فصل دوم

خبرنگار

ویژه‌‎گی‌های یک خبرنگار خوب

اگرچه اصول و قواعدی که به‌نام کودهای اخلاقی برای ژورنالیستان یاد می شود، در اکثر کشورها وجود دارد، ولی هیچ مجموع های از قوانین و معیارهای جهانی نوشته شده کامل از طرف نهادهای بزرگ رسانه های جهانی برای تعریف ویژه‌‎گی های یک خبرنگار مورد پذیرش همه در دسترس نیست. اما علاوه بر این که یک ژورنالیست پای‌بند اخلاق اجتماعی و فرهنگی جامعه خویش است باید یک سلسله از خاصیت‌ها و ویژه گی های که به اصطلاح شم خبرنگاری گفته می‌شود را داشته باشد و از حصایل و رفتار یک خبرنگار را از دیگر حرفه ها متمایز می‌سازد.

ده‌ها خصوصیات وجود دارد که باید یک ژورنالیست در زنده‌گی اجتماعی و کار مسلکی به آن پایبند باشد، اما در این جا چند خاصیت و ویژه‌‎گی بیان می‌گردد که جمهور اندیشمندان بر آن توافق دارند.

صداقت و پاک نفسی

صداقت یعنی زمانی که میان افکار، صحبت ها و رفتارهای یک شخص تناسب و هماهنگی وجود داشته باشد و صحبت‌ها با رفتار و افکار او تفاوت نکند و پاک نفسی یا تزکیه نفس، شامل دورى از انواع فساد مالی، رشوه، عقاید و اخلاقیات و رفتارهاى ناپسند و کسب عقاید و اخلاقیات و کردارهاى پسندیده میباشد. خبرنگار یا ژورنالیست باید صداقت داشته باشد تا طرف اعتماد قرار گیرد. به صداقت مسلکی پایبند باشد و مسلک خویش را مقدس شمارد. اگرچه صداقت و پاک نفسی در همه امور و رشته های زنده‌گی اجتماعی و فردی مهم است، اما برای یک ژورنالیست اهمیت حیاتی دارد؛ چون ژورنالیست مخاطبان محلی،‌ کشوری و یا شاید هم جهانی داشته باشد و شاید با یک غفلت جزیی اعتمادش را که سال‎ها به‌دست آورده از دست دهد.

عده‌ای از ژورنالیستان تصمیم میگیرند تا مردم را فریب دهند و یا بخواهند با ایجاد اعتقاد غلط یا حقیقت نیمه کامل یا تلاش برای ایجاد اعتماد، چیزی را که حقیقت نیست، ‌بیان کنند یا بنویسند؛ اما فریب فقط یک یا دو بار ممکن است مورد توجه قرار گیرد، اما اگر یکبار ژورنالیست بی‌اعتبار جلوه نمود، سال ها کسی به نوشته‌ها، ‌گفته‌ها، ‌عکس و خبر او اعتماد نخواهد کرد.

به همین ترتیب اگر ژورنالیست مسلک خویش را مقدس ندانست و آنرا با متاع دنیایی معامله کرد، نه تنها در آخرت جوابگو خواهد بود؛ بلکه در نزد مردم اعتبار و ارزش نخواهد داشت و نوشته ها و اخبار ثقه اش نیز تحت تاثیر شخصیت وی قرار میگیرد.

فراموش نباید کرد که برای یک ژورنالیست صداقت در نقل قول‌ها، ذکر منابع و ماخذ نیز از اهمیت زیاد برخوردار است. زمانیکه ژورنالیست گزارش می‌نویسد به نقل قول های متفاوت ضرورت دارد و این نقل قول ها یا کوتیشن‌ها باید با دقت تمام در گزارش یا مقاله بیاید. اگر نقل قول ترجمه می‌گردد در استعمال لغات مناسب دقت زیاد به خرج داده شود. همچنان در ذکر منابع احتیاط ضرور است، عده‌ای از نویسنده‎گان یا مراجع در قسمت استفاده از مطالب شان بسیار سختگیراند و در تمامی کشورهای جهان قانون به‌نام حق الطبع، حفظ نشر یا کاپی رایت وجود دارد که ژورنالیست باید به قوانین کشورها پای‌بند باشد.

ادامه دارد…