بخش دوم و پایانی

مشکل رهبران
کمتر کسی است که با این موضوع مخالفت کند که رهبران باید هم جزء را ببینند و هم کل را. اما آن‌چه که باعث می‌شود این موضوع در عمل به کار گرفته نشود، این است که آن‌ها درگیر امور روزمره شده‌اند و بینش خود به اهداف کلی را از دست داده‌اند. مانند کروکدیل‌هایی که به قدری درگیر نزاع بین خودشان هستند که متوجه نمی‌شوند آب برکه در حال تخلیه است.
نشانۀ این موضوع، رهبرانی هستند که خواهان ساده‌گی و قطعیت در جهان متغییر امروز هستند. برای رسیدن به ساده‌گی و قطعیت هم باید فرضیات مشخصی وجود داشته باشد. باید متوجه باشیم که سرعت و قاطعیت در تصمیم‌گیری در سطوح عملیاتی چه نتایجی در سطوح راهبردی ایجاد می‌کند. امروزه تصور بر این است که یک پاسخ سریع، بهتر از یک پاسخ اندیش‌مندانه است.
ارتباط مهم تر از اجزاء
در سازمان‌های پیچیدۀ امروزی، به جای توجه به روابط علت معلولی، باید به بازخوردها توجه کرد. هم‌چنین یافتن الگوهای رفتاری، یکی از الزامات تفکر در سطوح راهبردی است.
انجام این کار، نیازمند ارزیابی پیوسته است. در یک تحقیق در مورد علت شکست ۵۰ سازمان که دارای عمل‌کرد خوبی در گذشته بودند، مشخص شد که رهبران آن سازمان‌ها به جای آن‌که متوجه تمامی وقایعی که رخ داده باشند، تنها به برنامه‌های خودشان فکر می‌کردند. در برخی موارد هم آن‌ها به خاطر موفقیت‌های گذشتۀشان، گرفتار کوری غرور شده بودند و نشانه‌ها را نمی‌دیدند. این ناشی از آرزوگرایی است که واقع‌بینی را کم‌رنگ می‌کند. به زبان تفکر سیستمی، این مدیران در دام ذهنیت خودشان افتاده بودند.
ارزیابی پیوسته، یکی از الزامات در دوران متغیر کنونی است. نتایج این ارزیابی‌ها، از بهترین منابع برای یادگیری فردی و سازمانی محسوب می‌شوند.
در پایان این‌که باید توجه شود که تفکر سیستمی مانند اکسیری برای حل تمام مشکلات نیست. چک‌لیستی وجود ندارد که بر اساس آن بررسی شود که آیا همۀ رهبران هم به جزء توجه دارند و هم به کل. تفکر سیستمی یک نگرش است که دارای مفاهیمی است. برخی از این مفاهیم عبارت‌اند از:
ـ به جای تمرکز بر فرایندها و رویه‌ها، بر هدفی تمرکز کنید که سیستم به خاطر آن به‌وجود آمده است
ـ فهم روابط علت و معلولی برای درک یک سیستم پیچیدۀ اجتماعی، کافی نیست. برای فهم پویایی یک سیستم، تأمل در بازخوردها و الگوهای رفتاری، نتیجۀ بهتری دارد
ـ بر کل بیشتر توجه داشته باشید تا بر اجزا
ـ مشغلۀ زیاد یا انجام کارهای زودبازده، بر نگرش سیستمی تأثیر مخربی دارد
ـ رهبران باید به آن‌چه اتفاق می‌افتد، توجه بیشتری داشته باشند تا آن‌چه که مایل‌اند اتفاق بیافتد.

منـــبع:
http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/dau/ree_mj06.pdf