نویسنده: میشل کوگل‌ من، معاون برنامه‌های آسیا
منبع: عرب‌نیوز
برگردان: ابوبکر صدیق – ماندگار

در ماه‌های اخیر تلاش‌های دیپلوماتیک برای آغاز یک گفت‌وگوی مستقیم با طالبان راه‌اندازی شد، اما دلایل زیادی وجود دارد که این چشم‌انداز را به تردید مواجه می‌کند.
این موضوع برای طالبان کاسۀ داغ‌تر از آش است. گروه تروریستی طالبان حملات‌شان را در میدان جنگ ادامه می‌دهند و جنگ را متوقف نخواهند کرد. پیشنهادهای دسته‌بندی شدۀ آنان برای گفت‌وگو با دولت کابل مبتنی بر زمان‌بندی خروج نیروهای امریکایی از این کشور است. تا آن زمان طالبان نمی‌خواهند که مقامات افغانستان در نشست‌های‌شان اشتراک داشته باشند، اما این راه رسیدن به صلح نیست.
در عین حال، در روزهای اخیر یکی از چالش‌های تعجب‌آوری منتشر شد، اما نه از طرف طالبان، از طرف کسانی که تلاش می‌کنند تا گروه طالبان را وارد میز مذاکرۀ صلح کنند. این‌که یکی از موانع نبود تفاهم در میان کشورهای منطقه در چگونه‌گی کمک به روند صلح است.
کشورهای دخیل در روند صلح افغانستان به‌ویژه چین، پاکستان، روسیه، ایران، سعودی، کشورهای خلیج فارس و مسلماً کشورهای آسیای مرکزی و به ‌شکل جدی هند، در این بورد همکار اند و تمام این کشورها در روند صلح افغانستان منافع مشترک دارند.
پایان جنگ می‌تواند منابع بی‌ثباتی در کشورهای منطقه‌ را مانند: مهاجرت و تجارت و قاچاق مواد مخدر کاهش دهد. قطع جنگ بالای گروه داعش تأثیر دارد، موردی که برای افغانستان نگران کننده است.
همۀ این چالش‌ها سبب شده تا بازیگرانِ منطقه‌یی طالبان را به توقف از جنگ تشویق کنند؛ اما چالش‌ اصلی این است که برخی از کشورها می‌خواهند به ساده‌گی طالبان را وارد میز مذاکره کنند، اما بدون در نظرداشت زمان؛ این‌ تلاش‌های جداگانه است. مهمتر این‌که آنان رقیبان سرسخت همدیگر اند. به این معنا که در نشست‌های چند جانبه و منطقه‌یی کشورهای تلاش می‌کنند تا نقش خود را در روند صلح افغانستان ایفا کنند. متأسفانه تلاش‌ها برای رسیدن به یک نتیجۀ مشترک و راه‌حل سیاسی به پایان جنگ، سبب رقابت‌های تلخ و فلاکت‌بار گردیده‌ است.
در روزهای اخیر عربستان سعودی و امارات با نشست‌ زمان‌بندی شدۀ طالبان در قطر مخالفت کردند. عربستان سعودی و متحدان خلیج فارس‌اش به علت رابطۀ قطر با ایران روابط خوبی با دوحه ندارند؛ اما هنوز دفتر سیاسی طالبان در قطر یکی از کلیدی‌ترین مکان‌های برای گفت‌وگوها است و طالبان فشار وارد می‌کنند تا میزبان نشست‌های‌شان قطر باشد. عربستان سعودی نمی‌خواهند که روند صلح افغانستان تحت سایۀ بیرق کشور دوست رقیبش ایران صورت گیرد. در طرف دیگر هم‌چنان، افغانستان و پاکستان، پاکستان و هند، روسیه و چین و ایران سه رقیب قدرت‌مند امریکا بیشتر و کمتر با هم مشکل دارند. با توجه به‌ این برای پایان جنگ افغانستان توافق در منطقه وجود ندارد. در حالی که رفتن و رسیدن به مذاکرات صلح آب کردن کوه از ‌یخ است.
موضوع دیگر این است که افغانستان و امریکا طرف‌دار نقش هند در روند صلح‌ این کشور اند، اما اسلام‌آباد به عنوان بازیگر کلیدی که نفوذ قابل ملاحظه‌یی در میان طالبان دارد، به هند این اجازه نخواهد داد. سعودی نقش ایران را در این روند نمی‌خواهد. افزون بر آن توافقی برای پایان این بازی وجود ندارد.
شاید اسلام‌آباد خواهان قدرت طالبان نسبت به کابل و امریکا است؛ اما مسلماً دهلی جدید تحمل این کار را ندارد. واشنگتن خواهان پایگاه نظامی در این کشور است، اما مسکو و تهران مخالف این کار اند. به نظر می‌رسد که بازیگران منطقه‌یی به‌ شکل محتاطانه با گروه‌ طالبان دیدار می‌کنند تا راه‌حلی سیاسی را برای پیشرفت ترسیم کنند؛ اما اتفاقات اخیر نشان داد که هر کسی خواهان یک گادی جداگانه در این مسیر است. گواه نشست‌های طالبان در ابوظبی چند هفته پس از برگزاری نشست مسکو با طالبان بودیم. زلمی‌خلیل‌زاد نمایندۀ ویژۀ امریکا در روند صلح نشست‌های جداگانه‌یی را در بجینگ، اسلام‌آباد، کابل و دهلی جدید انجام داد.
مسلماً دیدگاه‌های واگرایانۀ بازیگران منطقه‌یی، قابل اعتماد نیست. بهترین راه رسیدن به صلح این است که نماینده‌گان کابل و طالبان بدون در نظر داشت نفوذ منطقه خود وارد گفت‎‌وگو شوند. چیز خیلی ساده و آسان است.