بخش دوم و پایانی

برای این‌که کنجکاوی اطفال را در یک قالب علمی پیاده کنیم، باید این قانون را از دو ساله‌گی طی شش مرحله به او بگوییم.

مرحله اول: فرزند باید آماده باشد تا با والدین خود ارتباط برقرار کرده و قانون را درک کند.
مرحله دوم: باید اسم قانون را به او بگوییم. برای مثال، قانون عبور از خیابان.
مرحله سوم: قانون را به صورت جزیی بیان کنیم. برای مثال برای توضیح قانون بالا می‌گوییم، دست خود را به من بده، حال ابتدا سمت چپ را نگاه کرده، حرکت می‌کنیم و بعد سمت راست را نگاه می‌کنیم، اگر موتری ندیدیم، آهسته به آن طرف خیابان می‌رویم. بنابراین او می‌فهمد با اجرای قانون می‌تواند از خیابان عبور کند.
مرحله چهارم: اگر کودک به آن‌چه گفته شد عمل کرد، به او امتیاز می‌دهیم.
مرحله پنجم: اگر قانون را اجرا نکرد، او را تنبیه می‌کنیم. اگر آن مورد پرخطر بود، از تنبیه‌هایی مانند محروم کردن و یا زمان سکوت استفاده می‌کنیم. اما اگر رفتار بدش از مواردی بود که کودک قصد داشته صرفاً مورد توجه قرار گیرد و عمدی در کار نبوده، می‌توان از تنبیه‌های سبکی مانند جبران کردن آن خطا و گرفتن امتیاز استفاده کرد.
مرحله ششم: وقتی ما مراحل اجرای قوانین مربوط به کنجکاوی را در هر زمینه‌یی برای کودکان توضیح دهیم، او یاد می‌گیرد که می‌تواند انتخاب کند اما صرفاً طبق قوانینی که والدین برایش در نظر گرفته‌اند.

آیا رشد کنجکاوی باعث رشد و پرورش خلاقیت نیز خواهد شد؟
رشد این ویژه‌گی، زمینه‌ساز خلاقیت بعدی در کودک و نوجوان خواهد شد. هم‌چنین باعث می‌شود او بتواند کارهایی انجام دهد که یادگیری‌های بعدی خود را نیز بهتر کند. در واقع وقتی کودک در حال کنجکاوی است، سعی می‌کند چیزی را یاد بگیرد و همین یاد گرفتن، زمینه‌ساز آموزش‌های بعدی است.
برای رشد خلاقیت، باید کنجکاوی اطفال را پخته کنیم. یعنی کاری کنیم که وقتی فرزندمان به چیزی دست می‌زند، تفکر او فعال شود. مثلا وقتی دست خود را در درون رودخانه فرو می‌برد، از او بپرسیم دنبال چه می‌گردی؟ چه چیزی حس می‌کنی؟ الان زیر دست تو چه چیزی عبور می‌کند، سرد است یا گرم؟
بعضی از والدین به محض امتحان کردن کودک، او را رها می‌کنند. یعنی کنجکاوی او در مرحله اول متوقف می‌شود و به یادگیری عمیق نمی‌رسد. بنابراین با توجه به سن کودک خود، پرسش‌هایی در ارتباط با موضوع کنجکاوی از او بپرسید، یعنی بگذارید وقتی با یک موضوع برخورد می‌کند، از طریق «تکنیک پرسش»، با طرح سوال‌هایی که با کلمات چرا، چه‌گونه، چه‌طور و … شروع می‌شوند، وادار به پاسخ‌دهی شوند.
از ویژه‌گی‌های دیگر کنجکاوی، یادگیری‌های رفتاری است که در آن‌ها ایجاد می‌شود. در واقع آن‌ها می‌آموزند که چه‌گونه عمل کنند. وقتی سعی می‌کنیم با تکنیک کنجکاوی کودک را از نظر فکری و هیجانی پخته کنیم، کودک آن را به عمل تبدیل می‌کند. وقتی به عمل تبدیل شد، رشد رفتاری هم صورت می‌گیرد. هم‌چنین نوجوان و کودکِ ما در درون خانه آرام‌تر می‌شود و لجبازی و پرخاشگری او نیز کمتر می‌شود.

مجله موفقیت