آیین مصاحبه

گزارشگر:حامد علمی - ۲۲ سرطان ۱۳۹۸

بخش بیســت‌وچهارم/

mandegarدر آخر کانتینر دهلیزمانند، کانتینرِ دیگر طوری نصب بود که آخرِ این در وسطِ آن جابه‎جا شده و شکلِ دو خط افقی و عمودی را که یکی در وسط دیگر وصل باشد، به خود گرفته بود. کانتینرِ دومی روشن‌تر و دارای کلکین‎های نسبتاً بزرگ‌تر بود که توسط پردۀ زردرنگ پوشانیده شده بود تا از ورود اشعۀ آفتاب جلوگیری کند، اما نور فراوان وارد اتاق می‎گردید. جنرال آهسته داخل اتاق شده، سلام داد و من به دنبالِ او داخل شده و بدون آن‌که بدانم آن طرف کیست، سلام گفتم. شخصی لرزان از جایش بلند شد، دستش را به طرفِ جنرال دراز نمود و بعداً با من احوال‌پرسی کرد. او زمام‌دار پیشینِ افغانستان ببرک کارمل بود که از دیدنِ جنرال و منِ ناآشنا تکان خورده، حیران‌حیران به طرفِ من می‌دید.
در اتاق نه تنها از میز کار و چوکی‎های لوکس خبری نبود، بلکه تلویزیون، تلیفون و وسایل عصری و رفاهی نیز دیده نمی‎شد. در گوشۀ اتاق، چپرکت آهنیِ کهنه که بیشتر در بارک‎های نظامیان دیده می‎شود، قرار داشت و توسط کمپلِ نصواری پوشانیده شده بود. در کنار بستر خواب، میز چوبی بدون سرمیزی و روی آن کتاب نیمه‌باز دیده می‎شد. در مقابل چپرکت، سه چوکی قرار داشت و در کنار چوکی‌ها رادیویِ کلانِ روسی بالای یک الماری کتاب گذاشته شده و توسط سیم نازک به آنتنِ کهنه وصل شده بود. یک بادپکه نیز در اتاق دیده می‎شد که به‌آهسته‎گی باد گرم را بر روی یتیم جنگ سرد، جنرال و من پُف می‎کرد.
رییس‎جمهور پیشین ایستاده بود و از پشتِ عینک‎های ضخیمِ ذره‌بینی عمیقاً به من نگاه می‎کرد. جنرال از من خواست تا خود را هرچه زودتر معرفی کنم. من اسمم را گفته، اضافه نمودم که خبرنگار هستم. کارمل ما را خوش‌آمدید گفته، به چوکی‎های چوبین اشاره نمود و ما را به نشستن دعوت کرد و خودش روی همان چپرکتِ آهنی به‌آهسته‎گی نشست و با دستِ لرزان عینک‎هایش را کشیده روی میز گذاشت. (علمی ۳ ، ۳۳۹ – ۴۴۳)

میز مدور
میز مدور، میز گرد یا بحث رادیویی و تلویزیونی، یکی از اشکالِ مصاحبه است که در رسانه‎های صوتی و تصویری کاربرد فراوان دارد. این نوع مصاحبه‎ها با حضور اضافه از یک مصاحبه‎شونده دایر می‎گردد و روی موضوعاتِ مختلف صورت می‎گیرد.
معمولاً میزهای مدور، طولانی حتا بین چهل‎و‎پنج دقیقه تا یک ساعت بوده و صحبت‎ها در این نوع مصاحبه طولانی و تفصیلی می‎باشد. فراموش نباید کرد که احتمال برخورد‎های لفظی در مـیزهای گرد موجود است.
ترتیب نشستن برای مصاحبه، انواع گوناگون می‎داشته باشد و هر رسانه نظر به لزوم‌دید، امکانات و وسایل و استدیو یا محل ثبت آن، ترتیب نشستن را مشخص می‎کند. در این نوع بحث‎ها اگر هر مهمان دارای مایکروفونِ جداگانه باشد بهتر است؛ چون در نشرات مستقیم انتقـال مایکـروفون از یک مـصاحبه‎شونده به دیگری باعث ضیاع وقت شده و خسته‎کُن و غیرمسلکی جلوه می‎کند.
میزگرد در تلویزیون ایجاب چندین کمره را می‎نماید، چون مهمانان باید از زوایـای مخـتلف و مـتفاوت عکس‎برداری شـوند و همچنان در برنامه‎های تلویزیونی، پرده یا تصویر عقبی با موضوع هم‌خوانی باید داشته باشد.
میز‎های گرد یا بحث‎ها دارای مجری، گرداننده یا ارایه‎کننده بحث و پرودیوسر یا تهیه‎کننده می‎باشند که هریک وظایفِ مشخص دارند و بحث را به هدفش هدایت می‎کنند. بین مجری و تهیه‎کننده ارتباط مستقیم و لحظه به لحظه موجود است.
تهیه‎کننده یا پرودیوسرِ یک مصاحبۀ میزگرد وظیفه دارد تا موضوعِ بحث را انتخاب نماید؛ بعد از انتخاب موضوع، کارشناسان یا خبرسازانِ همان موضوع را تعیین کند و سعی نماید اشخاصی را انتخاب کند که موضوع را از زوایای مختلف بررسی کرده و تــوازن بحث را حفظ نمایند.
تهیه‎کننده وظیفه دارد که موضوع را با مهمانان در میان گذاشته تا آن‎ها آماده‎گی‎های لازم را اتخاذ نمایند. علاوتاً همراه با مجری یا گرداننده، دربارۀ موضوع تحقیق نماید و اسناد،‌ مدارک، گفته‌ها و مصاحبه‎ها و سایر ارقام و احصاییه را در اختیار مجری و یا اگر لازم باشد در اختیار مهمانان نظر به تقاضای‌شان بسپارد. تهیه‎کننده به صورت کُل مهمانان و مجری را تفهیم نماید.
تهیه‎کننده وظیفه دارد که شکل نشستن مهمانان و ترتیبِ آن را نظر به پالیسی رسانه و یا شکل برنامه روی کاغذ آورده، وسایل و آلات ضبط در رادیو و تلویزیون را آماده نماید. انتخاب مناسب پردۀ عقب در تلویزیون برای یک برنامه بسیار مهم است؛ زیرا بیننده‌گان به مجرد آغاز بـرنـامه یک تصویر در ذهن مــی‌یابند. به هـمین ترتیب، آماده‌سازی وسایل حمل‎ونقل برای مهمانان، تهیۀ وسایل و ضروریات برای آن‎ها مانند نوشابه، قلم و کاغذ، معلومات جانبی از جمله وظایف تهیه‎کننده می‎باشد. فراموش نباید کرد که پذیرایی مناسب از مهمانان برای مصاحبه‎شونده‎گان و احترام به جایگاه و مقام آن، یک امر ضروری است.
اگر برنامه ثبتی باشد، تهیه‎کننده مجبور است که در ویراستاری برنامه سهم گرفته و همراه با همکاران تخنیکی، میز گرد را نظر به زمان و ترتیب برنامه ویراستاری نماید. عــدۀ زیــادی از برنامه‎ها دارای وقفه‎های کوتاه بوده و اعلانات تجارتی یا معرفی برنامه‎های دیگر در رادیو و تلویزیون را به همراه می‎داشته باشد و این تهیه‎کننده است که برنامه را در قسمت‎های مختلف قطع و اعلانات تجارتی را طوری می‌آورد که در محتوای میزگرد تأثیر به‌سزایی نداشته باشد.
به همین ترتیب، مجری یا گرداننده وظایفِ مشخص دارد که در مصاحبۀ میزگرد باید جداً آن را مراعات نماید. نخست باید در موضوع مورد بحث آماده‎گیِ کامل اتخاذ کند. هرچه آماده‎گی بیش‌تر باشد، بحث بهتری را می‏توان ارایه داد. تهیۀ مقدمۀ دقیق که از نظر زمان متناسب با بحث باشد، بسیار مهم است؛ زیرا مقدمه مانند دریچه‌یی‌ست که خواننده، بیننده و یا هم شنونده را از بیرون به داخل محتوا می‎کشاند و هرقدر مقدمه جالب‎تر باشد، مخاطبان بیشتر جلب توجه می‎نمایند.
گرداننده یا مجری وظیفه دارد تا مهمانانِ بحث را به صورت درست و شایسته با گرفتن القاب و عناوین عالی معرفی نماید و یک آغاز خوب برای برنامه‌اش در نظر گیرد. حق سهمدهی مساوی به همۀ حاضرین در بحث، مراعات نمودن توازن نظریات، بی‎طرفی کامل در موضوعاتِ مورد بحث، قطع به موقعِ بحث، احترام و حرمتِ مهمانان در جریان بحث، اعلان وقفه یا میان‌برنامه، پایان مناسب و جمع‌بندی دقیق نیز از وظایفِ مجری می‎باشد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.