سه شنبه ۱۲ جوزا ۱۳۹۴

بخش پنجم
محمود کرزی: خدمت‌تان عرض کنم بعد از جنگ جهانی دوم، بسیاری از کشور‌های جهان در تفاهم باهم از امکانات جهان استفاده کردند و به ‌مردم خود خدمت کردند.
کشورهای غربی با امکانات بسیار وسیع و فراوان به افغانستان آمدند، ولی آیا حکومت گذشته توانمندی و درک کار با غرب را داشت؟ جواب نخیر است. ببینید وقتی امریکایی‌ها به افغانستان آمدند از ملل ‌متحد اجازه گرفتند، طالبان را سرنگون ساختند و گفتند که ما به ریشه‌کن ساختن طالبان و کسانی که مخالف ارزش‌های و منافع مردم است، آمده‌ایم و کشور ما هم به آنها موافقت کرد.
وقتی‌که امریکایی‌ها به افغانستان آمدند؛ منافع ملی افغانستان را دولت وقت با ایشان مطرح نکرد. حال وقت آن است که ما برای منافع خود کار کنیم؛ ما باید به امریکایی‌ها تفهیم کنیم که خلاف ارزش‌های ملی ما عمل نکنند. به تمام ما معلوم است که حکومت گذشته طالبان را برادر گفت و امریکایی‌ها را گفتند که شما مردم بی‌گناه را می‌کشید. این گپ برای غربی‌ها و مردم غرب بسیار تأثیر بدی می‌گذاشت و ذهنیت این مردم درباره مردم افغانستان تغییر می کرد و تبلیغات ما به بدنام ساختن اردوی شان تمام میشد.
ما به جای بد گفتن به آنها باید ذهنیت می‌دادیم که زمینه‌های کار را برای ما آماده بسازند، فابریکه‌های سمنت و… را با سرمایه‌گذاری برای ما ایجاد کنند. حتا این ذهنیت وجود داشت که در برخی موارد امریکایی‌ها نمی‌خواستند فابریکه‌های سمنت ما ساخته شود. آنها می‌گفتند که ما سیخ‌گول را خودما می‌سازیم و از سنگ‌ ذغال برق حرارتی می‌سازیم.
در افغانستان اگر صد میلیون دالر را سرمایه‌گذاری کنیم؛ هرگروهی که باشد می‌تواند فعالیت کند؛ اگر طالب باشد، داعش و … که سر وصدای‌شان در افغانستان بلند است و نگرانی از این گروه‌ها وجود دارد.
در هرگوشه افغانستان که صد دالر ماهانه برای جوانان داده شود، به هر مقصدی که باشد، کار می‌کنند و در این شکی هم وجود ندارد.
افغانستان یک کشوری است که در آن میلیون‌ها جوان بی‌کار است و معلومدار در خدمت کسی استند که معاش برای شان بپردازد، پس در سیزده سال گفته‌های ما این بود که برای مردم کار باید پیدا شود، اول بحران اقتصاد را باید حل کرد.
موضوع مهم دیگر این‌که رسانه‌ها چرا مردم را رسوا می‌کنند، گاهی این را خاین می‍‌‌خوانند و گاه آن را خاین می‌دانند.
شما مقایسه کنید کشورهایی که با امریکا کار کرده اند، مثلاً کوریایی جنوبی، مالیزیا، اندونزیا و …. همه مردم و رسانه‌های شان برای منافع ملی خود کار می‌کنند.
ما رسانه‌های خود را آزاد گذاشتیم و تا تمام ملت افغانستان را به بدنامی بکشانند و موضوعات خرافاتی را در بین مردم پخش کنند. آزادی بیان به این معنا ‌نیست که مردم بدنام شوند بلکه آزادی بیان؛ به یک مقصد به وجود آمده که برای منافع ملی کار شود؛ به نظر من هر حرکت و جریانی که راه اندازی می‌شود، باید بخاطر منافع ملی راه اندازی شود.
ما ملزم استیم که به ملت و مردم خود کار کنیم و بیکاری را از میان مردم برداریم، این کاری است که در کشورهای همسایه ما به ویژه پاکستان خوب نتیجه داده؛ آنها به مردم خود خوب کار کردند.
دکتور حبیببی: با تشکر از جناب احمدولی مسعود، من حس می‌کنم که در پیرامون این بحث‌ها روی جاگزینی دموکراسی بیشتر فکر می‌شود و من معتقد بر این استم که دموکراسی بدیلی ندارد. حکومت وحدت ملی در هیچ گوشه‌یی از جهان به ویژه افغانستان دست آورد نداشته و در افغانستان حکومت وحدت ملی در یک حالت اضطرار به میان آمد؛ ولی حد اقل تجربه ۹ ماهه گذشته نشان داد که حکومت وحدت ملی نمی‌تواند دست آوردی داشته باشد.
یکی از فلسفه‌های دموکراسی این است که افراد نمی‌تواند قدرت را در بین خود تقسیم کنند، بلکه این مردم استند که تصمیم می‌گیرند، کی قدرت و توان این را دارد که کشتی سرنوشت ملت را به دست بگیرد و جالب این است که اگر حکومت وحدت ملی صد مرتبه هم تکرار شود، بازهم ناکام خواهد بود.
مسأله مهم این است که دولت مردان حکومت وحدت ملی در هشت ماه گذشته نشان دادند که کارایی نداشته اند و فرصت زیادی برای دنبال کردن معضلات موجود ندارند.
من فکر نمی‌کنم که حکومت وحدت ملی به یک مسیر روشن روان باشد، ولی فکر می‌کنم که به طرف یک آینده کاملاً تاریک روان استند و چالش‌ها هر روزه افزون‌تر خواهد شد، تضادها در بین رهبران حکومت وحدت ملی اجازه ایجاد شغل و کار برای مردم نمی‌دهد.
هر قدر که به آینده نزدیک می‌شویم یک آینده نا روشن‌تر را در پیش رو حس می‌شود و چالش بزرگی‌که در پیش رو وجود دارد، آسیب دیدن نظام است. حکومت‌ها می‌آیند و می‌روند، ولی اگر نظام آسیب دید، باز به گذشته بر خواهیم گشت.
پشنهاد من این است که از طریق چنین نشست‌ها و نشست‌های متعدد دیگری بتوانیم از آسیب دیدن نظام افغانستان جلوگیری کنیم.
استاد غلام محمد محمدی: مشکلات داخلی بسیار مهم است. اگر این موضوع را رهبران حکومت وحدت‌ ملی نمی‌دانند، دیگران می‌دانند: اختلافات قومی، اختلافات مذهبی، اختلاف در بین احزاب و … بحث روی این اختلافات باید صورت گیرد. ما همیشه در باره تفاهم سخن می‌زنیم، ولی در موضوع اختلافی که آمد باز پا به فرار می گذاریم.
جرات نمی‌کنیم که بعدی اصلی اختلاف را پیدا کنیم که اختلاف بالای چه چیز است.
بحران‌ها در افغانستان زیاد است. اختلاف خارجی با پاکستان داریم؛ اما چرا این را ارزیابی نمی‌کنیم و همیشه می گوییم که ما با پاکستان صلح داریم و در پروسه صلح با ما همکار است، این چیز‌هایی است که در ورق نوشته شده است؛ ولی پشت ورق را هیچگاه نخوانده‌ایم که پاکستان به این وعدهای چرب خود در عمل است و یا خیر؟
این همه مشکلات که با پاکستان است، باید به صورت درست بررسی شود. موضوع دیگری که بسیار مهم است، امضاء تفاهم نامه استخباراتی بین افغانستان و پاکستان است.
مشکلات افغانستان سه بعدی شده است. یعنی مشکل پاکسان با هند، افغانستان با پاکستان و افغانستان با هند. تا وقتی‌که مشکل پاکستان با هند حل نشود، مشکل افغانستان با پاکستان حل شدنی نیست. اگر افغانستان با پاکستان تفاهم دارد، باید سه جانبه باشد. سه جانبه بودن بهتر است، زیرا اگر هند به ضد منافع ملی ما مداخله کند، پاکستان مداخله نمی‌کند و اگر پاکستان مداخله کند در امور داخلی افغانستان باز هند مداخله نمی‌کند.
پشنهاد من این است که دوستان باید در بحث‌های خویش موضوع اختلاف بین افغانستان و پاکستان را مطرح کنند.
ما با امریکا و با کشورهای اروپایی اختلاف نداریم، مشکل ما اختلاف در بین دولت ما است و مشکل با کشور پاکستان است.