گزارشگر:ابوبکر صدیق - ۰۶ جوزا ۱۳۹۸
پاکستان به عنوان عقبهیی استراتژیک و حامی گروه طالبان باید تحت فشارهای منطقهیی و جهانی قرار گیرد.
برخی آگاهان با اشاره به این موضوع، میگویند که اجماع منطقهیی روسیه، چین و امریکا که در مورد مذاکرات صلح ایجاد شده است، باید بالای پاکستان فشار را افزایش دهند تا این کشور طالبان را وادار به مذاکره کند.
از سویی هم، ریاست حکومت وحدت ملی، میگوید که روی طرحهای ارایه شده در جرگۀ مشورتی صلح برای آغاز روند گفتوگو با طالبان کار میکند.
نعیم نظری، آگاه سیاسی، در گفتوگو با روزنامۀ ماندگار میگوید: تا زمانی که پاکستان به عنوان عقبۀ استراتژیک گروه طالبان افزایش فشارهای منطقهیی – بینالمللی را حس نکند، به طالبان فشار نمیآورد.
آقای نظری میگوید که هر چند تلاشهای منطقهیی زلمیخلیلزاد، فرستادۀ وزارت خارجۀ امریکا برای صلح افغانستان، سبب اجماع منطقهیی شده و روسیه و چین به عنوان دو پتنسیل منطقهیی در این روند شریک شدهاند. اما چین به عنوان دوست استراتژیک پاکستان، برای زمینهسازی بهتر مذاکرات طالبان – امریکا باید بر پاکستان فشار وارد کند.
به گفتۀ او، بجینگ باید از قدرت استراتژیک خود بالای اسلامآباد استفاده کند، واشنگتن دست بهکار شود و مسکو همچنان از اسلامآباد بخواهد که زمینههای بیشتر گفتوگو با طالبان را فراهم کند؛ زیرا تفاهم میان واشنگتن، مسکو و بجینگ از اولویتهای است که در تأمین صلح افغانستان و روند گفتوگوهای امریکا – طالبان کمک میکند.
آقا نظری اذعان داشت که رویکرد دولت افغانستان برای تضمین منافع کشورهای منطقه و تأمین صلح مهم است، کابل باید به قدرتهای منطقه و جهان تضمین دهد که در صورت تأمین صلح منافع کشورهای منطقه حفظ میشود.
این آگاه سیاسی، به ایجاد رویکردهای تازه در منطقه باور دارد و میگوید که دولت افغانستان باید رویکرد جدید را در تأمل با کشورهای منطقه رو دست بگیرد. پاکستان به عنوان عقبۀ استراتژیک گروه طالبان که از تأمین صلح در افغانستان هراس دارد، به این تفهیم برسد که صلح افغانستان میتواند منافع منطقهیی اسلام آباد را تضمین کند.
او با اشاره به بنبست گفتوگوهای صلح طالبان – امریکا، گفت که طالبان به مذاکرات صلح باور ندارند، زیرا هنوز به شکل قوی از طرف پاکستان و کشورهای دیگر حمایت میشوند.
منافع منطقهیی
یکی از راهکارهای که میتواند منافع منطقهیی را در افغانستان گرِه بزند، مسیرهای بارزگانی مانند، راه لاجورد است که جنوب آسیا را به کشورهای آسیایی مرکزی – اروپا متصل میسازد، همچنان مسیر «یک کمر بند و یک راه»، «جادۀ ابریشم»، «پایپلاین تاپی» و «کاسا یک هزار»، پروژههای هستند که منافع قدرتهای منطقه را در افغانستان گره زدهاند.
چین در تلاش است با ایجاد یک راه یک کمر بند فرآوردهای داخلی و صنعتی خود را به از طریق افغانستان به کشورهای اروپایی صادر کند، هند برای رونق تجارت خود به افغانستان به عنوان رقیب پاکستان روی بندر چابهار سرمایهگذاری کرده است و همچنان یکی از کشورهای شبکۀ پایپلاین تاپی است که از ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و سر انجام به هند میرسد، این پتانشیلهای منطقهیی برای پاکستان تفهیم کنند که نگرش حمایت از تروریسم، نمیتواند تضمین کنندۀ منافع منطقهیی او باشد؛ زیرا نگرش حمایت از تروریسم چالشهای منطقهیی را افزایش میدهد.
در همین حال، ریاست حکومت وحدت ملی میگوید که روی برنامههای طرح شده در جرگۀ مشورتی صلح برای گفتوگو با گروه طالبان کار میکنند.
شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست حکومت وحدت ملی، میگوید که تمام پیشنهادها و طرحهای ارایه شده در جرگۀ مشورتی صلح در ارگ تحت کار قرار دارد و بهزودی نهایی خواهد شد تا طبق آن رویکرد مصالحه با طالبان روی دست گرفته شود.
جرگۀ مشورتی صلح با مخالفت نصف بدنۀ حکومت به رهبری عبدالله عبدالله، رییس اجرایی، و جریانهای سیاسی توسط، محمد اشرف غنی برای پنج روز در ماه ثور برگزار گردید، اما تا اکنون نتیجۀ تصمیمهای گرفته شده در این نشست روشن نشده است.
این سخنان در حالی بیان میشود که ششمین دور گفتوگوهای طالبان با نمایندۀ ویژه امریکا به تاریخ ۶ ماه ثور در قطر برگزار شد، ظاهراً نتیجۀ مملوسی در پینداشت. زلمی خلیلزاد به تاریخ ششم ماه ثور با ملا برادر معاون سیاسی گروه طالبان در قطر دیدار کرد و گفته میشود که در این نشست روی چاچوب، خروج نظامیان، قطع رابطۀ طالبان با گروههای تروریستی، استفاده نشدن خاک افغانستان به ضد امریکا و سایر کشورهای جهان بحث صورت گرفته است. از سویی هم، بیشتر آگاهان باور دارند که گفتوگوهای امریکا و طالبان در مورد صلح افغانستان به بنبست رسیده است.
نعیم نظری میگوید که چون طالبان از سوی کشورهای حامیشان تحت فشار قرار ندارند، به گفتوگوها هم باورمند نیستند و همواره خود را در میدان جنگ برنده تصور میکنند.
زلمی خلیلزاد، پیش از این ابراز امیداواری کرده بود که مذاکرات صلح پیش از برگزار ریاست جمهوری افغانستان نتیجه دهد، اما به نظر میرسد که بنبست گفتوگوهای سبب شده تا امریکا و قدرتهای حامی افغانستان به فکر برگزاری انتخابات ریاستجمهوری شوند.
Comments are closed.