همه‌جا شنیده‌ایم که بهترین کارها و بیزنس‌ها با یک ایدۀ عالی شروع می‌شوند. این تا حدی درست است. نیمی از موفقیتِ بیشتر بیزنس‌ها، ایدۀ عالیِ اولیه است و نیم دیگر آن، داشتن یک برنامۀ مناسب است.
شاید تا امروز ده‌ها مقاله و مطلب در مورد موفقیتِ کاری خوانده‌ باشید که تا حدی در پیشبرد اهداف شغلی، کمک‌تان کرده باشند. این مقاله نیز قصد دارد که به پنج نکتۀ اساسی برای طرح‌ریزیِ یک برنامۀ موفق اشاره کند.
۱٫ چرا به برنامه‌ نیاز دارید
یک برنامۀ بیزنس، سند بازاریابی است که داستان شرکتِ شما را عنوان می‌کند: هدف آن، دستاوردها و اهداف. یک برنامۀ بیزنس به شما کمک می‌کند سرمایه به دست آورید. در حالت ایده‌آل، برنامۀ بیزنس شما باید ۲۵-۱۵ صفحه بوده و برحسب پیچیده‌گی بیزنس مورد نظر و هدف برنامه، یک خلاصۀ اجرایی ۴-۲ صفحه‌یی داشته باشد که به دو پرسشِ مهم که هر سرمایه‌گذار باتجربه‌یی می‌پرسد، پاسخ دهد:
ـ گزاره‌های ارزش بیزنس شما به بازار مورد نظر چیست؟
ـ یک سرمایه‌گذار چه‌طور برگشت سرمایۀ خود را دریافت می‌کند؟
برنامۀ بیزنس شما باید شامل یک برنامۀ اجرایی نیز باشد. برنامۀ اجرایی علاوه بر سایر مولفه‌ها، حاوی مراحلی است ـ لیستی از اهداف بیزنس که قرار است شرکتِ شما سر یک تاریخِ مقرر به آن دست یابد.
۲٫ تحقیق، تحقیق، تحقیق
کارآفرینان عزیز، تکلیف‌تان را انجام دهید. سرمایه‌گذارانی که برنامۀ بیزنس شما را می‌خوانند، می‌خواهند ببینند که درمورد قول‌هایی که به آن‌ها می‌دهید، خوب فکر و تلاش کرده‌اید. پشتکار و کوششِ شما باید بتواند این سوالاتی که سرمایه‌گذران احتمالی از خود و از شما می‌پرسند را پاسخ‌گو باشد:
ـ رقبای شما چه کسانی هستند؟
ـ مشتریان شما چه کسانی هستند؟
ـ چه شرکت‌هایی در زمینۀ کاری شما، موفق بوده یا شکست خورده‌اند؟
ـ چرا باید الان و نه یک سال آینده، در شرکت شما سرمایه‌گذاری کنند؟
نکته این‌جاست: اگر برنامۀ بیزنس شما، اطلاعات کافی برای معرفی بیزنس‌تان به‌طور واضح به سرمایه‌گذاران احتمالی را در خود نداشته باشد، چرا باید دیگران به شما اعتماد کرده و پول‌شان را دراختیارتان بگذارند؟
۳٫ بینش سرمایه‌گذار: تجربه بر علیه سرعت
گذشته را به‌خاطر دارید که تصور می‌رفت هر که برای اولین‌بار کاری را آغاز کند، در آن موفق خواهد بود. اما این روزها ثابت شده است که اولین نفر بودن برای شروع کاری، به معنی بهترین بودن در آن نیست.
سرمایه‌گذاران بسیاری این روزها دوست دارند سابقه‌یی از شما ببینند ـ مثلاً تاریخچۀ مشتریان و سود شرکت را. آیا مدت زیادی است که شرکت را برپا کرده‌اید یا این‌که شرکت‌تان هنوز فقط ایده‌یی عالی است که به دنبال سرمایه‌گذار می‌گردد؟ این تغییر در استراتژی سرمایه‌گذاران چرخۀ دریافت بودجه را طولانی‌تر خواهد کرد: دورۀ بین ارایۀ برنامۀ بیزنس‌تان به سرمایه‌گذاران احتمالی و دریافت پول و سرمایه. طولانی‌تر بودن چرخۀ دریافت بودجه برای آن‌دسته از کارآفرینانی که دوست دارند زودتر به پول برسند، طاقت‌فرسا خواهد بود.
۴٫ به دنبال کمک متخصصین باشید.
آیا درآمد سالانۀ شرکت شما بالای صدهزار دالر در سال است؟ آیا شرکت‌تان در مراحل ابتدایی است یا هنوز به مرحلۀ سوددهی نرسیده است؟ سرمایه‌گذاران بسیاری به دنبال شرکتی مثل شرکت شما هستند. نکتۀ مهم، کمک گرفتن از متخصصین برای طرح‌ریزی برنامۀ بیزنس‌تان است. یا از کارگاه‌های برنامه‌ریزی کاری استفاده کنید و یا متخصصی را استخدام کنید که در طرح برنامۀ بیزنس کمک‌تان کند تا مطمین شوید تعیین بودجه و امور مالی به‌درستی صورت گرفته و هیچ شکاف و اشتباهی در آن وجود ندارد.
۵٫ مشاوران عالی داشته باشید و به حرف‌شان گوش دهید.
برنامۀ بیزنس شما باید تحت نظارتِ یک بورد مشاوره طرح‌ریزی شود. بورد مشاوره، گروهی از متخصصین هستند که در فعالیت‌ها و عمل‌کردهای روزانۀ شرکت، نقشی ندارند. یک بورد مشاورۀ خوب، تغییرات و فرصت‌های ایجاد شده در بازار مورد نظر را به شما گوش‌زد می‌کند و نیز به شما کمک می‌کند تا تیم کاری خود را دایماً در جهت رسیدن به اهداف ذکرشده در برنامۀ بیزنسِ خود نگه دارید.