احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:روحالله بهزاد - ۱۸ عقرب ۱۳۹۸
پرفیسور عزیزاحمد پنجشیری، تاریخنگار، باستانشناس و استاد دانشگاه کابل روز سهشنبۀ هفتۀ گذشته هنگام سفر به طرف ولایت کندز در مسیر راه از سوی افراد مسلح ناشناس در ولسوالی «بغلان مرکزی» ولایت بغلان کشته شد. مسوولان امنیتی ولایت بغلان مسوولیت این رویداد را به طالبان نسبت میدهند. سخنگوی فرماندهی پولیس بغلان گفته است که آقای پنجشیری را طالبان در مسیر راه از موتر پایین کرده و سپس با شلیک گلوله به شهادت رساندهاند. ذبیحالله مجاهد در یک رشته توییت دست داشتن افراد طالبان در شهادت استاد پنجشیری را رد کرده است.
عزیزاحمد پنجشیری، از چهرههای مطرح و شناخته شدۀ فرهنگی افغانستان بود. شهادت او هم بازتاب گستردهیی در افغانستان داشته است. از شهروندان و دانشجویان گرفته تا سیاستمداران و اهل فرهنگِ افغانستان از این حادثه ابراز تأسف کرده و درگذشت او را ضایعۀ بزرگ خواندهاند.
احمدولی مسعود، رییس عمومی بنیاد شهید مسعود در واکنش به شهادت استاد پنجشیری در صفحۀ رسمی فیسبوکش نوشته است که تداوم «سیاست حذف و قتلهای زنجیرهیی فرهیختهگان علمی-سیاسی، علمای دینی، فرماندهان جهاد و مقاومت، بزرگان قومی، افسران امنیتی و نخبهگانِ سایر اقشار» افغانستان، اصولاً در قالب برنامههای استراتژیک دیگران پیاده میشوند تا زدوبندهای بیرویۀ ایدیولوژیک افغانی.
آقای مسعود افزوده است: «در میان شعلههای جنگ، انفجار و انتحار که شاخ و برگ درخت تنومند این سرزمین را میسوزانند، ادامۀ پالیسی تکنشانه گرفتن نخبهگان افغانستان، سوزاندن ریشههای این آب و خاک میباشد. از میان برداشتن استاد کاظمی شهید با جمعی از سرآمدان کشور تا شهادت استاد عزیزاحمد پنجشیری شهید، چهرههایی که حضورشان فراتر از قالبهای تنگ ایدیولوژیک افغانی، قومی، گروهی بود، با ابزار طالبانی، متعلق به بازیگران بیرونی میباشد».
احمدولی مسعود در اخیر یادداشتش نوشته است، اکنون آنانی که از سر آگاهی یا ناآگاهی از طالبان تقاضای توقف جنگ را دارند، هیچ میدانند که مخاطبشان کیست؟ یا با پشت کردن به مردم و پنهان شدن پشت بازی دیگران، در تلاش منفعت بیقیمت شخصی، گروهی یا قومی خود، باعث تداوم همیشهگی رنج یک ملت میشوند؟
در سوی دیگر، رییس اجرایی حکومت در واکنش به شهادت استاد پنجشیری گفته است که افغانستان یکی از شخصیتهای «اثرگذار، دانشمند و آگاه» خود را از دست داد. داکتر عبدالله در پیامی گفته است که شهادت استاد پنجشیری یک «ضایعۀ جبرانناپذیر و باورنکردنی» بود. به گفتۀ رییس اجرایی: «تروریستان با شهید ساختن این چهرۀ علمی و فرهنگی کشور، بار دیگر دشمنیشان را با علم، دانش و آگاهی به نمایش گذاشتند». در پیام داکتر عبدالله همچنان گفته شده که استاد پنجشیری، یک باستانشناس و تاریخنگار «شهیر» افغانستان بود و خدمات ارزشمندی در راستای پاسداری از میراث فرهنگی و تاریخی کشور به جا گذاشته است.
در عین حال، مسوولانِ دانشگاه کابل هم در پیامی، عاملان ترور استاد پنجشیری را «دشمنان علم و وطن» عنوان کرده و گفته اند که شهادت او، «ضایعۀ بزرگ به جامعۀ علمی و اکادمیک و بهویژه برای خانوادۀ دانشگاهی و دستاندرکاران تحصیلات عالی» است.
ریاست حکومت وحدت ملی نیز در پیامی گفته است که عاملان شهادت استاد پنجشیری، دشنمان افغانستان هستند. در پیامی که ارگ به مناسبت شهادت استاد پنجشیری به نشر رسانده، در آن از قول محمداشرف غنی آمده است که عزیزاحمد پنجشیری از استادان «فرهیخته و دانشمند» و از شخصیتهای «دلسوز وطن» بود که حدود هفتاد سال زندهگی کرد و بیشترین سالهای «پُربار» عمرش را در عرصههای علمی، فرهنگی و تاریخی خدمت کرد و شاگردان زیادی را به منظور خدمت به جامعه تربیت کرد.
محمداشرف غنی در این پیام همچنان بیان داشته که شهید پنجشیری به تاریخ و فرهنگ افغانستان خدمات شایانی انجام داد و دهها اثر علمی و تحقیقی از خود به یادگار گذاشته است. در اخیر پیام محمداشرف غنی گفته شده: «طالبان با ترور و ایجاد رعب و وحشت، ارادۀ مردم بهویژه دانشمندان و قلمبهدستان را در راستای شکوفایی علم و فرهنگ، تضعیف نمیتوانند».
گفتنی است که پیکر پروفیسور عزیزاحمد پنجشیری روز جمعه، هفدهم عقرب در منطقۀ قول آبچکان به خاک سپرده شد. در مراسم جنازۀ استاد پنجشیری هم شمار زیادی از دانشجویان، نویسندهگان، استادان دانشگاه، مقامهای حکومتی و سیاستمداران اشتراک کرده بودند.
عزیزاحمد پنجشیری کی بود؟
پروفیسور عزیزاحمد پنجشیری فرزند نیکمحمد در سال ۱۳۲۹هش در ولسوالی رخۀ ولایت پنجشیر چشم به دنیا گشوده بود. او در سال ۱۳۳۳ شامل مکتب ابتدایی قاری حمیدالله شد، در سال ۱۳۳۹ شامل لیسه تجارت و در سال ۱۳۴۲ از لیسه تجارت فارغ گردید. شهید پنجشیری در سال ۱۳۵۰ مدرک کارشناسی در رشتۀ تاریخ و جغرافیا از دانشکدۀ ادبیات و علوم بشری دانشگاه کابل به دست آورد. او در سال ۱۳۵۱ در همین دانشکده به عنوان نامزد «پوهیالی» تقرر حاصل کرد و در نهایت در اثر خدماتش به رتبۀ علمی «پوهاند» نایل گردید.
عزیزاحمد پنجشیری در کنار خدمت در نهادهای تحصیلاتی، به عنوان اتشۀ فرهنگی در برخی سفارتخانههای افغانستان در کشورهای خارج، مشاور در شهرداری کابل، وزارت اطلاعات و فرهنگ و به عنوان عضو در کمیسیونها و کمیتههای مختلف نیز ایفای وظیفه کرده است. از او تا کنون ۳۰ اثر علمی و فرهنگی مکتوب و دهها مقالۀ علمی و روزنامهیی منتشر شده است.
سرحدات سیاسی افغانستان، مجسمههای بودا در افغانستان، شمهیی از تاریخ و تمدن اسلام، معبد ترون پازور، مشی سیاسی و خارجی دولت اسلامی افغانستان، اهمیت ژئوپولوتیکی افغانستان، امتحانات و تقسیمات ملکی افغانستان، خطالسیر هیوان ستانگ در افغانستان، اهمیت اقتصادی و تاریخی دریای هلمند، کرونولوژی رویدادهای تاریخی افغانستان، افغانستان و استراتژی ابرقدرتها، سیر تاریخی، سیاسی و مدنی افغانستان، افغانستان، وضعیت فعلی و راهحلها، افغانستان در مسیر راه ابریشم، پیشینۀ تاریخی حفظ محیط زیست در افغانستان، نجوم و نقش خراسانیان در انکشاف آن و مجرای قدیم و نقش تجارتی دریای آمو، نام برخی از آثار چاپ شدۀ شهید عزیزاحمد پنجشیری است که برخی از آنان در دانشگاهها به عنوان کتابهای درسی نیز استفاده میشود.
Comments are closed.