شماری از تاجران و صادرکننده‌گان میوه‌های تازه از افزایش قیمت تعرفه‌های گمرکی پاکستان بر محصولات صادراتی افغانستان به شدت انتقاد می‌کنند.
این تاجران بالابردن قیمت تعرفه‌های گمرگی بر محصولات صادراتی افغانستان از سوی پاکستان را یک اقدام غیرقانونی و یک‌جانبه می‌خوانند و تاکید دارند که پاکستان نباید روابط تجاری را قربانی مسایل سیاسی کند.
این تاجران هشدار می‌دهند که اگر قیمت تعرفه‌های گمرکی پاکستان بر محصولات صادراتی افغانستان کاهش نیابد، آنان دیگر صادرات خود را به پاکستان قطع خواهند کرد.
این گفته‌ها در حالی مطرح می‌شود که اتاق تجارت و صنایع افغانستان به تازگی اعلام کرده که پاکستان قیمت تعرفه‌های گمرکی بر محصولات صادراتی افغانستان را سه برابر افزایش داده است.
اتاق تجارت، تصمیم پاکستان مبنی بر افزایش قیمت تعرفه‌های گمرکی را مخالف اصول سازمان تجارت جهانی (WTO)؛ سازمان کشورهای سارک (SAARC)؛ سازمان اقتصادی ایکو(ECO) و قرار داد سافتا (SAFTA) « که هر دو کشور عضویت این سازمان‌ها را دارند خوانده و خواستار کاهش هر چه عاجل قیمت تعرفه‌های گمرکی شده است.
خان‌جان الکوزى معاون اتاق تجارت افغانستان می‌گوید: معلومات ما این است که پاکستان این عمل را در واکنش به اقدام حکومت افغانستان که شمارى از افراد در نظام بعد از مشوره با سکتور خصوصى، تعرفه بر بعضى صادرات پاکستان را بلند کرده است، انجام داده است.
به گفته معاون اتاق تجارت، افغانستان در ٢٠١٣ میلادى، سالانه از پاکستان ٧٠هزار کانتینر مواد وارد مى کرد؛ اما سیاست هاى نادرست پاکستان، باعث شد که این رقم در سال ٢٠١۶ میلادى به ۴ هزار کانتینر پایین شود.
الکوزی می‌گوید: اکنون صادر دو صد قلم مواد صادراتى افغانستان شامل میوه هاى تازه و خشک، قالین، سبزیجات، نباتات طبى، سنگ زغال، سنگ هاى قیمتى و نیمه قیمتى و مواد دیگر به پاکستان، متوقف شده است.
معاون اتاق تجارت گفت که قبلاً تعرفۀ یک تن انگور ٨٠٠٠ کلدار پاکستانى بود؛ اما اکنون به ٢٨ هزار کلدار بالا رفته و همچنان تعرفۀ یک تن سیب و انار، از ٨٠٠٠ کلدار به ٢١ هزار کلدار افزایش یافته است.
به گفتۀ او، پاکستان اخیراً برخى سهولت‌ها را در خط دیورند ایجاد کرده بود و تاجران افغانستان و پاکستان، در جریان امسال نزدیک به ١٣٣ هزار تن میوۀ تازه از افغانستان به پاکستان برده اند.
واما شماری از آگاهان اقتصادی به این باور اندکه همواره مسایل تجارتی افغانستان با پاکستان، قربانی سیاست‌های هر دو کشور شده‌است.
سیف‌الدین سیحون آگاه مسایل اقتصادی می‌گوید: برعکس سایر کشورهای دنیا همواره تجارت میان افغانستان و پاکستان تحت تاثیر مسایل سیاسی قرار می‌گیرد و متاسفانه دستگاه‌های سیاسی هردو کشور هم پاکستان و هم افغانستان، برپایه عقلانیت تصمیم نمی‌گیرند، بل همیشه مسایل تجارتی را قربانی مسایل سیاسی می‌کنند.
به گفته او: درحال حاضر روابط میان کشورها روابط سیاسی است که بدون شک روی روابط اقتصادی تاثیر می‌گذارد و نگاه پاکستان هم نسبت به افغانستان یک نگاه سیاسی- امنیتی است؛ اما برعکس افغانستان این توانایی را ندارد که نگاهش نسبت به پاکستان سیاسی باشد و برای حل مشکلات اقتصادی از مسایل سیاسی استفاده کند.
استاد سیحون تاکید کرد:«متاسفانه افغانستان نه این توانایی را دارد و این درک را دارد که از مسایل سیاسی در اقتصاد استفاده کند و مشکلات اقتصادی خود با پاکستان را از طریق مسایل سیاسی حل کند؛ اما پاکستان این توانایی را دارد و ما شاهد هستیم که همواره از آن نهایت استفاده را می‌برد».
به گفته او: «باآنکه افغانستان همواره سعی کرده تا وابسته‌گی ترانزیتی به پاکستان را به حداقل برساند؛ اما موفق نبود؛ بنابراین پاکستان از این نقطه ضعف باخبر است و از آن نهایت استفاده سیاسی را می‌برد».
او افزود: خصوصاً در شرایط فعلی که پاکستان به شدت تحت فشار کشورهای امریکا و غرب قرار دارد؛ بنابراین فشارهای اقتصادی نسبت به افغانستان را بیشتر ساخته تا از این طریق بتواند هم افغانستان و هم دنیا را به تمکین از خود وادار نماید.
این آگاه اقتصادی تصریح کرد، اما نباید فراموش کرد که نگاه امریکا و استراتیژی جدید ترامپ در مورد پاکستان مساله زیاد جدی نیست، زیرا پاکستان شریک استراتیژی امریکا و غرب است و معاملات فراوانی سیاسی باهم دارند؛ بنابراین پاکستان با استراتیژی جدید ترامپ منزوی نخواهد شد.
استاد سیحون همچنان گفت: سیاست امریکا نسبت به پاکستان یک سیاست ریاکارانه است و این دوکشور روابط بسیار عمیق سیاسی دارند و روابط پاکستان و امریکا، پاکستان انگلیس و پاکستان ناتو یک روابط فراتر از مسایل افغانستان است و منافع دراز مدت دارند.