بخش نخست

امروزه بیماریِ جگر چرب به‌ویژه در میان جوانان ـ به‌دلیل پیروی از رژیم‌های غذایی غلط، کمی تحرک و افزایش پشت میزنشینی ـ افزایشِ بسیار یافته است. این بیماری از بیماری‌های خطرناکی‌ست که علامتِ خاصی ندارد و چون دیر تشخیص داده می‌شود، می‌تواند حتا باعث مرگِ فرد مبتلا شود.

جگر چرب چه بیماری‌یی است و چه‌گونه به آن مبتلا می‌شوند؟
جگر چرب در اثر تجمع چربی در سلول‌های جگر به وجود می‌آید و در افرادی که دچار اختلال در متابولیسمِ بدن هستند و چربی و شکر خون‌شان بالاست، بیشتر دیده می‌شود. البته فردی که به آن مبتلا می‌شود، زمینۀ ژنتیکی هم دارد. در این بیماری، تری گلیسیریدی که در سلول‌ها تجمع یافته، از سلول‌های جگری خارج نمی‌شود. وقتی به‌تدریج چربی در سلول‌های جگری جمع می‌شود، اصطلاحاً می‌گویند فرد دچار جگر چرب غیرالکولی شده است. با بروز استرس یا بیماری‌های جزیی که بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارند، سلول‌هایی که دچار تجمع چربی شده‌اند، ملتهب می‌شوند و فاز دوم بیماری به شکل هپاتیت چرب غیرالکولی بروز می‌کند. تا این مرحله جگر چرب قابل درمان است، اما در صورتی که فرد متوجه نشود یا پی‌گیر درمان نباشد، وارد مرحلۀ سیروز و بدخیمی‌های جگری می‌شود که درمان ندارد؛ زیرا سلول‌های جگری تخریب شده‌اند و راهی جز پیوند جگر باقی نمی‌ماند.
آیا این بیماری علامت خاصی دارد که به محض مشاهدۀ آن، برای درمان اقدام شود؟
نه، متأسفانه یکی از مشکلات جگر چرب این است که نشانۀ خاصی ندارد و فقط با انجام آزمایش یا سونوگرافی می‌توان این بیماری را تشخیص داد. البته برخی علایم در همۀ مبتلایان شایع است؛ از جمله خسته‌گی و درد در ناحیۀ بالا و سمت راست شکم.
آیا جگر چرب مختص سن یا جنس خاصی است؟
متأسفانه جگرچرب مختص سن یا جنس خاصی نیست و حتا در کودکان، به خصوص آن‌هایی که مشکلات ژنتیکی دارند، دیده می‌شود. البته هرچه سن بالاتر رود، چون چربی و شکر خون افزایش پیدا می‌کند، احتمال بروز این بیماری بیشتر می‌شود.
سبک زنده‌گی هم در ابتلا به جگر چرب تأثیر دارد؟
بله، ۷۰ درصد افراد دچار جگر چرب، به اضافه‌وزن و چاقی مبتلا هستند و سابقۀ شکر و چربی خونِ بالا دارند. در واقع کسانی که رژیم غذایی ناسالمی دارند (به‌خصوص مصرف بالای چربی‌های اشباع و قندهای ساده) و فعالیت بدنی‌شان کم است، بیشتر به جگر چرب مبتلا می‌شوند.
درمان این بیماری چه‌گونه است؟
جگر چرب درمان داروییِ خاصی ندارد. تغییر در شیوۀ زنده‌گی، درمان اصلی و پیش‌گیرانۀ این بیماری است. فردی که به جگر چرب مبتلاست، با کمی کاهش وزن بهبود می‌یابد. مطالعه‌های مختلف نشان داده‌اند اگر این افراد ۵ تا ۱۰ درصدِ وزن‌شان را کاهش دهند، آنزیم‌های جگری به حد طبیعی باز می‌گردد. لازم است فرد مبتلا به متخصص تغذیه مراجعه کند و رژیم غذایی خاصی داشته باشد تا هرچه سریع‌تر بهبود یابد و بیماری‌اش وارد فاز دوم و سوم نشود.