حضور داعش در افغانستان در دوران حکومت وحدت ملی از ولسوالی اچین ننگرهار شروع شد. این گروه در اولین اقدام خود گروهی را که به گفته‌ی داعش، اعضای گروه طالبان بودند، به گونه‌ی دسته‌جمعی با بمب منفجر کردند. این گروه در نمایش خشم و خشونت بر طالبان پیشی گرفت و با انجام حمله‌های انتحاری بر مسجدهای شیعیان کشور ثابت کردند که راه داعشیان عراق و سوریه را می‌روند.
هرچند حکومت مبارزه با داعش را در اولویت کاری خود قرار داده و ارتش آمریکا نیز با بمب یازده تنی «مادر بمب» این گروه را هدف قرار داد؛ اما با آن‌هم داعش قلمرو خود را در افغانستان گسترش داده است.
گزارش حاضر براساس اطلاعاتی که از مناطق زیر کنترول داعش بدست آمده، با استناد به منابع مردمی و امنیتی، تهیه شده است.
ننگرهار
ولایت ننگرهار در شرق کشور با پاکستان مرز مشترک دارد و داعش نخستین بار از ولسوالی اچین این ولایت ظهور کرد. در عملیاتی که حکومت علیه این گروه راه اندازی کرد، شماری از فرماندهان و پیکارجویان این گروه کشته و زخمی شدند.
در حال حاضر شمار افراد این گروه در ننگرهار به ۱۰۰۰ نفر می‏‌رسد که عمدتا در ولسوالی های اچین، خوگیانی، پچیراگام و هسکه مینه مستقر اند.
فرمانده عمومی گروه داعش در ننگرهار سعید باجوری نام دارد و دیگر فرماندهان معروف این گروه در ننگرهار داکتر سبا گل، مولوی محمد امین، مولوی ربانی و عبدالخالق معروف به عمرکوی اند.
مقام‌های محلی در ننگرهار می‏‌گویند که در میان افراد گروه داعش در ننگرهار پاکستانی‌های اوروکزیی، پنجابی‌ها و اوزبیکستانی نیز حضور دارند؛ اما بیشتر افراد این گروه باشندگان ننگرهار اند.
منابع مالی داعش در ننگرهار از راه عشر و زکات، قاچاق درختان جنگل، معادن و حمایت‌های مالی خارجی تأمین می‏‌شود.
مسیر رفت و آمد این گروه کوه‌های هندوکش و سفید کوه است. سلاح‌های مورد استفاده‌ی این گروه نیز پیکا، کلاشینکوف، راکت و توپ های ۸۲ است.
کنر
در ولایت کنر ۷۸ گروه داعشی فعال است و شمار افراد این گروه‌ها ۷۴۷ نفر اند.
داعش در ولسوالی های نرنگ، نورگل، سوکی، شی‌گل، وته پور، چپه دره و مانوگی ولایت کنر حضور دارند و فرماندهان معروف این گروه در کنر مولوی عبدالرحیم، قاری سعید و شیخ نجم الدین اند.
این گروه در ولایت کنر مرکز جلب و جذب نیز دارد. افراد این گروه پس از آموزش در این ولایت به دیگر نقاط کشور فرستاده می‌شوند. حضور جنگجویان خارجی به ویژه پاکستانی‌ها و اوزبیکستانی‌ها در ولایت کنر نیز تائید شده است.
منابع مالی داعش در کنر نیز از راه قاچاق درختان جنگل، معادن، عشر و زکات و حمایت بیرونی تأمین می‌‏شود. به دلیل نزدیکی کنر به پاکستان، افراد این گروه همواره به این کشور رفت و آمد دارند. سلاح‌های مورد استفاده‌ی این گروه در کنر نیز، پیکا، راکت، دهشکه و کلاشینکوف است.
جوزجان
ولایت شمالی جوزجان که با کشورهای اوزبیکستان و ترکمنستان هم مرز است، یکی از پایگاه‌های مهم داعش در شمال افغانستان است. افراد این گروه در ولسوالی‌های درزاب و قوش تپه جوزجان فعالیت دارند.
باشندگان جوزجان می‏‌گویند که داعش به جز مرکز درزاب تمام مناطق دیگر این ولسوالی را در اختیار دارند. شمار افراد داعش در این ولسوالی به ۶۰۰ تن می‏‌رسد که از این میان ۱۵۰ تن آن‌ها شهروندان کشورهای عراق، سوریه، الجزایر، اوزبیکستان، قرغیزستان، چچین و تاجکستان اند.
صبغت الله، شجاع الدین، کریم‌اکه، جمعه‌اکه و سلمان‌اکه از فرماندهان داعش در این ولایت اند. پیش از این فرمانده این گروه قاری حکمت الله غیور بود که توسط نیروهای امنیتی کشته شد.
منبع مالی گروه داعش در جوزجان از طریق جمع آوری عشر و زکات، قاچاق معادن، اختطاف و حمایت خارجی تأمین می‌‏شود، این گروه تاکنون چندین نفر را در این ولایت کشته است.
افراد داعش در قوش تپه‌ی ولایت جوزجان به حدود ۵۰۰ نفر می‌‏رسید که از این میان ۱۲۵ تن آن‌ها شهروندان اوزبیکستان، تاجکستان، قرغیزستان، کُرد و فرانسه اند. افراد این گروه در جوزجان با سلاح‌های درازنو، کلاشینکوف، پیکا و راکت ۸۲ مجهز اند. مردم محل حضور حسین قهرمان پسر طاهر یولداش موسس تحریک اسلامی اوزبیکستان معروف به جند الله را نیز در میان گروه داعش در جوزجان گزارش داده اند. مجموع روستاهای که داعش در این دو ولسوالی در کنترول خود دارند، بیش از ۹۰ روستاست.
منابع رسمی در جوزجان شمار افراد داعش را به بیش از ۴۰۰ نفر برآورد کرده اند. براساس آمار این منابع شمار شهروندان خارجی در جوزجان به ۴۰ نفر می‌‏رسد که شامل دو خانواده‌ی فرانسوی، دو خانواده‌ی عرب، یک شهروند تاجکستانی و ۳۷ اوزبیکستانی و چچینی است. گروه داعش برای انجام حمله‌های انتحاری ۱۲۰ کودک را در روستای مغل آموزش می‌دهند.
سرپل
افراد گروه داعش در ولسوالی کوهستانات و صیاد سرپل فعالیت دارند و شماری افراد داعش در این ولایت تا ۳۰۰ نفر تخمین شده است که در ولسوالی‌های کوهستانات و صیاد این ولایت فعالیت می‌کنند. ۲۵ تن از اعضای داعش در این ولایت شهروندان اوزبیکستان اند. این گروه منابع مالی خود را از راه قاچاق معادن، عشر و زکات و کمک خارجی تأمین می‌کنند.
شیر محمد غضنفر از فرماندهان کلیدی گروه داعش در ولایت سرپل است؛ اما منابعی از امنیت ملی می‏‌گویند که در این اواخر شیرمحمد غضنفری با طالبان بیعت کرده است. جنگ افزارهای این گروه در سرپل کلاشینکوف، پیکا، راکت و دهشکه اند.
غور
پایگاه این گروه در ولایت غور در شمال شهر فیروزکوه و در روستای رغسکنِ منطقه‌ی غلمین است. فرمانده داعش در غور قاری رحمت الله نام دارد و افراد زیر فرمانش به ۱۰۰ نفر می‏‌رسد، فرمانده دیگر این گروه شاولی نام دارد.
داعش در غور به سلاح‌های سبک و سنگین از جمله دوربین شب مجهز اند و از سلاح‌های پیکا، راکت، کلاشینکوف و دهشکه استفاده می‌کند.
داعش در غور از راه‌های پیچیده‌ی دره‌های کو‌ه‌های شمال و ولایت ننگرهار با پاکستان ارتباط دارد.
افراد گروه داعش با مردم محل در غور رفتار مناسب ندارند و کارمندان دولت را شکنجه کرده و به قتل می‏‌رسانند. این گروه سال گذشته ۳۰ تن از باشندگان منطقه کاسی شهر فیروز کوه را که همه دهقان بودند به قتل رساندند.
با سرکوب داعش در مناطقی از ننگرهار فعالیت این گروه در غور نیز کاهش یافته است.
غزنی
گروه داعش در ولایت غزنی پایگاه ثابتی ندارد؛ اما افراد این گروه در مناطقی از ولسوالی گیلان، مقر، قره‌باغ، گیرو و اندر دیده شده است. این گروه از طریق ولسوالی‌های ناوه و خاک افغان زابل در غزنی دست به فعالیت می‌زنند.
بدخشان
هرچند فعالیت گروه داعش در ولایت بدخشان رسمن تائید نشده است؛ اما حضور افراد خارجی که هم عقیده‌ی داعش اند، نگرانی مقام‌های محلی را برانگیخته است. برآورد می‌شود، شمار افراد خارجی‌یی که در بدخشان فعال است به ۵۰۰ نفر برسد. این افراد در ولسوالی‌های جرم، وردوج، یمگان و راغستان این ولایت حضور دارند.
۵۰ تن از این افراد با خانواده‌های شان در منطقه‌ی خستک ولسوالی جرم و بقیه در ولسوالی‌های وردوج، یمگان و راغستان این ولایت مصروف فعالیت‌های تروریستی اند.
پروان
دو گروه از افراد داعش در ولایت پروان فعال اند، فعالیت این گروه در این ولایت به صورت پنهانی انجام می‌شود. قلمرو این گروه ولسوالی‌های سیدخیل و بگرام اند، فعالیت پنهانی این گروه باعث شده که هویت و تعداد افراد این گروه در پروان مشخص نباشد. به نقل از منابع امنیتی، فعالیت داعش در پروان به گونه‌یی است که اعضای این گروه حتا یکدیگر را نمی‏‌شناسند. گفته می‌شود اعضای پیشین حزب تحریر نیز به این گروه پیوسته اند.
افراد گروه داعش در ولسوالی بلچراغ ولایت‌های فاریاب نیز دیده شده اند؛ اما در این ولایت پایگاه ثابتی ندارند. همچنین در ولسوالی الینگار لغمان در حدود ۱۰۰ نفر از افراد داعش به رهبری مولوی فیروز حضور دارند؛ اما این گروه تاکنون هیچ فعالیتی در لغمان نداشته اند.
حضور افراد داعش ولسوالی موسا قلعه، کجکی و باغران ولایت هلمند نیز گزارش شده؛ اما فعالیت قابل ملاحظه‌یی در این مناطق نداشته اند.
گروه داعش در ولسوالی خاک‌ افغان ولایت زابل نیز حضور دارند؛ اما تاکنون اطلاعاتی در مورد چگونگی حضور و فعالیت داعش در این ولسوالی گزارش نشده است.