بخش دوم/

هدف از تعریف اوقات فراغت در جوامع صنعتی این بود که خانواده‌ها در زمان فارغ شدن از کار، فرصت تفریح، گردش و پرداختن به امور زنده‌گی بهتر را داشته باشند. در واقع در جوامع صنعتی به خانواده‌ها آموزش داده می‌شود که چه‌گونه برنامه‌ریزی کنند تا بعد از انجام کار طاقت‌فرسا و خسته‌کننده، فرصت داشته باشند تا در کنار خانواده خود به امور زنده‌گی بهتر بپردازند.
طبیعی است که اگر برنامه‌ریزی درستی از سوی خانواده‌ها ایجاد نشود، به دلیل مشغله‌های زنده‌گی مدرن، فرصت گفت‌وگو در خانواده‌ها کم می‌شود. به اعتقاد کارشناسان امور خانواده، هرچه این فرصت گفت‌وگو و با هم بودن از خانواده‌ها بیشتر گرفته شود، به همان میزان ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی در جامعه افزایش خواهد یافت.
کیفیت را فدای کمیت نکنیم
هر کمیتی حاوی کیفیت نیست؛ بر همین اساس نمی‌توان هر گفت‌وگو و ارتباطی را در خانواده، مثبت ارزیابی کرد.
به گفته روان‌شناسان، هرچند که ارتباط بیش‌تر و رابطه با محور صحبت و گفت‌وگو، شاخص خوبی برای داشتن خانواده‌یی مثبت ارزیابی می‌شود، اما همیشه نمی‌توان به چنین شاخصی اعتماد کرد.
ممکن است در خانواده‌یی ساعت‌های با هم بودن به‌خاطر مشغله کاری والدین کم به نظر برسد، اما خانواده‌های فهیم سعی می‌کنند کیفیت رابطه را هم در نظر داشته باشند.
کم شدن حضور افراد خانواده در زنده‌گی شهری، اجتناب‌ناپذیر است. با این وجود، خانواده باید بیاموزد که چه‌گونه از حضور خود حداکثر استفاده را ببرد. خانواده‌ها با پی‌گیری روابط فرزندان‌شان در مکاتب، می‌توانند کیفیت رابطه‌شان را بررسی و تحلیل کنند.
متاسفانه برخی از خانواده‌ها قدر لحظاتی را که کنار هم هستند، ندانسته و ارتباط مفید را برقرار نمی‌کنند؛ در حالی که جزییات رابطه بسیار مهم است.
غذا به صرف دور هم بودن
در خانواده‌های سنتی رسم بر این بود که وعده‌های غذایی به‌خصوص افطار و سحر حتماً باید با حضور همه اعضای خانواده صرف می‌شد. بر همین اساس، والدین و فرزندان موظف بودند به این مساله توجه کنند؛ اما در زنده‌گی شهرنشینی که همه‌چیز بر اساس سرعت و کمبود وقت می‌گذرد، امکان این کار فراهم نیست. با این حال، نمی‌توان از اهمیت این موضوع دور ماند.
کارشناسان امور خانواده معتقد اند والدین باید بر این اساس برنامه‌ریزی کنند تا به بهانه صرف غذا در یک وعده هم که شده، کنار هم باشند و زمانی مشخصی را با هم بگذرانند.
وعده غذایی شب از جمله وعده‌های غذایی‌یی محسوب می‌شود که بیشتر از هر زمان دیگری اعضای خانواده کنار هم هستند. بر همین اساس، توصیه می‌شود اعضای خانواده در زمان صرف غذای شب یا ساعتی پس از آن، به بهانه نوشیدن چای یا خوردن میوه خشک کنار هم باشند و از مسایل روزانه خود صحبت کنند تا به این ترتیب، دغدغه‌ها و مسایلِ هر کدام از اعضای خانواده، مشخص شود و مسایل و مشکلات پنهان نماند.