احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ سه شنبه 25 قوس 1393 - ۲۴ قوس ۱۳۹۳
باراک اوباما رییسجمهوری امریکا در تازهترین سخنرانی رادیوییِ خود خطاب به مردم این کشور از پایان رسمی مأموریت نظامیِ سربازان امریکایی در افغانستان خبر داد. آقای اوباما در این سخنرانی گفت که بسیار خوشحال میشود که بهزودی سربازان امریکایی را استقبال خواهد کرد. او با اشاره به مأموریت جنگیِ سربازان امریکایی در مبارزه با تروریسم گفت که هنوز سطح تهدیدها کاهش نیافته و این کشور خود را ملزم میداند که همچنان به کمکهای خود برای تأمین صلح و امنیت در افغانستان ادامه دهد.
نیروهای خارجی در حالی افغانستان را ترک میکنند که این کشور بیش از هر زمانِ دیگر در معرض تهدیدهای جدیِ امنیتی قرار دارد. میزان تلفاتِ غیرنظامیان بر اثر حملات انتحاری و انفجاری به گونۀ سرسامآور و تکاندهنده افزایش یافته است. روز یکشنبه در مراسم بزرگداشت از اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، رییسجمهور غنی در سخنرانی خود به این مناسبت گفت که مصونیت جامعه از ترس و مرگ ناگهانی، از حقوق اولیۀ افراد است. بر اساس گزارشها در یک ماه اخیر، نزدیک به هشتصد تن در افغانستان در نتیجۀ حملات انتحاری و انفجاری جان باختهاند. این رقم تلفات، بدون شک رقمِ بسیار بالایی است و نشان میدهد که نسبت به سالهای گذشته در میزان حملات افزایش بهوجود آمده است.
آقای غنی در سخنرانی خود یک بار دیگر گروههای مسلحِ مخالف را مورد خطاب قرار داد و از آنها خواست که دست از حملات تروریستی بردارند. رییسجمهوری گفت که «وجدانهای بیـدار باید یکصدا بگویند بس است، ما دیگر این شرایط را نمیپذیریم». آقای غنی در همین حال، از برنامههای امنیتی خود سخن گفت و یک بار دیگر تعهد کرد که برای تأمین صلح اقدامهای جدی انجام میدهد. رییسجمهوری همکاریهای منطقهیی را در تأمین صلح، موثر عنوان کرد و افزود افغانستان تلاش میکند با بالا بردنِ سطح همکاریهای منطقهیی، راه نزدیک شدن به صلح را جستوجو کند. آقای غنی در بخش دیگر سخنانش تأکید کرد که: «صلح ضرورت حیاتی و اجتماعیِ افغانهاست و باید از حالت بیثباتیِ دوامدار به سمت ثباتِ دوامدار برویم که حوصله، تدبیر و تأمل میخواهد و اگر کسانی با اعمال تروریستی میخواهند که ما از صلح دست بکشیم، جوابش این نیست و هیچ وقت تسلیم ترور نمیشویم.»
این سخنان بدون تردید نمیتوانند نشاندهندۀ حرکتی به پیش در جهت تأمینِ صلح تلقی شوند. آقای غنی از روز مراسم سوگند وفاداری تا به امروز، پیوسته از تلاشها و برنامههایش برای تأمین صلح و امنیت در کشور سخن میگوید و در هیچ موردی نبوده که او بر تأمین صلح و آوردن اصلاحات تأکید نکرده باشد. اما اینهمه در حالیست که وضعیت امنیتی کابل و برخی شهرها و مناطق افغانستان هر روز بدتر از روزِ پیش میشود.
در ماهها و هفتههای اخیر افزون بر اینکه حملات گروههای تروریستی افزایش پیدا کرده، حملات تهاجمیِ آنها بر مراکز و مناطق دوردستِ کشور نیز به گونۀ سرسامآوری زیاد شده است. چند روز پیش ولسوالی شنیدند در هرات در آستانۀ سقوط به دستِ گروههای دهشتافکن قرار گرفت. در این درگیری دهها تن کشته و صدها خانواده آواره شدهاند. در بازار سرپل در شمال نیز وضعیت خوب گزارش نمیشود و شنیدهها حاکی از پیشرویِ گروههای دهشتافکن در این منطقه استند. از کنر نیز خبرهای بدی مواصلت میکنند، گفته میشود که نزدیک به دوهزار شورشی بر ولسوالی دانگامِ این ولایت حملۀ تهاجمی انجام دادهاند.
حرکتهای شورشیان وقتی با سخنان رییس جمهوری در ترازو گذشته شوند، حتماً به یاد این شعر افصحالمتکلمین خواهیم افتاد که میگوید: «سرشک از دیده پاک کردن چه حاصل/ علاجی کن که از دل خون نیاید.» آقای غنی نیز به جای وعدههای چرب و نرم، خوب است به حال کشور نگاه کند و چارهیی برای ناامنیهای گسترده بیندیشد. ادامۀ این وضعیت بدون شک با خروج نیروهای خارجی میتواند نگرانکننده باشد. وقتی سربازان خارجی دیگر در عملیاتهای نظامی علیه گروههای مسلح مخالف شرکت نداشته باشند، برای نیروهای امنیتی کشور با توجه به تجهیزات ناچیز و ناکافی مشکل خواهد بود که از پس تأمین امنیت بیرون شوند. هنوز که نیروهای امریکایی افغانستان را ترک نکردهاند، هشدارها مبنی بر افزایش حملات شنیده میشود. نخستوزیر آلمان خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را زودهنگام دانسته و خواهان تمدید مأموریت نظامی این نیروها در افغانستان شده است. در هفتۀ پیش نیز وقتی وزیر دفاع آلمان از ولایت شمالی بلخ دیدن میکرد، متعهد به باقی گذاشتن بخشی از نیروهای خود شد. آلمان بهخوبی احساس کرده که بدون حضور نظامی فعال، برای افغانستان دشوار خواهد بود که از پسِ چالشها و تهدیدهای امنیتی بیرون شود. حتا یک مقام پاکستانی، اخیراً به دنبال اعلام خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، گفته است که این کشور با موج تازهیی از ناامنیها روبهرو خواهد بود. این سخن هشداردهنده از زبان کسی بیرون میشود که عملاً در ناامنیهای کشور دخیل است و از آمادهگیها برای تشنجآفرینیهای بیشتر از نزدیک خبر دارد.
کوتاه سخن اینکه با شعار و وعده نمیتوان وضعیت را تغییر داد. تغییر وضعیت به اراده و برنامههای جدی نیاز دارد. آقای غنی بهجای چیغ زدن و گفتن اینکه «بس است، دیگر ما نمیپذیریم»، باید در عمل نشان میداد که چهگونه دولت توانایی مهار حملاتِ انتحاری را دارد. دیگر زمان وعدههای بهاصطلاح سرخرمن گذشته است. مردم انتظار عملکردِ دقیق و متناسب با شرایط را دارند. اگر دولت وحدتِ ملی ظرف صد روز نخست نتواند به اساسیترین خواستهای جامعه پاسخ بگوید، بدون شک اعتبار و مشروعیتِ خود را به میزان قابل توجهی از دست خواهد داد.
Comments are closed.