حلیمه حسینی

در حالی صحبت از تنبیه اداریِ سربازانی می‌شود که به مقدسات و فرهنگ یک کشور اهانت کرده‌اند، که مردم افغانستان در انتظار مجازاتی شدیدتر از تنزّل رتبه و یا عدم پرداخت حقوق آن‌ها بودند. این‌جا پرسش اساسی مطرح است که تصمیم‌گیرنده‌گان در کاخ سفید تا چه حد نگران پایان دادن به مناقشات و کشمکش‌هایی هستند که بر اثر سوءتفاهم‌سازی و اقدامات نسنجیده و نابه‌جایی از این‌دست، میان افغانستانی‌ها و امریکایی‌ها شکل گرفته است؟ آیا با بسنده کردن به تنبیه اداری، به نوعی نشان ندادند که حساسیت‌های فرهنگی و  دینیِ مردمی که به نام نجات آن‌ها در خاک‌شان حضور دارند، پشیزی نمی‌ارزد؟
اگر قرآن کریم که کتاب مقدس میلیون‌ها نفر است، سوزانده می‌شود و با یک عذرخواهی و وعده رسیده‌گی به این قضیه، افکار عمومی را آرام می‌کنند، آیا اعلام فقط اجرا شدنِ تنبیه اداری برای کسانی که در اهانت به قرآن کریم دست داشته‌اند، غیر از مهر تأیید زدن بر کار آن‌ها و به‌راه انداختنِ یک تنبیه صوری که روی آقای کرزی را به زمین نگذاشته باشند، معنای دیگری خواهد داشت؟ آیا صرف تنبیه نظامی می‌تواند وسوسه حرکت‌ها و خودنمایی‌ها و عقده‌گشایی‌ها را در میان نیروهای نظامی ناتو که ممکن هنوز درگیر تعصبات و کج‌فهمی‌ها در مورد اسلام باشند را از تکرار این فجایع بازدارد؟ و یا این‌که یک چنین تصمیم ریشخندآمیزی نسبت به این قضیه، خود گواه بی‌توجهیِ گرداننده‌گانِ این بازی نسبت به فرهنگ و دین و ارزش‌های این مردم است؟
به هر صورت، این تصمیم توسط هر کس و به هر دلیلی که گرفته شده باشد، آن‌هم درست در یک‌چنین فضا و موقعیتی، به ضرر نیروهای نظامی خارجی مستقر در افغانستان خواهد بود. امروز ما شاهد این هستیم که عده‌یی در پوشش نیروهای نظامی داخلی و با لباس پولیس و ارتش افغانستان، اقدام به ترور و کشتنِ هم‌قطاران داخلی و خارجی خود می‌کنند که این خود نشان‌دهنده اوج بدبینی و عقده‌مندی نسبت به حضور خارجی‌هاست. حال درست در یک‌چنین شرایطی، انتشار اخباری از این دست که تنبیه اداری جایگزین مجازات و برخورد جدی‌تری با مجرمان شده است، به قطع عواقب وخیم و پیامدهای تلخی خواهد داشت.
بدون شک نادیده گرفتن و تنزل مجازات‌هایی که باید اجرا می‌شد تا درس عبرتی شود برای دیگران و هم‌چنین تسلیِ خاطری برای یک ملت، از نظر مردم دور نخواهد ماند و تعابیر و تفاسیر مختلفی از آن را در روزهای آتی شاهد خواهیم بود.
این تصمیمی که برای اهانت‌کننده‌گان به قرآن کریم و کسانی که به اجساد طالبان اهانت کرده بودند، در نظر گرفته شده است، آن چیزی نبود که مردم افغانستان منتظر آن بودند. حال باید دید که حرکت بعدی چه خواهد بود و هزینه‌یی که نیروهای نظامی خارجی در این راستا خواهند پرداخت، تا چه سقف و میزانی است.
بدون شک، حضور یک کشور در خاک کشور دیگر به هر دلیل و با هر توجیهی که باشد، نوعی نارضایتی و نوعی تحریک احساسات و عواطف را به دنبال دارد؛ چرا که ذاتاً همه می‌خواهند استقلال عمل خود را حفظ کنند و آن‌هم در شرایطی که چندین و چند کشور دنیا در افغانستان حضور دارند، حساسیت‌ها و نگرانی‌ها را به مراتب افزایش خواهد داد و حداقل چیزی که افغانستانی‌ها متوقع آن هستند، حرمت‌گزاری به دین و فرهنگ و ارزش‌های‌شان است. اما روزی که این نقاط بحران و حساسیت‌برانگیز مورد بی‌تفاوتی، انکار و یا توهین قرار بگیرد، بدون شک این ملت، آرام و خاموش نخواهند بود.
صداقت این کار که اوباما از جناب کرزی برای کاری که سربازان امریکایی در قبال اجساد طالبان و قرآن کریم انجام داده بودند، عذرخواهی کرد، به ویژه در مورد سوزانده شدن قرآن کریم، باید امروز با مجازاتی که برای مجرمان تعیین شد، اندازه‌گیری شود.
امروز خوب بود که با تعیین مجازاتی در خور بزرگیِ جرمی که ارتکاب یافته بود، به اثبات می‌رساندند که اراده و عزم جدی‌یی برای پایان دادن به این‌گونه سوءتفاهامات میان کاخ سفیدنشینان وجود دارد. اما این ندانم‌کاریِ امروز می‌تواند به قیمت گزافی در فرداها بیانجامد که خوب است هم دولت افغانستان و هم جامعه جهانی بر روی هر اقدام و تصمیمی که می‌گیرند، با دقت بیش‌تر کار کنند تا وضعیت افغانستان را بغرنج‌تر از این‌که هست، نکرده و ثبات و صلحی که افغانستان منتظر آن است، زودتر در این سرزمین رحل اقامت افکند. چرا که کم نیستند کسانی که منتظر اند تا از هر خلا و مشکلی به سود خود بحران افغانستان را وسیع‌تر و عمیق‌تر سازند.