جریان بارش و برف‌های اخیر در کشور در کنار تلفات انسانی و مالی که برای هموطنان ما داشت، حامی یک نوید خوب برای زدودن آلوده‌گی‌های ناشی از دود و خاک برای شهروندان بود.
در چند روز گذشته برف‌باری‌های سنگین در چند ولایت کشور و بارش شدید باران سبب سیلاب‌های مدهش و مسدود شدن ترافیک در شاهراه‌های بزرگ کشور شد.
مسوولان در وزارت مبارزه با حوادث با تأیید این‌که بارش‌ و برف‌باری‌های سنگین اخیر سبب تلفات جانی و مالی شده‌اند، از آماده‌گی لازم برای رفع چالش‌های ایجاد شده خبر داده‌اند.
اما این بارش‌ و برف یک نوید خوب را نیز به دنبال داشت که زدودن آلوده‌گی‌های ناشی از دود و خاک در شهرها بود. کابل مرکز افغانستان در آغاز زمستان در شاخص آلوده‌ترین شهر دنیا – منطقه قرار گرفت.
یک نهاد محیط زیستی امریکایی به نام «آیرویژن» کابل را آلوده‌تر از دهلی، ممبی، اسلام آباد و شماری از شهرهای که در همسایه‌گی افغانستان قرار دارند قرار داده است.
عوامل متعدد می‌تواند در آلوده‌‎گی به ویژه در کابل کمک کند و شاخصه‌های متعددی برای جلوگیری از آن وجود دارد؛ یکی از عامل عمدۀ آلوده‌گی شهر کابل نبود ساحۀ سبز است. کابل از جمله پایتخت‌های است که به دلیل ازدیاد نفوس در حدود کمتر یا بیشتر از ۵ میلیون یکی از پر جعیت‌ترین‌ شهرهای کشور است، شهری که برای نزدیک به ۳ میلیون نفوس کارایی دارد، اما اکنون دو برابر این رقم در آن زنده‌گی می‌کنند، متواری شدن جمعیت از دهکده‌های و ولایت‌ها به دلیل ناامنی، فقر، بیکاری و …، سبب شده تا بیشتر ساحات سبز این شهر بدون ماستر پلان از طرف افرادی مورد ساخت و سازخانه‌های مسکونی قرار گیرد. شهرک‌های خودسر توسط زورمندان در هر گوشه و کنار کابل قارچ‌ گونه قد کشیده‌اند و تا نیمۀ‌ دامنه کوه‌های که به عنوان ساحۀ سبز شناخته می‌شدند را تسخیر کرده است.
بیشتر آپارتمان‌ها پایتخت در سرما از مرکز گرمی استفاده می‌کنند که از سوختاندن ذغال سنگ – بدون تصفیه- برای گرم ساختن آن استفاده می‌شود؛ آنهم در آتش‌خانه‌هایی‌ که از هیچ‌گونه سامانۀ معیاری و فلتر استفاده نشده است. فقدان فضای سبز در داخل محوطه‌ها این شهرک‌ها و نبود مکان‌های منظم برای انتقال مواد اضافی ( آشغال) از شاخص‌های آلوده کننده به شمار می‌رود.
استفاده از مواد بی‌کیفیتی در پمپ‌های بنزین به دلیل نبود نظارت جدی دولت و نهادهای مسوول، استفاده از موترهای فرسوده و مواد بی‌کیفیت و در آن، همچنان وجود شرکت‌های صنعتی در گوشته و کنار شهر کابل، از شاخص‌های آلوده کننده هوا محسوب می‌شود.
همچنان، فرهنگ شهر نشینی و شهروند مسوول، آلوده‌گی هوا معضل همه‌گانی است و استثنای در آن وجود ندارد. اما برای کاهش آن باید احساس مسوولیت در خانواده که رکن ابتدایی و اساسی جامعه را تشکیل می‌هد، ایجاد گردد.
خانواده، مکتب و مدرسه‌ و مسجد از مکان‌های هستند که می‌شود، برای جلوگیری از آلوده‌سازی هوا از آن برای تبلیغ کار گرفت. خانواده‌ها در قدم نخست مسوولیت دارند تا از انداختن خاکروبه‌های حویلی و خانه خود در کوچه و پس‌کوچه که به یک فرهنگ ناشایسته در حال حاضر تبدیل شده است، جلوگیری کنند. همچنان کمک گرفتن از علما در مساجد و وزارت آموزش و پرورش در مکتب‌ها می‌تواند در این مسیر ممد تمام گردد.
فرهنگ شهر نشینی که شاید معقولۀ درست باشد، پس از آن‌که انسان از وابسته‌گی و هراس طبعیت برآمده و در تلاش تسخیر طبعیت شد، زنده‌گی بدوی آهسته آهسته به طرف اجتماعی شدن حرکت کرد و مدنیت ایجاد شد، در عصر حاضر – دنیا مدرن و پُست مدرن – انسان‌ها یک متغییر را در دو شاخص فرار گرفته است؛ یعنی فرهنگ را یا خوب فراگرفته‌‎اند یا بد. زمانی که در یک منطقه یک خانواده آشغال‌های خود در کنار کوچه همسایه خود می‌گذارد، به دلیل فرا گرفتن فرهنگ بد است؛ ولی مورد اصلی این است که دولت و نهادهای مسوول مانند ادارۀ ملی محیط زیست برای آگاهی از فرهنگ خوب چقدر تلاش کرده است!