تغییرات رفتاری؛ پدیدۀ عـادی یا بیـماری روانی

- ۱۰ عقرب ۱۳۹۸

mandegarاخلاقِ خوب یکی از ویژه‌گی‌های مثبتی است که هرکدام از ما سعی می‌کنیم همیشه به آن توجه داشته باشیم؛ اما گاه در خلال مسایلِ مختلف زنده‌گی، دچار دگرگونی‌های روحی می‌شویم که اخلاق و رفتار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مشکلات رفتاری مربوط به سن و شرایط خاص نیست. صرف‌نظر از این‌که منشای آن جسمی یا روانی باشد، می‌تواند حتا زنده‌گی عادیِ فرد را دچار مشکل کند.
علل بروز مشکلاتِ رفتاری در وهلۀ اول به وضعیت جسمانی فرد برمی‌گردد. خانم‌ها نسبت به این مسأله در مقایسه با آقایان آسیب‌پذیرترند که علت را باید مربوط به تغییرات هورمونی دانست که در دوران عادت ماهیانه، زایمان و پس از یائسه‌گی در بدن اتفاق می‌افتد. اما این‌ها تنها عوامل زمینه‌ساز نیستند. به عنوان مثال، کمبود دریافت نور خورشید را می‌توان عاملِ دیگری دانست که غالباً با شروع فصل سرما بیشتر دیده می‌شود و به آن افسرده‌گی فصل زمستان اطلاق می‌شود.
در این‌باره نباید عللِ روان‌شناسی را نادیده گرفت که از این جمله می‌توان به شرایط زنده‌گی خصوصی و شغلی فرد نیز اشاره کرد. اگر زنده‌گی شما شیرین باشد، روابط کاری و شغل خوبی داشته باشید، مشکل و رنجشی تهدیدتان نکند، احتمال کمتری وجود دارد که مبتلا به تغییرات ناگهانی اخلاقی شوید. البته اتفاقات روزمره تأثیرات یک‌سانی بر افراد ندارند؛ چنان‌که گاه افرادی را می‌بینیم که به رغم مشکلات و سختی‌ها به خوبی می‌توانند بر رفتار خود کنترل داشته باشند. در واقع، استرس‌ها و مدیریت کم‌وبیش صحیح بر آن‌ها با گذشته و دوران کودکی ما در ارتباط است. کسانی که با تنهایی، رهاشده‌گی و آسیب‌های روحی بزرگ شده اند، در آینده نیز نمی‌توانند به خوبی بر فشارهای روحی غلبه کنند و غالباً دچار مشکلات رفتاری خواهند شد.
باید گفت که تغییرات رفتاری یک پدیدۀ عادی روان‌شناسی است که برای همه اتفاق می‌افتد؛ با این حال ممکن است به شکلِ خاصی تغییر حالت دهد و بیمارگونه شود. در این شرایط از نظر روان‌شناسی به آن ادواری خوبی (نوعی اختلال خلقی به صورت نیمه شیدایی و افسرده‌گی) و در مورد حادتر دوشخصیتی گفته می‌شود. این افراد از یک وضعیت سرخوشی و هیجان به افسرده‌گی شدید می‌رسند. البته ممکن است فرد دچار آسیب‌پذیری، غم، ناراحتی و فرو رفتن در خود شود. در نتیجه، مشکلاتی را با خانواده و هم‌چنین در محیط کارش خواهد داشت. واضح است که اطرافیان او نیز از این مساله رنج می‌برند. او علت غم و اندوهش را نمی‌داند. آن‌ها غالباً نزدیکان را در شعف خود همراه می‌کنند و لحظه‌یی بعد به ناراحتی خود فرو می‌برند. فراموش نکنید کسانی که به راستی دچار اختلالات اخلاقی هستند، برای کسب آرامش به سراغ مواد مخدر و مشروبات الکولی نیز می‌روند.
در موارد شدید و به‌ویژه برای بیماران دوشخصیتی، درمان‌های دارویی توصیه می‌شود. در رابطه با شرایط عادی‌تر که در دامنۀ آن بسیاری از ما حضور داریم، بهتر است با یک روان درمانگر مشورت شود. به این ترتیب، به روان‌شناس اجازه می‌دهید تا عللی را که باعث عدم کنترل صحیح شما بر شرایط استراس‌زا می‌شود، شناسایی کند. به علاوه، امتحان روش درمانی رفتاری ـ شناختی که فقط به جنبه‌های زنده‌گی در حال حاضر می‌پردازد، توسط روان درمانگر صورت می‌گیرد و او در واقع به شرایط گذشتۀ زنده‌گی بیمار کاری ندارد. علاوه بر درمان، مسافرت و بهره‌مندی از نور خورشید به‌خصوص در ماه‌های آبان(عقرب) و فروردین(حمل) بسیار مفید خواهد بود. هم‌چنین فعالیت ورزشی منظم را نیز در برنامۀ روزانۀ خود بگنجانید؛ چرا که ورزش باعث تولید آندورفین در بدن شده و این ماده خلق‌وخو را تنظیم می‌کند.
هرگز به صورت رو در رو با چنین اشخاصی مخالفت نکنید. مطمیناً عمل به این شیوه آسان نخواهد بود، اما به محض این‌که نخستین نشانه‌های اختلال رفتار را در همسر یا یکی از نزدیکان‌تان دیدید، سعی کنید به آرامی با او گفت‌وگو کنید؛ اما قضاوت و حمله را وارد بحث نکنید. بکوشید با آرامش، عشق و محبت او را قانع کنید تا بهترین راه یعنی مشورت با روان‌شناس را انتخاب کند.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.