گزارشگر:دامیان کارینگتن / برگردان: ملیـحه درگاهی - ۰۹ قوس ۱۳۹۸
یافتههای جدید نشان میدهند که چهار میلیارد نفر با کمآبیِ شدید مواجهاند. کمبود آب هرساله دوسوم از جمعیت جهان، بیش از چهار میلیارد نفر، را به مدتِ یک ماه متأثر از خود میسازد. افشاسازیها نشان میدهند بحران کمآبی، یعنی یکی از خطرناکترین چالشهای پیش روی جهان، خیلی وخیمتر از آن چیزیست که پیشتر تصور میشد. تحقیقاتِ جدید همچنین آشکار کردهاند که ۵۰۰ میلیون نفر در مکانهایی زندهگی میکنند که مصرفِ آب دوبرابر یک سالِ کامل پُرباران است. با بهراه افتادن سفرههای آب زیرزمینی این میزان بارش آنها را بهشدت آسیبپذیر میکند. بسیاری از مردم که از منابع آبیِ شکننده برخوردارند در هند و چین زندهگی میکنند، اما دیگر مناطق مشخص شده در نقشه (تصویر الصاقی) مربوط به ایالات متحدۀ مرکزی و غربی، استرالیا و حتا شهر لندن هستند. چنانچه ارزیابیها نشان میدهند، این مشکلات آب که قرار است همراه با رشد جمعیت و افزایش مصرف آب – بهویژه بهواسطۀ خوردن گوشت – وخیمتر شوند، رو به افزایش هستند.
در ماه جنوری مجمع اقتصاد جهانی، بحرانهای آبی را در کنار تغییرات آبوهوایی و مهاجرت دستهجمعی به عنوان یکی از سه خطر بزرگِ آسیبرسان به مردم و اقتصاد در دهۀ بعدی، معرفی کرد. کشورهایی مثل سوریه همزمان با سه خطر مواجه هستند: مطالعات اخیر گویای این بوده که تغییرات آبوهوایی احتمال وقوع خشکسالی شدید سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ را خیلی بیشتر کرد و خشکسالی منجر به مهاجرت دستهجمعی خانوادههای کشاورز به شهرها شد. پروفسور آریِن هوکسترا (Arjen Hoekstra)، استاد دانشگاه توئنته در هالند و کسی که ارزیابیهای جدید را به عمل آورده میگوید: «اگر به مشکلات زیستمحیطی نگاهی بیندازیم، یقیناً [کمبود آب] مهترین معضل محسوب میشود.» «یکی از مناطق که وضعیتِ بسیار بسیار بحرانی دارد، یمن است.» طی چند سال آینده، منابع آبی یمن به پایان میرسد اما مناطق دیگر از جمله پاکستان، ایران، مکزیک و عربستان سعودی همزمان با خالی شدن مداوم منابع آب زیرزمینی در زمانی که به عاریت گرفته شده، زندهگی میکنند. هوکسترا همچنین حوزۀ آبگیر موری دارلینگ در استرالیا و میانۀ غربی ایالات متحده را مورد توجه قرار داده است؛ «منابع آبی زیرزمینی عظیم اوگالالا در این ناحیه استقرار یافته که رو به اتمام است.» او بیان داشت که حتا شهرهای ثروتمندی همچون لندن در انگلستان در شرایط ناپایداری بهسر میبردند: طی مدت زمان طولانی «شما در نواحی اطراف برای حفظ آبی که به سمت لندن جریان دارد، آب در اختیار ندارید.»
مطالعات اخیر که روز جمعه در مجلۀ پیشرفتهای علمی منتشر شده است، اولین بررسی برای آزمون کمبود جهانی آب با مبنای ماهیانه و تفکیکپذیری ۳۱ مایل یا کمتر محسوب میشود. این ارزیابی دادهها را از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۵ مورد تحلیل قرار داد و به کمآبی شدیدی (کمبود آب شدید آن هنگام تعریف میشود که استفاده از آب بیش از دوبرابر میزان ذخیرۀ مجدد آب باشد) پی برد که ۴ میلیارد نفر را دستکم یک ماه در سال تحت تأثیر خود قرار میدهد. «نتایج حاصل دلالت بر این موضوع دارند که شرایط جهانی آب بسیار وخیمتر از آن چیزی است که مطالعات پیشین نشان میدادند.
بررسیها برآورد میکردند که کمآبی جمعیتی بین ۱٫۷ تا ۳٫۱ میلیون را تحت شعاع خود قرار میهد.» به علاوه ارزیابی جدید نشان داد که ۱٫۸ میلیون نفر برای حداقل نیمی از سال از کمآبی شدید رنج میبرند. کشاورزی بزرگترین مصرفکنندۀ آب است و جمعیت رو به رشد جهان به غذای بیشتری نیاز دارند. به علاوه نظر به اینکه مردم با افزایش درآمدها گوشتِ بیشتری میخورند، تغییر رژیمهای غذایی اثر عمدهیی بر افزایش مصرف آب داشته است. هوکسترا عنوان کرده است که «گرفتن یک دوش کوتاهمدتتر پاسخی به معضل جهانی نیست»، به دلیل اینکه فقط ۱ تا ۴ درصد از مصرف شخصی آب قابل شرب در خانه صورت میگیرد، درحالیکه ۲۵ درصد آن از طریق مصرف گوشت است. بیش از ۱۵۰۰۰ لیتر آب برای تولید یک کیلوگرم گوشت گاو استفاده میشود، تقریباً همین میزان آب نیز برای آبیاری محصولات کشاورزی مختص تغذیۀ گاو مصرف میشود.
از دیگر جنبههای منحصر به فرد تحقیقِ جدید این بود که الزامات آبی زیستمحیطی را نیز شامل میشد، به عنوان مثال نیاز بود از این امر اطمینان حاصل شود که زندهگی آبی در رودخانهها و دریاچهها باقی خواهد ماند. ماهی میتواند یکی از منابع مهم غذایی برای انسانها باشد که از راههای آبی برای حمل و نقل استفاده میکند. حتا فقط یک ماه کمبود آب شدید اثرات ویرانکنندهیی بر سلامت رودخانه دارد، بنا بر نظر هوکسترا: «یک رودخانۀ خالی رودخانه نیست.» رودخانۀ کلورادو در غرب ایالات متحده و رودخانۀ زرد در چین، از جمله رودخانههایی هستند که قبل از رسیدن به انتهای مسیرشان خشک میشوند، یا نزدیک است که در چنین موقعیتی قرار گیرند.
دیوید تیکنر (David Tickner) مشاور ارشد آب شیرین در WWF (World Wide Fund for Nature) انگلستان میگوید: «این مقاله مجدداً اشاره به فوریت این چالش دارد. میلیاردها انسان و نظامهای اقتصادی بسیاری به دلیل خطرات مربوط به آب که بهتر میتوان آنها را مدیریت کرد، به صورت فزایندهیی متحمل خسارت میشوند. زیانهای مشابه سبب فروپاشی حیات وحش آبزیان در سراسر جهان هستند.» هوکسترا معتقد است سرپوشهای حفاظتی آب مصرفی بایستی در تمامی حوضههای رودخانهیی نیز استقرار یابند، شرکتها باید در مورد اینکه چه مقدار آب برای تولید محصولاتشان مورد نیاز است، شفاف بوده و در پی کاهش آن باشند. در عین حال سرمایهگذاران باید پایداری آب را در تصمیمگیریهایشان ادغام کنند.
۱۲ فوریه ۲۰۱۶
لینک مقاله:
http://www.theguardian.com/environment/2016/feb/12/four-billion-people-face-severe-water-scarcity-new-research-finds
Comments are closed.