محمداشرف غنی در هفته‌های اخیر برنامه‌یی را زیر نام «گفتمان تاریخ، فرهنگ و هویت ملی» آغاز کرده و هر هفته برخی از شهروندان را به ارگ می‌خواهد و به آنان در مورد تاریخ و هویت سخن می‌زند. در هفتۀ جاری دو اظهار نظر آقای غنی در این سلسله نشست‌ها بحث‌برانگیز و جنجال‌ساز شد.
او در یکی از این سخنرانی‌ها افغانستان را «مهد زبان دری» می‌خواند و تاریخ‌نگاران را به دروغ‌گویی و تاریخ‌نگاران ایران را به دزدی متهم می‌کند. آقای غنی می‌گوید: «افغانستان مهد زبان دری‌ست. ایران پهلوی زبان بود. ما کُل ادبیات زبان دری را انکشاف دادیم. حالا می‌گن ایران شرقی. اوبرادر دزدی هم حد دارد».
داوود عرفان، نویسنده می‌گوید که افغانستان ایران شرقی (آریانا) است. آقای عرفان در صفحۀ رسمی فیسبوکش در واکنش به این اظهارات آقای غنی نوشته که در ‌تاریخ نمی‌توان تقلب کرد. او افزوده است که تاریخ‌نگاران «شهیر» کشور چون غبار، فرهنگ و کهزاد به این مسأله اذعان دارند. به گفتۀ داوود عرفان: اوستا و شاهنامه و تاریخ هرودت مستندات غیرقابل انکاری در این مورد ارایه می‌دهند. ایران‌شناسان بزرگی چون ریچارد نیلسون فرای، هیدینگ وگاثویت براین نکته صحه گذاشته‌اند.
در یکی از جلسه‌های دیگر، رییس حکومت وحدت ملی امیر تیمور گورکانی را با لقب «تیمور لنگ» یاد می‌کند و مدعی می‌شود که او عامل اصلی از بین بردن سیستم آبیاری سیستان، هلمند و فراهِ افغانستان می‌باشد. این اظهارات آقای غنی در روزهای اخیر واکنش‌های زیادی را به بار آورده است. اوزبیکان و تُرکتباران افغانستان «تیمور لنگ» خواندن امیر تیمور گورکانی را توهین به خود خوانده و خواهان پوزش‌خواهی محمداشرف غنی شده‌اند.
حزب جنبش ملی افغانستان به رهبری جنرال عبدالرشید دوستم، معاون نخست حکومت وحدت ملی در اعلامیه‌یی اظهارات آقای غنی را توهین به ترکتباران خوانده و آن را تقبیح کرده است. در اعلامیۀ این جنبش آمده است که اظهارات «غیرمسوولانۀ» آقای غنی سبب «کینه، دلسردی و دوری» مردم از نهاد ریاست جمهوری خواهدشد. اعلامیه همچنان سخنان رییس حکومت را «عقدمندانه و ناشیانه» خوانده و گفته که از تکرار آن باید جلوگیری شود.
اعضای جنبش ملی از محمداشرف غنی خواهان معذرت‌خواهی نیز شده و در اعلامیۀشان گفته اند که سخنان او در مورد امیر تیمور کورگانی بیانگر «نیات نیک» در مورد «کتلۀ عظیم» مردم افغانستان و «جهان اسلام نیست.» به نقل از اعلامیه: «زمان آن فرارسیده تا اگر زخم‌های مردم را مرهم نمی‌گذاریم، برآن نمک نیز نپاشیم. مردم ما بیش از هرزمان دیگر به یک‌پارچه‌گی و در کنار هم بودن نیاز دارند. تنها راهی که می‌تواند ما را در رسیدن به آرامش و صلح کمک کند، مدارا و همدیگرپذیری است، در غیر آن، شراره‌های جنگ همه را خواهند سوخت».
در کنار این، ترکتباران و اوزبیکان ولایت فاریاب نیز دیروز یکشنبه در آن ولایت یک گردهمایی اعتراضی برگزار کردند و در آن، خواستار معذرت‌خواهی آقای غنی شدند. معترضان گفتند که آقای غنی به تیمور گورکانی توهین کرده و اگر از مردم پوزش نخواهد، آنان «دست به اقدامات جدی‌تر» خواهند زد.
با این‌همه، ارگ اما در اعلامیه‌یی گفته که محمداشرف غنی در آن برنامه به صورت «غیرعمدی» از امیر تیمور کورگانی با لقب «غیرمتعارف» یاد کرده است. در اعلامیه آمده که «جریحه‌دارد» شدن احساسات پیروان و حامیان تیمور گورکانی پس از سخنان محمداشرف غنی، او را «متأثر» ساخته است. در بخشی از اعلامیۀ ارگ آمده همچنان آمده است: «آرزو داریم سیاسیون ما با نشر پیام‌های فصل‌کننده و تحریک‌آمیز، از احساسات مردم به خاطر پیشبرد اهداف کوچک سیاسی و انتخاباتی‌شان استفاده نکنند».