بسیاری از افغان‌ها یا از تاریخ تولدشان آگاه نیستند، یا که به خاطر فرار از دردسر تغییر تاریخ هجری شمسی به تاریخ میلادی، اول جنوری را به عنوان روز تولدشان ارائه می کنند.
اول جنوری روز تولد صمد علوی است. این روز تاریخ تولد همسرش، دو پسرش و۳۲ تن از دوستانش و هزاران تن دیگر از مردم افغانستان نیز می باشد. این تاریخ تولد را برای آسودگی اعضای نسلی انتخاب کرده اند که نمی دانند چه زمانی به دنیا آمده اند.
به خاطر نبود سند تولد یا عدم ثبت رسمی، بسیاری از افغان ها مدت زیادی برای تعیین سن شان از فصل های سال یا رویدادهای تاریخی کمک می گرفتند. اما فراگیری شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک که از کاربران می خواهد تاریخ تولد شان را ثبت کنند و تقاضای رو به افزایش مردم برای پاسپورت و ویزه، افغان های را که تاریخ تولد شان را نمی دانند، مجبور کرده که یک روز را – هر روزی که شد – به عنوان تاریخ تولدشان انتخاب کنند.
از این رو بسیاری از این گونه افراد به همین منظور ۱ جنوری را انتخاب کردند.
صمد علوی که ۴۳ ساله است، گفت: «به نظر می آمد که همه افغان ها به تاریخ یک جنوری به دنیا آمده اند.» حتی آن هایی که تاریخ تولد واقعی شان را می دانند، اغلب ۱ جنوری را انتخاب می کنند، چون نمی خواهند مجبور به تغییر تاریخ تولدشان از هجری شمسی به تاریخ میلادی شوند. از تاریخ هجری شمسی فقط در ایران و افغانستان استفاده می شود.
نخستین روز سال در تقویم هجری شمسی معمولا برابر با ۲۱ مارچ است.
علوی به خبرگزاری فرانسه (ای اف پی) گفت: «وقتی که من برای نخستین بار در سال ۲۰۱۴ حساب فیس بوک باز کردم، انتخاب یک جنوری به عنوان تاریخ تولد من … آسان تر بود». او افزود: «به غیر از این، به خاطر کندی انترنت تغییر تاریخ تولد من به تاریخ میلادی کار دشواری بود.»
حتی کارت رسمی هویت یا تذکره که بیشتر افغان ها از آن برخوردار هستند، کمکی در این راه نمی کند. چون کارمندان سن شخص را «براساس ظاهر فزیکی او» تعیین می کنند.
عبدالهادی که اکنون ۳۴ ساله است، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در تذکره من آمده که من در سال ۱۳۶۵ هجری شمسی (برابر با ۱۹۸۶) سه ساله بوده ام. در این سال تذکره من صادر شده است.»
او ادامه داد: «در تذکره افغانستان یک جای خالی برای ثبت تولد وجود ندارد. شما چگونه می توانید تاریخ تولدتان را به یاد بیاورید، اگر این تاریخ ثبت نشده باشد.»
مسئولان سعی می کنند این وضعیت را تغییر دهند. در سال های گذشته شفاخانه های افغانستان در شهرهای بزرگ به نوزادان تازه به دنیا آمده سند تولد می دادند، اما نسل های گذشته از داشتن چنین سندی محروم بوده اند.
حکومت همچنین در نظر دارد که برای افغان ها تذکره یا کارت هویت الکترونیکی صادر کند. اگر تاریخ تولد آن ها معلوم باشد، در اطلاعات ثبت شده دراین کارت ها شامل خواهد بود. اما این پروسه سال ها است که به خاطر مشکلات سیاسی و تخنیکی پیشرفت نکرده است.
به خاطر این که تاریخ تولد در افغانستان به طور رسمی ثبت نمی شود، برخی از والدین باسواد، تاریخ تولد اطفالشان را بر روی یک تکه کاغذ می نویسند و اغلب در جلد قرآن شریف از آن نگهداری می کنند.
صمد علوی گفت: «من امیدوارم که همه افغان ها روزی تاریخ تولد صحیح شان را داشته باشند تا شبکه های اجتماعی به آن ها نگویند که چند ساله هستند.»