما ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان نرمش در موضع این گروه را رد کرد. او به خبرگزاری اسوشیتد پرس گفت: «در سیاست ما در مورد عدم گفتوگو با حکومت کرزی، تغییری ایجاد نشده است. رژیم کرزی ناتوان است و توسط دیگران ایجاد شده است. طرف های اصلی جنگ آنهایی اند که حملاتی را انجام داده اند».
اما برخی مقامهای غربی به این باور اند که بیانیه ملا محمد عمر، رهبر طالبان به مناسب عید عید قربان، نشانههایی از انعطاف پذیری این گروه را در خود داشت. او در این بیانیه از حقوق زن و مرد و همچنان ایجاد ساختارهای اقتصادی و تقویت بنیادهای اجتماعی امکانات تحصیل برای همه مردم افغانستان سخن گفته بود.
Comments are closed.