احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.





جایگاه علم از نظر اسلام

گزارشگر:داکتر محمداکرم عظیمی / چهار شنبه 27 جدی 1396 - ۲۶ جدی ۱۳۹۶

بخش ششم و پایانی/

mandegar-3۶ـ افغانستان به دلایل مختلف از جمله اشغال نُه‌ساله توسط شوروی سابق، مداخلات خارجی، وقوع جنگ‌های تنظیمی و حملات مستمرِ تروریستی و… ویران و گورستان‌هایش آباد گردیده است. به همین دلیل، شدیداً نیازمند بازسازی می‌باشد و بازسازی افغانستانِ عزیز نیازمند تخصص‌های مختلف است. اگر فرزندانِ این کشور به تخصص‌های مختلف مجهز شوند، بهتر می‌توانند کشورِ خود را بازسازی و آباد نمایند.
۷ـ در افغانستان طی ۱۳ سال گذشته، ۸ میلیارد دالر به متخصصان و کارشناسانِ خارجی پرداخت شده است. اما این هزینۀ ۸ میلیاردی نتیجۀ ملموسی برای کشور نداشته است. به همین دلیل لازم است به منظور هدایتِ افغانستان به توسعۀ پایدار، فرزندانِ این کشور تمام رشته‌های تحصیلی مورد نیازِ کشور را فرا گرفته و دینِ خویش را در قبال کشور مظلوم‌شان ادا نمایند. اگر چنین امر مبارکی صورت گیرد، گام مثبتی در جهتِ خودکفایی کشورخواهد بود. با کمکِ علم و راهکارهای علمی قادرخواهیم بود که سرمایه‌های ملی کشور از جمله منابع آبیِ خود را مهار و تبدیل به سرمایه نموده و به جای واردکنندۀ برق، صادرکنندۀ‌ برق و به جای خریدارِ غله صادرکنندۀ غله باشیم و فقر و بی‌سوادی را از دامنِ افغانستان برای همیش محو نماییم. با مبلغ ِداده شده به متخصصان خارجی می‌توانستیم ۱۰ بند مثل بند بخش‌آباد و کمال‌خان در ۱۰ ولایت افغانستان احداث نموده و ۱۰ ولایت را به خودکفایی از نظر تأمین آب و برق برسانیم. حضور ده‌سالۀ جامعۀ جهانی در افغانستان عملاً ثابت ساخت تا زمانی‌که فرزندان این کشور کمر همت نسبت به بازسازی ، تأمین امنیت، ح
حکومت‌داری خوب، دولت‌سازی و… نبندند،
دیگران قادر به این کار نخواهند بود. وطن‌دوستی و رفع نابسامانی‌هایی که بر ما تحمیل شده است، ایجاب می‌کند که فرزندانِ برومند این کشور، اعم از مردان و زنان، مجهز به علم شده و با نور علم از حیثیت و شرفِ این کشور دفاع کرده وافغانستانِ عزیز را به قطار کشورهای متمدنِ جهان وارد سازند.

ج‌ـ فواید فراگیری علم چیست؟
عمده‌ترین فواید علم برای انسان‌ها عبارت‌اند از:
۱ـ علم بزرگ‌ترین منبع قدرت، ثروت و اعتبارِ ملت‌ها و کشورهاست؛ زیرا تجربۀ بشری بیان‌گر آن است که هر ملت و دولتی که به علم مجهز شده، به قدرت، ثروت و اعتبار بین‌المللی نیز دست یافته است. اگر سیاست را در یک کلمه معنا کنیم، کلمۀ قدرت مناسب است. به قول یکی از دانشمندان معروف، آن‌چه جنگ‌ها را فیصله داده، سرنوشت‌ها را تعیین کرده و استراتژی‌ها را محقق می‌سازد، قدرت است نه عدالت. قدرتمند شدن بدون فراگیری علم ممکن نبوده و نیست.
۲ـ اصلاح امور جامعه: به کمکِ علم می‌توان با فساد به‌ویژه فساد اداری که بزرگ‌ترین مشکل و دشمنِ شماره‌یکِ افغانستانِ عزیز در حال حاضر است، مقابله کرد. فساد بزرگ‌ترین ظلم به حقِ ملت و کشور است و عدالت و حاکمیتِ قانون را به‌شدت زیر سوال برده و شکافِ عمیق میان ملت و دولت ایجاد نموده است. ما به کمکِ علم می‌توانیم این پدیدۀ شوم را برای همیشه از دامنِ افغانستان پاک نموده و جامعۀ سالم، قانون‌مند و متحد را سازمان‌دهی نماییم. زیرا علم ضمن پذیرش واقعیت‌های عینی جوامع، روش‌های اصلاحِ جامعه را نیز به ما آموزش می‌دهد.
۳ـ علم انسان‌ها را به کمال می‌رساند: از آن‌جایی که هدف اصلیِ خلفتِ انسان‌ها رساندنِ آنان به کمال است، به همین دلیل رسیدن به کمال و پیشرفت، یک میل فطری است که در ذاتِ انسانها نهاده شده است. هدایتِ انسان‌ها به کمال بدون علم و مجهز شدن به علم ممکن نیست.
۴ـ ترویج روش‌های مسالمت در زنده‌گی: علم انسان‌ها را به زنده‌گی مسالمت‌آمیز و رعایتِ احترامِ دیگران دعوت و از اقداماتِ خشونت‌بار منع می‌کند.
۵ـ ایجاد فرصت‌ها و امکانات برای سهولت در زنده‌گی بشر: مطالعۀ کوتاهِ فعالیت‌های علمی دانشمندانِ بزرگِ گذشته نشان می‌دهد که اکتشافات و اختراعات آنان، علم را در آغاز قرن بیستم در مسیری قرار داد که اکنون ما شاهدِ آن هستیم. روند گسترش علم، راه‌های پُرپیچ‌و‌خمی را پیموده و به مرحله‌یی رسیده است که شکل و چگونه‌گی زنده‌گی انسان‌ها را به‌طور کلی تغییر داده است. ابزار و وسایلی که انسان اکنون در دسترسِ خود دارد، همه‌گی دستاوردهای علم در زمینه‌های متعدد طبی، فیزیک، شیمی، نجوم و کمپیوتر و غیره محسوب می‌شود، اجرای قوانین و نظریه‌هایِ هریک از این رشته‌ها موجب رفاه و آسایشِ انسان‌ها و تنوع وسایل زنده‌گی از وسایل خانه‌گی گرفته نظیر یخچال، رادیو و تلویزیون تا موتر، هواپیما، قطار و موشک‌های قاره‌پیما شده است. بنابراین هرگونه سرمایه‌گذاری کلان در توسعۀ علم و تکنالوژی نه تنها از بین نرفته و نمی‌رود، بلکه منافع حاصل از آن بسیار قابل توجه است. نظریه‌های ستاره‌شناسی و نظریۀ نسبیت و فیزیک کوانتوم و…، دید انسان‌ها راگسترش داده و اکنون در آسمان‌های بی‌کران به دنبال ناشناخته‌ها هستند. به طور خلاصه، انسانِ اکنون کُل زنده‌گیِ خود را مدیون علم و دانشمندانی است که همواره به‌طور مستمر در تلاش هستند.
الف‌ـ علم پدیده‌ها را طبقه کرده و هر طبقه را جداگانه مورد مطالعه قرار می‌دهد.
ب‌ـ علم پدیده‌ها را توضیح‌پذیر ساخته و در عرصه‌های مختلف به انسان‌ها آگاهی لازم را می‌دهد.
ج‌ـ علم به هر پدیده باعث ایجاد سهولت در زنده‌گی بشر شده و انسان‌ها را قادر می‌سازد که طبیعت را به دلخواهِ خود تغییر دهند.
د‌ـ علم تواضع و فروتنی را به انسان‌ها آموزش داده و از تکبر و خودخواهی منع می‌کند. در نتیجه باعث کاهش تعصباتِ بی‌جا در افراد گردیده و شیوه‌های مسالمت‌آمیز زنده‌گی و چگونه زیستن با دیگران و خودداری از اقداماتِ خشونت‌آمیز را به انسان‌ها یاد می‌دهد.

گفتـار پنجـم
مقایسۀ اجمالی علمی میان مسلمانان و غیرمسلمانان
۱ـ تعداد کُل یهودیانِ جهان، ۱۴ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر به شرح ذیل می‌باشد:
الف‌ـ ۶ میلیون یهودی در امریکا
ب‌ـ ۶ میلیون یهودی در آسیا
ج‌ـ ۲ میلیون یهودی در اروپا
دـ ۱۰۰ هزار یهودی در افریقا.
۲ـ تعداد کُل مسلمانان جهان: ۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر. به شرح ذیل:
الف‌ـ ۱ میلیارد مسلمان در آسیا
ب‌ـ ۴۰۰ میلیون مسلمان در افریقا
ج‌ـ ۴۴ میلیون مسلمان در اروپا
د‌ـ ۵ میلیون مسلمان در امریکا
ذـ از هر۵ نفر جمعیت جهان ۱ نفر مسلمان است.
رـ در برابر هر هندو ۲ مسلمان در جهان وجود دارد.
زـ در برابر هر بودایی ۲ مسلمان وجود دارد.
ژـ در برابر هر یهودی، ۱۰۷ نفر مسلمان در جهان وجود دارد.

۳‌ـ دلایل قدرتمند بودنِ غیرمسلمانان در جهان
الف‌ـ یهودیان: در حال حاضر یهودیان از نظر علمی در رتبۀ اول جهان قرار دارند؛ زیرا اکثر نوابغ جهان مانند: آلبرت انیشتین، زیگموند فروید، هنری کیسینجر، یورگن هابرماس و… یهودی بوده؛ طوری که همه‌ساله هنگام توزیع جوایز علمی در جهان از هر ۱۰۰ جایزۀ علمی، ۴۰ جایزۀ علمی به یهودیان تعلق می‌گیرد. میزان سواد میان یهودیان صد درصد است.
ب‌ـ مسیحیان: مسیحیان از نظر علمی در رتبۀ دوم بعد از یهودیان قرار داشته و میزان سواد میان مسیحیان ۹۰ درصد بوده و سالانه از هر ۱۰۰ جایزۀ علمی، ۴۰ جایزۀ علمی جهان به مسیحیان تعلق می‌گیرد. در ازای هر یک میلیون مسیحی، پنج‌هزار عالم و دانشمند وجود دارد و تعداد دانشگاه‌ها و مراکز علمیِ دنیای مسیحیت بیش از ۱۵هزار است.
ج‌ـ مسلمانان: از نظر علمی در ردیف پنجم بعد از یهودیان، مسیحیان، بوداییان و هندوها قرار داشته و میزان سواد در میانِ آن‌ها ۴۰ درصد و تعداد کُلِ دانشگاه‌های جهان اسلام ۵۰۰ است که متأسفانه هیچ‌کدام جزوِ دانشگاه‌های معتبرِ جهان قرار ندارد.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
علم منبع اصلی قدرت، ثروت و اعتبار در جهان بوده و هست. از سوی دیگر، امروزه همه‌چیز بر محور علم می‌چرخد و علم منافع بی‌شماری برای جوامع بشری داشته و دارد. به همین دلیل، اسلام فراگیری علم را برای پیروانش در کنار سایر فرایض، یک فریضۀ دینی دانسته است. در قرآن کریم ۷۷۰ آیه پیرامون علم و مشتقاتِ آن بحث کرده و خداوند مسلمانان را به تفکر پیرامون تمام پدیده‌های خلقت از جمله چگونه‌گی خلقت زمین و آسمان، حیوانات از جمله شتر، ابر و باد و باران و…، همچنان نظامات اجتماعی و قوانین حاکم بر طبیعت فرا خوانده است.
از سوی دیگر، علی‌رغم توصیه‌های اکید اسلام پیرامون ضرورت فراگیری علم، جوامع اسلامی در حالِ حاضر در مقایسه با یهودیان، مسیحیان، بوداییان و هندویسم از نظر علمی در جایگاهِ آخر قرار داشته و به همین دلیل، جهان اسلام در مجموع از نظر اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در هیچ‌یک از معادلات قدرتِ جهانی جایگاهی ندارد. عمده‌ترین دلیل عقب‌مانده‌گی مسلمانان، غفلت از فراگیری فریضۀ علم بوده و همین امر باعث ایجاد تفرقه و نفاق میان مسلمین، غلط‌فهمی از مفاهیم دینی و نهایتاً انحطاط جهان در مقایسه با صدر اسلام گردیده است.
بر علمای دینی جهانِ اسلام فراگیری علم هم یک فریضۀ دینی و هم یک وجیبۀ ملی محسوب می‌شود. وظیفۀ علمای دینی، روشن‌فکران و دولت‌مردانِ مسلمان در جهان اسلام است که ضرورتِ فراگیری علوم مختلف در جهان اسلام را جزو اولویت‌های کاریِ خود تلقی نمایند؛ چون عزت، استقلال، قدرت و اقتدار مسلمین در گروِ انجام این فریضۀ دینی می‌باشد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.