احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.





از تحـریکِ طـالبان تا راه نجات

گزارشگر:13 ثور 1393 - ۱۲ ثور ۱۳۹۳

طالبان حالا با شمشیرِ دولبه وارد میدان شده؛ هم می‌جنگند و هم سیاست می‌کنند.
دسته‌یی از افراد طالبان که در آن برخی چهره‌های سرشناسِ این گروه نیر شامل‌اند، به‌تازه‌گی یک نهاد سیاسی راه‌اندازی کرده‌اند. اگرچه این حرکت چندان مورد توجه قرار نگرفته، اما نمی‌شود از کنار آن به‌ساده‌گی گذشت.
گفتنی‌ست که دو ماه پیش، ملا سیداکبر آغا از چهره‌های برجستۀ طالبان، از تأسیس چنین نهادی خبر داده بود. اما مسلماً این امتیاز برای طالبان در مخالفت با قانون قرار دارد و یک امتیازِ سیاسی از جانبِ آقای کرزی و برخی کشورهای خارجی به‌شمار می‌آید.
آقای کرزی و تیمش فکر می‌کنند که با تشکیل یک نهاد سیاسی توسط طالبان، این گروه فرصت تبدیل کردنِ خود از یک گروه محض نظامیِ خشن به یک گروه سیاسیِ ذی‌حق را پیدا می‌کند. رهایی زندانیان طالبان از زندان‌های کشور و سپس تأسیس این نهاد می‌تواند این ادعا را ثابت کند که آقای کرزی در تلاش ساختنِ یک آدرسِ سیاسی برای طالبان بوده است. اما حالا اعلامِ وجود این نهاد در شرایط حساس فعلی، این گمانه‌ را به وجود آورده است که آقای کرزی می‌خواهد که برای جا گرفتنِ طالبان در قدرت سیاسی آینده، زمینه فراهم کند و یقیناً این اقدام توسط برخی کشورها از جمله پاکستان و بریتانیا حمایت می‌شود.
آقای کرزی با اعطای اجازۀ فعالیت به این گروه می‌خواهد که به طالبان موقعیتی دوگانه بدهد، یا به عبارت دیگر طالبان را هم در موقفِ نظامی و هم در موقفِ سیاسی وارد میدان سازد. زیرا بعد از این، طالبان می‌توانند هم به عنوان تروریست، دهشت بیافرینند و علیه نظامیان داخلی و خارجی، عملیات‌های نظامی‌شان را سامان بدهند و هم یک نهاد موسوم به «راه نجات افغانستان» داشته باشند تا با استفاده از این نرم‌افزار، وارد مذاکره‌ها و معامله‌ها شوند؛ آن‌گونه که آقای حکمتیار، آقای قطب‌الدین هلال را به میدان مبارزاتِ سیاسی فرستاد و شخصاً از او حمایت کرد.
اما در عین حال، طالبان هم مایل‌اند که بتوانند با تأسیس این نهاد سیاسی، بهانه‌یی داشته باشند تا اعضا و فرماندهان‌شان به‌راحتی به کابل بیایند، در جلساتِ سیاسی شرکت کنند و پس از آن نیز به صفوفِ جنگی‌شان دوباره بپویندند.
مهم‌ترین چشم‌داشتی که ملاعمر می‌تواند از این نهاد داشته باشد این است که این نهاد منبعی برای توجیهِ حملاتِ طالبان و موقفِ آن‌ها در افغانستان باشد؛ چنان‌که روز پنجشنبه یکی از سخنرانانِ آن‌ها به توجیه اعمال طالبان پرداخته بود.
به هر صورت، ایجاد نهاد «راه نجات افغانستان»، زمینه را برای قدرت‌مند شدنِ طالبان در سطح سیاسی مساعد می‌کند و این گروه را از وضعیت فعلی، به یک موقعیتِ برتر صعود می‌دهد. اما شکی نیست که این حرکت‌ طالبان، با واکنش‌های شدید مخالفانِ دیروز و امروزِ آن‌ها در افغانستان روبه‌رو می‌شود. مردم افغانستان طالبان را نمی‌خواهند؛ زیرا طالبان زیر هر نام و نشانی که بیایند، شعارهای حذف‌کننده و شعارهای دیروزی‌شان را فراموش نمی‌کنند.
از شعارهای این دسته از طالبان که حالا زیر نام «راه نجات افغانستان» قد راست کرده‌اند، پیداست که اهدافِ آن‌ها با تحریک طالبان تفاوتِ چندانی ندارد.
اگرچه روی‌آوری طالبان از حرکت‌های نظامی به حرکت‌های سیاسی می‌تواند عملی باشد، اما فهم و تجربۀ مردم از طالبان بعد از ایجاد این گروه نشان داد که طالبان به فعالیت‌های مدنی هیچ باور و اعتقادی ندارند و از این دریچه نمی‌توانند عرضِ اندام کنند.
اما اگر این طالبان با این حرکتِ جدید بیایند عمل‌کردِ طالبان را در گذشته نقد و اعمال و جنایاتِ تحریکِ طالبان را محکوم کنند و در برابر آن قرار بگیرند، این امیدواری به‌وجود می‌آ‌ید که شاخه‌هایی از طالبان هم می‌توانند از درِ صلح حرف بزنند. در غیر آن، نهادسازی برای طالبان هیچ سودی نمی‌تواند برای کشور در پی داشته باشد!

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.