کنـارآمدن روسیـه و امریـکا در میـدان افغـانستان

گزارشگر:احمدعمران/ یک شنبه 26 قوس 1396 - ۲۵ قوس ۱۳۹۶

ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه در بخشی از سخنرانی سالانۀ خود به موضوع افغانستان پرداخت و از آماده گی های این کشور برای کمک به مبارزه با تروریسم جهانی خبرداد. آقای پوتین ناآرامی ها در شمال افغانستان را نگران کننده دانست و گفت که اگر امریکا و روسیه مبارزه مشترک با mandegar-3تروریسم را در افغانستان ادامه دهند، نتیجه کار بیشتر از چیزی خواهد بود که در حال حاضر به دست آمده است. آقای پوتین می گوید: «در بخش های مورد نیاز، ما با ایالات متحده امریکا می توانیم کار کنیم و اگر ما به این کار دست بیابیم، این تلاش ها بسیار مؤثر واقع خواهند شد. ما گواه افزایش تهدیدهای هراس افگنی جهانی در افغانستان هستیم. ما می بینیم که بخش های زیر ادارۀ گروه های هراس افگن جهانی در مرز های شمالی افغانستان، بزرگ تر می شوند.» بحث مبارزه با هراس افکنی زمانی از سوی روسیه مطرح می شود که به تازه گی این کشور پیروزی خود را در جنگ سوریه با داعش جشن گرفت و عملا اعلام کرد که ریشه های داعش را در این کشور از بین برده است. به دنبال اعلام این پیروزی آقای پوتین به سوریه سفر کرد و پایان ماموریت جنگی این کشور را به سربازان روسی تبریک گفت. پیروزی در جنگ سوریه علیه داعش اگر واقعیت داشته باشد، آن گونه که مقام های روسی مدعی آن اند، بدون شک می تواند موقعیت بالای این کشور را در تحولات منطقه آشکار کند. روسیه ماموریت جنگی خود در سوریه را به هدف کمک به بشاراسد برای ماندن در قدرت، زمانی آغاز کرد، که کشورهای غربی و به ویژه امریکا یک صدا از رفتن اسد از قدرت سخن می گفتند. غربی ها به این نتیجه رسیده بودند که بشاراسد اصلی ترین عامل افزایش بحران سوریه است و رفتن او از قدرت به ایجاد دولتی همه گیر و مورد قبول جناح های مختلف منتهی می شود. اما، ورود ناگهانی روسیه به جنگ سوریه معادله کنار رفتن اسد را به صورت دراماتیکی تغییر داد. حالا حتا کشورهای غربی دیگر آن نگاه منتقدانه به اسد را دنبال نمی کنند و تلاش دارند که به گونۀ آبرومندانه خود را از مخمصه سوریه بیرون کنند. شاید روسیه نخستین کشوری بود که با گردن افراشته سوریه را ترک کرد و حالا می تواند به رقبای غربی خود با صدای بلند بگوید که مبارزه با گروه های دهشت افکن آن گونه که آن ها از آن تصویر می کنند، چندان کار سختی هم نیست. روسیه حالا تجربه سوریه را با خود دارد و با همین تجربه در دیگر میدان ها نیز تلاش می کند که امریکا رقیب قدرت مند اش را به چالش بکشد. آقای پوتین وقتی می گوید که می تواند در جنگ افغانستان نیز روسیه بهتر از امریکا عمل کند، با توجه به تجربه سوریه است. اخیرا کشورهای ایران، چین و روسیه در یک نشست مشترک که به موضوع افغانستان اختصاص داشت، اعلام کردند که آماده پایان دادن به تنش های داخلی افغانستان هستند. سه کشور ایران، چین و روسیه که به صورت سنتی رقبای قدرت مند منطقه یی امریکا به شمار می روند، از چند سال به این سو تلاش دارند که جهان را متقاعد سازند که امریکا در جنگ افغانستان برنده نبوده است. به گفته این کشورها امریکا در جنگی که عملا آن را باخته هم چنین سعی در نشان دادن پیروزی های خود دارد. این کشورها البته نگران وضعیت خود بیشتر از افغانستان هستند. حضور امریکا در منطقه از آغاز برای روسیه خوش یمن نبوده و احتمال این که جنگ فعلی افغانستان حوزه کلان تری را احتوا کند و وارد کشورهای آسیای میانه شود روسیه و چین را نگران کرده است. هرچند نگرانی‌های چین و روسیه از یک نوع و رنگ نیستند ولی در مجموع هر دو کشور باور دارند که ادامه تنش های منطقه یی می تواند منافع آن ها را صدمه بزند. اما دولت افغانستان تا به حال برخورد روشن با مواضع روسیه نشان نداده است. مقام های کشور خواهان فعال بودن نقش منطقه یی کشورهای مثل روسیه و چین در تامین امنیت افغانستان هستند ولی می خواهند که این نقش در محدوده تلاش های دیپلوماتیک و گفتگو با مخالفان برای آماده شدن به میز مذاکره باقی بماند. دولت افغانستان به دلیل روابط استراتژیک و امنیتی که با امریکا دارد، نمی خواهد که با کشورهای رقیب امریکا در بحث مبارزه با تروریسم نزدیک شود. حنیف اتمر مشاور امنیت ملی کشور سفرهای متعددی به روسیه انجام داد که گمان می رفت، در راستای جلب کمک های تسلیحاتی روسیه به نیروهای امنیتی باشد، ولی ظاهرا این سفرها بدون نتیجه بوده است و روس ها حاضر نشده اند که تسلیحات نظامی مورد نیاز نیروهای امنیتی را در اختیار دولت افغانستان بگذارند. در همین حال وزارت دفاع افغانستان اعلام کرده که نیروهای زمینی و هوایی این کشور پس از این به هیچ صورت از تجهیزات جنگی نوع روسی استفاده نخواهد کرد. این تصمیم مقام های امنیتی واکنش روسیه را برانگیخته و سرگی لاوروف وزیرخارجه این کشور روز جمعه گفته است که امریکا از دولت افغانستان خواسته که دیگر از سلاح های نوع روسی در جنگ شان را گروه های مخالف استفاده نکنند. در صورتی که چنین ادعای درست باشد، بدون شک تبعات آن در روزهای آینده مشخص خواهد شد. از یک طرف باید دید که امریکا آیا حاضر می شود که سلاح های کاراتر در اختیار نیروهای امنیتی بگذارد. به ویژه این که نیروهای هوایی کشور هنوز در وضعیت آشفته به سر می برند. از جانب دیگر این تصمیم امریکا می تواند برای روس ها نیز سنگین تمام شود و اگر به درستی وضعیت مدیریت نشود، احتمال این که یک بار دیگر افغانستان به میدان کشمکش های دو ابرقدرت تبدیل شود، دور از ذهن نمی نماید. دولت مردان کشور باید نهایت تدبیر را به خرچ دهند که خود را از رقابت های دو کشور روسیه و امریکا به دور نگه دارند، چون تجربه این رقابت ها در گذشته برای افغانستان بسیار تلخ بوده است.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.