احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:سه شنبه 21 جدی 1395 - ۲۰ جدی ۱۳۹۵
رییسجمهور غنی، در سال دومِ کاریاش تأکید داشت که پاکستان منزوی شده است. او بارها با انتقاد از سیاستهای دوگانۀ پاکستان در برابر افغانستان و عدم همکاری این کشور در امر مبارزه با تروریسم، گفته بود کسانیکه با افغانستان همکاری نکردند، در انزوا هستند و باید فکر جـدی برای آیندۀ خود بکنند. حتا او در نشست سرانِ ناتو در وارسا نیز از پاکستان بهشدت انتقاد کرده بود و از انزوایِ آن کشور سخن گفته بود. حتا گفته بود که انتظار میرود ابتکاراتِ منطقهیی ما با همسایهگان، نتایج برجستهیی به همراه داشته باشد، اما پاکستان از این قاعده مستثنا است. همچنان او کمکهای پنجصد میلیون دالری پاکستان در کنفرانس قلب آسیا در هند را رد کرد و گفته بود که باید پاکستان این پول را در مبارزه با تروریسم مصرف کند.
این سخنانِ آقای غنی واکنش پاکستان را در پی داشت و وزارت خارجۀ آن کشور، این اظهارات را نااُمیدکننده خواند. اما در اینجا حواریون و نزدیکانِ آقای غنی و برخی تحلیلگرانِ همسو با او، باد به غبغب انداخته میگفتند که غنی پاکستان را منزوی کرده است! حتا باری آقای غنی گفته بود که در ابتدا دنیا در قسمتِ نیتِ افغانستان برای مناسباتِ نیک با پاکستان و نیت صلح با این کشور، شک داشت؛ اما مناسباتِ چهارجانبۀ صلح، حقانیتِ دیدگاه افغانستان در دنیا را به اثبات رساند و اکنون افغانستان در محراق توجه جامعۀ بینالملل قرار دارد.
اما از آن ادعاها دیری نگذشته که دیده میشود امروزه برعکس، پاکستان مورد توجه همۀ قدرتهاست و افغانستان در وضعیتی ناخوشایند قرار دارد. اقدامات سیاسی و دیپلماتیکِ پاکستان در این روزها نشان داد که سیاستمدارانِ آن کشور، بسیار زیرکتر از سیاستمدارانِ ما عمل میکنند و میتوانند در هر معادلهیی، قدرتهای جهانی و منطقهیی را با خود همسو کنند. ولی اکنون افغانستان در “عمقِ حمایتهای جهانی” منزوی شده است؛ به عنوان مثال، امروزه پاکستان شریک اصلیِ قدرتهای منطقهیی ـ به استثنای هند ـ در بحث افغانستان است. این کشور شریک روسیه، چین و ایران شده و نشستِ سهجانبهیی را با چین و روسیه در مورد افغانستان داشته که در نتیجه، به حمایت از طالبان منجر شده است.
از طرف دیگر، پاکستان هنوز مورد حمایتِ امریکاییها در قضیۀ افغانستان قرار دارد و نشست سهجانبۀ پاکستان با چین و روسیه که منجر به فیصلۀ خارج شدنِ نام طالبان از فهرست سیاه در این نشست شد نیز مورد حمایت امریکا قرار گرفته و همه آن را به نفع افغانستان قلمداد کردهاند. همچنان پاکستان مثل گذشته، حمایت بیدریغِ قدرتها و کشورهای عربی را دارد؛ بنابراین میبینیم که این کشور هم شریکِ امریکاست و هم شریکِ قدرتهای منطقهیی و توانسته است خودش را در این دو مدار حفظ کند و همۀ قدرتها را در محور اهدافِ خویش بچرخاند. در اینجا فقط افغانستان از معادله، خارج و بهنحوی در دنیـا منزوی شده است و در میانِ کشورهای منطقه، به عنوان نقطۀ تهدید معرفی میشود. ولی پاکستان با آنکه از تروریسم به عنوان ابزار استفاده میکند و بهشدت دنبال منافعِ خاصِ خویش در عرضِ عمقِ استراتیژیک دو بدنه(در برابر هند و آسیای مرکزی) میباشد، توانسته به عنوان یک بازیگر و کنشگرِ مهم عرض اندام کند و آیندۀ افغانستان را در گروِ بدبختیها و سیهروزیها محفوظ بدارد. حالا باید آقای غنی از خود بپرسد که «چرا پاکستان منزوی نشد و چرا دولت افغانستان نتوانست یک حلقۀ فشار منطقهیی بر پاکستان ایجاد کند؟»
یکی از پاسخها این میتواند باشد که آقای غنی سیاست را در دایرۀ منافع شخصیِ خویش اعمال میکند و نیز درکِ او و کدرهایِ قابل اعتمادش از اوضاع جهان و افغانستان، یا اشتباه و یا هم در مسیر اهدافِ دیگران است. بنابراین، میباید آقای غنی بر نحوۀ تعامل در سیاست تجدید نظر کند، از آنانی که مسایل را خوب میفهمند، مشوره بگیرد و دایرۀ تعامل را از مدار تنگِ قوم، تیم، گروه یا پروژه بیرون سازد.
Comments are closed.