رنگین کمانی در غروب

گزارشگر:پرتو نادری - ۱۳ دلو ۱۳۹۷

mandegarمحمد یوسف کهزاد، نقاش، شاعر، داستان‌نویس، هنرمند تیاتر و بنیادگذار نگارستان غلام‌محمد میمنه‌گی به روز پنج‌شنبه یازدهم دلو ۱۳۹۷ خورشدی برابر با ۳۱ جنوری ۲۰۱۹ میلادی در ایالات محتدۀ امریکا به عمر هشتاد و سه ساله‌گی چشم از جهان پوشید.
زنده‌یاد یوسف کهزاد شخصیت چندین بُعدی فرهنگی داشت و اما از میان آن همه هنرهایی که داشت بیشتر در هنر نقاشی پُرآوازه بود. از او همیشه به حیث یکی از چهره‌های پیشگام در هنر نقاشی نوین افغانستان یاد شده است.
او به سال ۱۳۱۴ خورشیدی برابر با ۱۹۳۵ میلادی در شهر کابل چشم به جهان گشود. مکتب را در لیسۀ امانی که در آن روزگار نامش را به لیسۀ نجات بدل کرده بودند، تمام کرد. به سال ۱۳۳۳ خورشیدی برابر با ۱۹۵۴ میلادی به دانشگاه کابل رفت و در دانشکدۀ ادبیات به آموزش عالی پرداخت.
کهزاد از همان دوران دانش‌آموزی به هنر و ادبیات روی آورد و در همین سال‌‌ها بود که جایزۀ نخست ادبی شعر را از ریاست مستقل مطبوعات به دست آورد.
او در شعر و شاعری بیشتر به مکتب هند گرایش دارد که دلیل آن می‌تواند این امر بوده باشد که کهزاد از همان نوجوانی با شعر ابوالمعانی بیدل آشنایی پیدا کرد. شعر بیدل بر تخیل شاعرانۀ او تأثیرگذاری بزرگی داشته است. او خود جایی گفته است که استاد زبان و ادبیات پارسی دری نجف علی‌خان او را در زمینۀ ادبیات و همیشه تشویق می‌کرده و رمز و راز مکتب هند را برای او یاد داده است. به همین گونه بینوایان هوگو یکی از کتاب‌های تأثیرگذار بر کهزاد بوده است.
کهزاد پس از پایان آموزش به حیث نویسنده‌ و هنرمند در «شاری ننداری» به کار پرداخت. پس از آن به سال ۱۳۳۹/ ۱۹۶۰ برای آموزش در بخش نقاشی به ایتالیا رفت و در اکادمی هنرهای زیبای شهر روم به آموزش پرداخت.
در همان زمان رشته ‌نمایشگاه‌های نقاشی خود را در ایتالیا، آلمان، دنمارک، سویدن راه‌اندازی کرد. چنان که در نمایشگاه ایتالیا جایزۀ نخست هنری را دریافت کرد.
زنده‌یاد کهزاد پس از پایان آموزش به کشور برگشت مدت زمانی مدیر دفتر هنر بود و مدتی هم در ریاست تألیف و ترجمۀ وزارت معارف کشور کار کرد.
به سال ۱۳۴۵/ ۱۹۶۶ به ریاست ثقافت و هنر وزارت اطلاعات و فرهنگ گماشته شود. در همین زمان بود که زنده‌یاد یوسف کهزاد نگارستان پروفیسور غلام‌محمد میمنه‌گی را پایه‌گذاری کرد. این نگارستان دارای بخش‌های آموزشی در زمینه‌های نقاشی، مجسمه‌سازی، خطاطی، منیاتوری بود که در پیوند به رشد و توسعۀ این هنرها در افغاستان خدماتی چشم‌گیری انجام و صدها هنر جوان در این نگارستان آموزش دیده اند.
کهزاد خود مدت زمانی مسوولیت رهبری نگارستان غلام‌محمد میمنه‌گی را بر عهده داشت.
آخرین شغل دیوانی زنده‌یاد کهزاد در وزارت اطلاعات و فرهنگ بود که آن‌جا مسوولیت ریاست فرهنگ را برعهده داشت.
سال ۱۳۷۱/ ۱۹۹۲ خورشیدی کهزاد همراه با خانواده کشور را ترک کرد. هشت سال را به گونۀ پناهنده در هند به سر برد تا این که کشتی سرگردان زنده‌گی او به ایالات متحد امریکا رسید و تا آخرین لحظه‌های زنده‌گی همان‌جا زیست.
کهزاد در امر معرفی نقاشی افغانستان در ایالات متحدۀ امریکا نیز سهم شایسته‌یی داشت. چنان که رشتۀ ‌نمایشگاه‌های نقاشی خود را در شهرهای گوناگون امریکا راه‌اندازی کرد که این نمایشگاه‌ها هر بار پیروزی‌هایی برای هنر افغانستان در پی داشت.
او پیش از این نمایشگاه‌هایی را نیز در هند راه‌اندازی کرده بود. بدین‌گونه کهزاد چنان مسافر هفت شهر هنر، هنر نقاشی افغانستان را چنان مشعلی کشورهای گوناگون جهان برد و در فروغ آن چهرۀ دیگری از افغانستان را برای جهانیان معرفی کرد.
او از میان همه هنرهایی که داشت به گفتۀ خودش نقاشی را رشتۀ اساسی خود می‌دانست در حالی که به تعبیری با هفت شهر هنر آشنا بود.
از کهزاد تا کنون این آثار نشر شده است:

-جلوه‌های زیبایی در هنر
– خدا زیبایی را آفرید
– مروارید سیاه
-گزیده‌های شعر
در پایان باید گفت که افزون بر این نوشته‌های زیاد و داستان‌هایی نیز از کهزاد در نشریه‌های گوناگون چه در کشور و چه در بیرون و به همین گونه در نشرات برقی نشر شده اند که نیاز است گردآوری شوند تا به گونۀ کتاب‌های جداگانه در اختیار علاقهمندان آثار او قرار گیرند.
آسمان روانش پُر از ستاره‌گان مغفرت الهی باد!

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.