احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:دوشنبه 4 حوت 1393 - ۰۳ حوت ۱۳۹۳
اشرفغنی رییسجمهوری کشور در نشست خبری مشترک با اشتون کارتر وزیر دفاع جدیدِ ایالات متحدۀ امریکا که روز شنبه در یک سفرِ از پیش اعلامناشده وارد کابل شد، در مورد روند مذاکراتِ صلح با طالبان گفت که به گفتوگوهای صلح خوشبین است، اما پاسخِ قاطع در این مورد میتواند «خطرناک» باشد. او همچنین رویکرد دولت افغانستان در مورد گفتوگوهای صلح را «سازنده» توصیف کرد.
آقای غنی در هفتۀ گذشته نشستهای زیادی با چهرههای سیاسی و جهادیِ افغانستان در مورد از سرگیری تلاشهای صلح برگزار کرد و اعلام نمود که مردم در مورد جزییاتِ تلاشهای صلح قرار خواهند گرفت. مقامهای دولت گفتهاند که انتظار میرود در هفتههای آینده گفتوگوهای مستقیم بین نمایندهگانِ افغانستان و گروه طالبان برگزار شود.
در اظهاراتِ آقای غنی در مورد گفتوگوهای صلح، تناقضاتی به چشم میخورد که در همان نگاهِ اول خود را نشان میدهد. از یکطرف آقای غنی زیر فشار افکار عمومی و انتقادهای برخی رهبرانِ سیاسی و جهادی میگوید که در مورد مذاکرات صلح، «هیچ چیزی پنهان از چشم مردم» صورت نمیگیرد؛ اما پس از آن در کنفرانس خبری خود وقتی به پرسشی در خصوصِ پیشرفتها در روند گفتوگوهای صلح مواجه میشود، پاسخ قاطع در این مورد را «خطرناک» میخواند. این دوگانهگویی در اظهاراتِ رییسجمهوری بهصورت آشکار از پیچیدهگی وضعیت پرده برمیدارد و نشان میدهد که روند گفتوگوهای صلح آنگونه که رییسجمهوری خوشبین به نظر میرسد، روندی ساده و بدون دردسر نیست.
آقای غنی شاید در مقطعی تلاش کرد که خود را از فشار افکار عمومی رهایی بخشد و به همین دلیل از ارایۀ جزییات خبر داد؛ اما او کماقبالتر از آن بود که این وعدهها حداقل برای چند روزی همچنان اعتبار داشته باشد. آقای غنی عملاً با «خطرناک» خواندنِ ارایۀ جزییات، اعتبار سخنانِ چند روز پیشِ خود را ساقط کرد. حالا اما میتوان نتیجه گرفت که پس از این آقای غنی حرف رُک و راستی در مورد گفتوگوهای صلح و بسیاری از مسایل مبرمِ کشور بر زبان نخواهد آورد و اگر چنین کاری هم انجام دهد، تنها برای آرام کردنِ افکار عمومی خواهد بود و در اصل به کتمان حقایق وفادار خواهد ماند.
آقای غنی دستکم باید برخی مسایل را با خود حل میکرد و آنگاه آنها را بر زبان میآورد. چنین روحیهیی میتواند برای رهبران دولت وحدت ملی در آینده مشکلات زیادی را بهوجود آورد. از عمدهترین مشکلاتِ این روحیه میتواند عدم باورپذیریِ سخنان و وعدههای این رهبران از سوی جامعه باشد. وقتی مردم احساس کنند که رهبرانشان به هر دلیل ممکن از اجرای وعدههای دادهشده سر باز میزنند و یا میخواهند آنها را فریب دهند، بدون شک دیگر به سخن و وعدۀ آنها باور نمیکنند. نتیجۀ چنین برخوردی، بسیار خطرناکتر از چیزیست که گاهی رهبران دولت میتوانند به آن فکر کنند وآن، ایجاد فاصله میان خود و شهروندان است.
فاصلۀ میان رهبران و شهروندان، دقیقاً ریشه در چنین سیاستهایی دارد. به نظر نمیرسد که رییسجمهوری در چنان تنگنایی قرار گرفته بود که باید وعدۀ ارایۀ جزییاتِ روند گفتوگوهای صلح را میداد. شاید اگر او مقداری با صداقت بیشتر عمل میکرد و به مردم توضیح میداد که چرا نمیشود همواره همهچیز را برملا کرد، مصونیت سیاسیِ خود را در آینده بیشتر از حالا ضمانت میکرد، تا اینکه از روی احساسات و به دنبال برخی انتقادها بهصورت شتابزده با عدهیی دیدار کند و بگوید که پس از این، هیچ چیزی در مسایلِ صلح به صورت مخفی انجام نخواهد شد.
همان زمان که آقای غنی از افشای مسایلِ صلح خبر داد، عدهیی به این سخن شک کردند و گفتند که امکان ندارد رییسجمهوری همۀ رازها را برملا کند. این برخوردِ رییسجمهوری حتا روند گفتوگوهای صلح را یک بارِ دیگر به روندی ابهامآمیز و جنجالی تبدیل کرد و این شایبه را بهوجود آورد که احتمال دارد دولت صرفاً برای مصرف داخلی از خوشبینیها در مورد آغاز گفتوگوهای صلح سخن گفته باشد.
فراموش نکنیم که ارگ ریاست جمهوری به دنبال نشر گزارشها مبنی بر آغاز گفتوگوهای صلح میان نمایندهگان طالبان و دولت امریکا در قطر، دست به یک رشته افشاگریها در پیوند با همان وعدۀ رییسجمهوری زد که گفته بود پس از این هیچ چیزی در مورد مسایل صلح به دور از چشم مردم انجام نمیشود. در اعلامیۀ ارگ ریاستجمهوری آمده بود که سفر راحیل شریف رییس ستاد ارتش پاکستان به کابل در هفتۀ گذشته، حاوی خبرهای خوش در مورد آغاز گفتوگوهای صلح بوده است. در اعلامیۀ ارگ از قول آقای شریف تأکید رفته بود که شورای کویته و شبکۀ حقانی، آمادۀ آغاز گفتوگوهای صلح استند و میخواهند پیش از آن، از ملا محمد عمر رهبر گروه طالبان در این خصوص اجازه بگیرند.
افشای این موارد پس از نشر خبر مذاکرات صلح در قطر، میتواند این شایبه را هم تقویت کند که ریاستجمهوری خواسته است افکار عمومی را از قطر به سوی کابل معطوف سازد و بهنحوی از عوارض جانبی مسأله بکاهد. دولتمردان فکر میکردند که ممکن است بحث آغاز گفتوگوهای صلح در قطر، یک بارِ دیگر به جنجالهای رسانهیی مبدل شود و به همین دلیل خواستند افکار عمومی را به جای دیگری معطوف سازند.
از سوی دیگر، افشاگریهای ارگ توانست برنامۀ قطر را در سایه قرار دهد؛ چون آنچه که ارگ ریاستجمهوری ادعا کرد، بزرگتر و فربهتر از بحث قطر بود. اما حالا پس از اظهارات اخیر آقای غنی، میتوان فهمید که اعلامیۀ ارگ بیشتر به یک بلوفِ سیاسی و تبلیغاتی شبیه بوده تا یک واقعیتِ متکی به اسناد. بر اساس گفتههای برخی از سران پیشینِ گروه طالبان در کابل، هیچ روزنهیی نسبت به انعطافِ رهبران طالبان در مورد گفتوگوهای صلح دیده نمیشود.
Comments are closed.