احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:یک شنبه 2 جدی 1397 - ۰۱ جدی ۱۳۹۷
شبکۀ خبری دویچه وله در گزارشی نوشته است که دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا گفته که به دنبال خروج قریب به ۷۰۰۰ نیروی خود – نیمی از حضور نیروهای امریکایی در افغانستان – از این کشور درگیر جنگ است. رسانههای امریکایی مدعی اند که این سربازان احتمالاً ظرف چند ماه به کشور باز گردانده میشوند. این گزارشها پس از آن منتشر شد که ترامپ روز پنجشنبه اعلام کرد گروه داعش در سوریه شکست خورده و این کشور دیگر نیازی به حضور نیروهای امریکایی ندارد.
اما طالبان به عنوان بزرگترین نیروهای شبه نظامی در افغانستان هنوز شکست نخورده است. در عوض، کنترل آنها بر قلمروهای افغانستان در چند سال گذشته زیادتر هم شده، اما خوب چرا واشنگتن باید با توجه به این مسأله بخواهد حضورش در این کشور جنگ زده را کاهش دهد؟
امریکا برای یافتن یک راه حل سیاسی با طالبان در چند ماهه گذشته تلاشهایش را دو چندان کرده و یکی از آنها، برگزاری نشستهایی عالی رتبه میان زلمی خلیلزاد، نماینده ویژۀ امریکا در افغانستان با رهبران طالبان در قطر است.
یک پیروزی برای پاکستان؟
این گفتوگوها که با همکاری پاکستان و عمران خان، نخست وزیر این کشور برگزار شده، بر این مسأله تأکید دارد که طالبان را نمیتوان با جنگ متوقف کرد و شکست داد.
اگرچه، هم کابل و هم واشنگتن نسبت به اقدامات بلندمدت اسلامآباد در افغانستان تردید دارند. مقامهای افغانستان و امریکا مکرراً گفتهاند که پاکستان از برخی از گروهکهای طالبان که دولت کابل را بیثبات میکنند، حمایت میکند. آنان میگویند، ارتش قدرتمند پاکستان با انجام این کارها، امید دارد که تأثیر هندوستان را بر افغانستان کم کند و طالبان را در رأس سیاستهای افغانستان باز گرداند.
تحلیلگران میگویند، ارتش و نهاد مدنی پاکستان هنوز طالبان را یک متحد استراتژیک مهم میداند و بر این باور است که آنان باید پس از خروج ناتو از افغانستان، بخشی از دولت این کشور باشند.
ناظران میگویند که ارتش پاکستان امیدوار است همانند قبل و پیش از آنکه امریکا و متحدانش طالبان را در ۲۰۰۱ سرنگون کردند، بر کابل تأثیر و نفوذ داشته باشد.
کارشناسان میگویند، سیاست پاکستان در قبال افغانستان از آن زمان تغییری نکرده، اما موضع دولت ترامپ در قبال اسلامآباد در چند هفته گذشته تغییراتی داشته است.
کاهش احتمالی نیروهای امریکایی در افغانستان به نظر فرصت دادن به اسلامآباد برای ایفای نقش در آینده سیاسی افغانستان است.
زیگفیرید او. وولف، از نشست دموکراتیک جنوب آسیا مستقر در بروکسل میگوید: متفاعد شدم که عناصری در داخل سازمانهای امنیتی پاکستان هنوز هم بر این باور هستند که طالبان را میتوان به عنوان ابزاری استراتژیک برای مقابله با حضور هندوستان در افغانستان به کار برد.
حالا باید دید که آیا ترامپ واقعاً میخواهد ۷۰۰۰ نیروی امریکایی را از افغانستان خارج کند یا خیر، اما حقیقت این است که جیمز ماتیس، وزیر دفاع امریکا که از حامیان اصلی حضور قوی نظامی ارتش در افغانستان بوده و فبروری ۲۰۱۹ از این سمت کنارهگیری میکند، درباره ماموریت غرب در افغانستان زیاد مطمین نیست.
توماس روتیگ، کارشناس شبکه تحلیلهای افغانستان میگوید: اگر امریکا واقعاً به دنبال خارج کردن نیروهایش از افغانستان باشد، این تحقق سیاست «نخست امریکا»ی ترامپ است. اما در حالی که خلیلزاد تلاش میکند تا با طالبان مذاکره کند، کاهش نیروها در افغانستان اصلاً مهم جلوه نمیکند. این مسأله مواضع واشنگتن و کابل را در میانۀ گفتوگوهای صلح با طالبان تضعیف میکند.
اما برخی از کارشناسان میگویند، کاهش احتمالی نیروها از افغانستان یک تصمیم محاسبه شده از سوی ترامپ است.
وحید مژده، تحلیلگر مسایل امنیتی مستقر در کابل و از مقامهای سابق طالبان میگوید: طالبان مکرراً تاکید دارد که تنها زمانی با دولت کابل صلح میکند که نیروهای امریکایی از افغانستان خارج شوند. گزارشها دربارۀ کاهش نیروهای امریکایی از افغانستان شاید به معنای تضمین به طالبان باشد- تضمینی که امریکا به دنبال حضور دایمی در این کشور جنگ زده نیست.
عتیقالله امرخیل، یکی از ژنرالهای بازنشستۀ ارتش افغانستان اما موضعی دیگر دارد.
او میگوید: گزارشهای رسانهها دربارۀ احتمال کاهش نیروهای امریکایی در افغانستان پیامی برای دولت کابل است و در تقابل با پیام خلیلزاد دربارۀ چگونگی پیگیری روند مذاکرات صلح است.
او ادامه میدهد: این پیام برای کابل این است؛ افغانستان یا باید برنامۀ امریکا را بپذیرد یا خودش با طالبان روبهرو شود.
تحلیلگران بر این باورند که اگر دولت ترامپ نیروهایش را از افغانستان خارج کند، این اقدام تنها به نفع پاکستان تمام میشود.
توماس روتیگ، کارشناس شبکه تحلیلهای افغانستان در نهایت میگوید: این تصمیم نشان میدهد که ترامپ اصلاً اهمیتی به افغانستان نمیدهد.
این گفتهها در حالی مطرح میشوند که طرح خروج نیروهای امریکا از افغانستان با استقبال وزیر خارجۀ پاکستان روبهرو شده است.
Comments are closed.