نمایشگاه بزرگ کتاب، فرهنگ و هنر با اشتراک فرهنگیان‌، ناشران افغانستان و ایران به هم‌آهنگی بنیاد شهیداحمدشاه‌ مسعود و سفارت ‌ایران روز چهار شنبه، در لیسۀ عالی غازی راه‌اندازی شد.
در این نمایشگاه بیش از ۶۰ ناشر ایرانی و ۳۰ ناشر افغانستانی، ۳۱ هزار عنوان کتاب را در ۱۱۰ غرفه برای یک هفته به نمایش گذاشتند.
در این نمایشگاه که برای ده روز ادامه دارد، ۲۱ هزار عنوان کتاب از سوی ناشران ایرانی و ۶ هزار عنوان کتاب دیگر از سوی ناشران افغانستانی به نمایش گذاشته شده است. هم‌چنان، بنیاد علمی و آموزشی قلمچین نیز حدود ۸۰ هزار عنوان کتاب آموزشی را به مکاتب افغانستان اهدا کرده‌است.
احمدولی مسعود رییس عمومی بنیاد شهید مسعود، همزمان با افتتاح این نمایشگاه گفت: این‌که فعالیت فرهنگی داریم، به معنی زنده بودن ماست و این نشان می‌دهد که ملت‌های ما هنوز نفس می‌کشند.
آقای مسعود افزود که امیدواریم فرهنگ اساس تحول جامعۀ امروزی و سرنوشت کشور ما را رقم زند و از آنانی‌که در عرصه‌های خلق کردن و نشر کتاب سهیم‌اند، سپاسگزاری کنیم. چون کتاب انسان‌ها را از جغرافیایی مختلف، بدون در نظرداشت قبیله، قوم، زبان وصل می‌کند و همۀ مرزها را می‌شکند.
به گفتۀ رییس عمومی بنیاد شهید مسعود، متأسفانه در میان حوزۀ تمدنی ما به‌جای کتاب، بیشتر تروریسم، جنگ، موادمخدر و سایر محورهای خبیثه و سرطانی، مرزهای‌مان را شکسته که خود یک فاجعۀ بزرگ است.
آقای مسعود بیان کرد که تیکه‌داران قومی، مذهبی و دین در جامعۀ ما ارزش‌های قوم، فرهنگ، خرد، هنر و ادب را یکجا به برباد می‌دهند. مکتب و مسجد، فکر و فرهنگ، دین و دنیا، خود و بیگانه را یک‌سره می‌سوزانند.
آقای مسعود گفت: ما به کتاب نیازمندیم تا دیوارهای قومی و مذهبی را که میان ما ایجاد کرده‌اند، بشکنیم، دانایی، بصیرت و بینش را در محور ارزش‌ها برای ملت‌های خود بویژه به نسل جوان هدیه کنیم تا به حقیقت دین و دنیا پی‌ببرند.
آقای مسعود خاطر نشان کرد که ما به کتاب نیاز داریم تا گره‌های تاریخی را بگشایم و پسمانی‌های صدها سال مان را تلافی کنیم. ما به کتاب نیازمندیم تا فرهنگ گفتمان، فرهنگ سیاست، فرهنگ اقتصاد و اجتماع را نهادینه ساخته و حلقۀ تحجر، تعصب و تبعیض را بشکنیم.
او با یادآوری خاطرۀ از شهید مسعود چنین گفت: قهرمان ملی می‌گفت که ما جنگ را به‌خاطر فرهنگ می کنیم که از ژرفای بینش و اندیشه‌‌یی او نشأت می‌گرفت. در همه دوره‌های جهاد و مقاومت هیچگاهی مطالعه را فراموش نکرد و چند جلد کتاب به چانته (کیف) برمی‌داشت تا در اوج خسته‌گی و مبارزه و جنگ و مقاومت، مطالعۀ کتاب‌ها موجب آرامش تفکر و اندیشه‌اش می‌گردید.
او گفت که امیدواریم که فرهنگ مقاومت، در برابر ضد فرهنگ، ضد هویت، فرهنگ و هویت ما را تضمین کند و سال روان، سال کتاب، قلم، تفکر، تعقل، اندیشه، معلم، مکتب و خانواده باشد و همۀ ارزش‌های انسانی را در این کشور رقم بزند.
در همین حال، تیم جوان رکاب زنان که با شعار «بخوان افغانستان» در روز برگزاری این نمایشگاه که به نقاط مختلف شهر کابل رکاب زدند، از طرف برگزار کننده‌گان این نمایشگاه مورد تقدیر قرار گرفتند.
هم‌چنان، داکتر عبدالله عبدالله رییس اجرایی حکومت وحدت ملی در این نمایشگاه، گفت که رابطه فرهنگی، علمی، تاریخی و سایر مشترکات میان کشورهای منطقه بویژه ایران و افغانستان چیزی تازۀ نیست.
آقای عبدالله با بیان این‌که برگزاری نمایشگاه کتاب فرصتی برای نشر کتاب در افغانستان و تبادل افکار میان دو کشور است، افزود: نقش کتاب در توسعه علم و دانش در تمام ادیان الهی و فرهنگ بشری خصوصاً آموزه‌های اسلامی بر جسته بوده و هر دانشمندی که در گسترش علم نقش آفرینی کرده است، از طریق کتاب بوده است.
از سویی هم، رضا ملکی رأی‌زن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان در نمایشگاه گفت که هدف از برگزاری این نمایشگاه تقویت روابط فرهنگی میان دولت‌های افغانستان و ایران است.
آقای ملکی گفت که روابط فرهنگی میان افغانستان و ایران ریشه در تمدن و فرهنگ مشترک‌ دو کشور دارد و هر روز بیشتر توسعه پیدا می‌کند و تمام تلاش ما بر این است تا روابط فرهنگی میان دو ملت را گسترش دهیم.
به گفتۀ او، در این نمایشگاه ۶۰ ناشر ایرانی و ۳۰ ناشر افغانستانی، ۳۱ هزار عنوان کتاب را در ۱۱۰ غرفه برای یک هفته به نمایش گذاشته‌اند.
رأی‌زن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: در این نمایشگاه ۲۱ هزار عنوان کتاب از سوی ناشران ایرانی و ۶ هزار عنوان کتاب دیگر از سوی ناشران افغانستانی به نمایش گذاشته شده است. هم‌چنین بنیاد علمی و آموزشی قلمچین نیز حدود ۸۰ هزار جلد کتاب کمک‌آموزشی به مکاتب افغانستان اهدا کرده است.
آقای ملکی در ادامه سخنانش گفت که در بخش هنری این نمایشگاه بیش از ۳۰۰ اثر هنری از هنرمندان افغانستانی و ایرانی به نمایش گذاشته شده است. شماری از شاعران دکلمه می‌کنند. یک گروه موسیقی سنتی ایرانی هم همه روزه برای بازدید کننده‌گان ترانه اجرا می‌کنند.
در همین حال، سیدآقا فاضل سانچارکی، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ هنگام افتتاح این نمایشگاه گفت که برگزاری چنین نمایشگاهی می‌تواند در تولید علم و توسعه کشور نقش بسزایی داشته باشد.
آقای سنچارکی می‌گوید که بدون کتاب نمی توان تغییر آورد و باعث توسعه شد.
آقای سانچارکی در قسمتی دیگر از سخنانش افزود که میان افغانستان و ایران مشترکات زیادی است. برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند اشتراکات فرهنگی را تقویت کند.
او هم‌چنان، اظهار امیدواری کرد که روابط دو کشور افغانستان – ایران بیش از آن چیزی که است توسعه پیدا کند.
معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ به سیر نشر کتاب در کشور اشاره کرد و افزود که در دهه‌های گذشته نشر و چاپ کتاب در کشور بسیار کم بود؛ اما طی یک و نیم‌دهه اخیر رشد فرهنگی بهتر شده است.
در این جریان این نمایشگا احمد ولی مسعود رییس عمومی بنیاد شهید مسعود، دو عنوان کتاب را که در مورد مبارزات شهید مسعود نگاشته شده بود به داکتر عبدالله رییس اجرایی حکومت وحدت ملی و محمد رضا بهرامی سفیر ایران در افغانستان اهدا کرد.