اورن کسلر
کوبا یک کپسول زمان از جغرافیای سیاسی است؛ جزیره ای که همچنان در سال ۱۹۵۹، زمانی که انقلاب فیدل رهبری کشور را به او سپرد، باقی مانده است. از آن زمان تا کنون این کشور تغییرات سیاسی بسیار کمی را تجربه کرده است؛ نمایشی با تمی از خودروهای قدیمی آمریکایی که ۵۷ سال است در خیابان های هاوانا می چرخند.
در نتیجه موقعیت کوبا از «کارت وحشی» آمریکای لاتین تغییر کرده است. زمانی تحت ایدئولوژی جوان و رادیکال کمونیستی در اوج خود در سال های ۱۹۶۰، کوبا ابرقدرت های جهان را در آستانه یک جنگ هسته ای قرار داد. اما دیگر در صحنه جهانی کوبا تبدیل به قابل پیش بینی ترین کشور جهان شده است. باقی مانده انقلابی که زمانی شکوهمند بود حالا تی شرت های ۱۳ دلاری فیدل کاسترو و چه گوارا هستند که در eBay به قیمت ۱۳ دلار فروخته می شوند.
مرگ فیدل کاسترو نشانه ای آشکار بود و برای برخی به معنای پایان دوران انتظار کوبا برای جدا ماندن از جهان تفسیر می شود. انتظارات جدیدی نیز از تغییرات آینده سیاسی در این کشور وجود دارد که همچنان با همان ایدئولوژی سال های ۱۹۵۰ جنگ سرد اداره می شود و تغییرات جهان اطراف را نادیده می گیرد.
هنوز سرکوبگر، هنوز ایدئولوژیک
بسیاری بر این باورند که در سال های اخیر، رائول کاسترو که از سال ۲۰۰۶ حاکم این کشور شده، سیاست های این کشور را به جهتی بازتر و عمل گراتر تغییر داده است. آنها به نقطه بازسازی روابط با ایالات متحده رسیده اند. از جمله حذف نام کوبا از فهرست حامیان مالی تروریست، لغو محدودیت های مختلف تجاری که در حال حاضر این اجازه را می دهد که سیگار برگ های کوبایی به صورت محدود وارد آمریکا شوند به همراه طرح های اقتصادی اخیر که به شرکت های آمریکایی برای سرمایه گذاری در جزیره کمک می کند.
با این حال تغییرات اخیر در سیاست های ایالات متحده به وجود آمده است نه کوبا. در سال های جاری لغو تحریم های تجاری کوبا به بهبود وضعیت حقوق بشر و آزادی های سیاسی منجر شده است. اما هنوز از داخل کوبا هیچ کاری برای پیشبرد این اهداف انجام نگرفته است. در سال ۲۰۱۶ سازمان دیده بان حقوق بشر در گزارش خود آورد: «دولت کوبا همچنان به سرکوب مخالفان و دلسردی منتقدین عمومی می پردازد.» علاوه بر این رتبه آزدای بیان در کوبا پایین تر از چین است. دسترسی به اینترنت در کوبا همچنان بسیار محدود و اقدامات اخیر انجام شده توسط دولت به منظور بهبود دسترسی به اینترنت به مانند «قطره ای در آتش» توصیف شده است.
بنابراین مهم است که درک کنیم اصل رهبری رائول حفط ایدئولوژی و بقای رژیم است نه منافع کوبا. به همین دلیل او همواره به دنبال اتحاد با رهبران همفکر بود رهبرانی مانند هوگو چاوز در ونزوئلا و جانشین او، نیکلاس مادورو، اوو مورلاس در بولیوی و رئیس جمهوری سابق برزیل و رهبر حزب لولا، دیلما روسف.
نقش اخیر کوبا در وساطت برای صلح بین فارک و دولت کلمبیا هم نشان دهنده یک تغییر در استراتژی نیست. کوبا انگیزه اجرای اصولی مشابه کلمبیا را دارد اما هنوز هم به دنبال کنترل کامل بر کشور است. رسیدن به این اهداف از طریق روش های دموکراتیک امکان پذیر است نه مبارزه انقلابی، موعظه های هاوانایی و ایده هایی که از گذشته پشتیبانی می کنند.
آخرین مرد ایستاده
فیدل به طور رسمی از سال ۲۰۰۸ کوبا را رهبری نکرده است و عملا این تاریخ با بیماری او به سال ۲۰۰۶ بازمی گردد. مرگ فیدل به تغییری فوری در سیاست های کوبا متجر نمی شود. نتایح انتخابات اخیر ایالات متحده هم رابطه تازه گرم شده آمریکا و کوبا در سالیان اخیر را به بن بست خواهد کشاند.
با این حال در دراز مدت، مرگ فیدل حاوی یک عنصر است که همه رژیم ها در برابر آن بی دفاعند: گذشت زمان. رائول ۸۵ سال دارد و بیش از ۸۰ درصد از جمعیت ۱۱میلیون نفری ساکن کوبا در زمان انقلاب ۱۹۵۹ هنوز متولد نشده بودند. میلیون ها نفر چیزی درباره انقلاب کوبا و برادران کاسترو نمی دانند و هر روز بیش از گذشته با جهان خارج ارتباط برقرار می کنند. برای بسیاری در حال حاضر رائول آخرین مرد ایستاده بین آینده عملی کوبا و گذشته ایدئولوژیک آن است.
منبع: نشنال اینترست/ مترجم: روزبه آرش