به تازه‌گی کانگرس امریکا گزارشی را نشر کرده‌است که در آن از نحوۀ رابطه پاکستان با افغانستان پرده برداشته شده‌است. این گزارش در حالی از جانب امریکا نشر نشده است که مردم افغانستان سالهاست قربانی آن سیاست‌های پاکسان اند. در گزارش آمده که پاکستان دهه‌هاست در افغانستان به گونۀ منفی فعال بوده و به شکل مداوم از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کند. این گزارش همچنان گفته است که پاکستان از یک افغانستان با ثبات و امن حمایت نمی‌کند بل یک افغانستان ناامن و همیشه در جنگ را به سود خود می‌داند. این گزارش گفته است که پاکستان به هیچ عنوان از یک حکومت همه‌شمول و با ثبات حمایت نمی‌کند بلکه از حکومتی در افغانستان حمایت می‌کند که همه شمول نبوده و توسط پشتون‌ها اداره شود. این گزارش ادارۀ کانگرس امریکا به صراحت بیان میدارد که پاکستان افغانستانی با حکومت غیر همه‌شمول و زیر کنترل پشتون‌ها را به سود سیاست کلان خویش در منطقه میداند.
این گزارش امریکا در حالی نشر می‌شود که هنوز نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان مشخص نیست و نیز گفت‌وگوهای صلح میان امریکا و طالبان به جایی نرسیده‌ و نتیجه نداده است. کانگرس امریکا، مهمترین ارگانی که تصامیم آن کشور در سیاست خارجی‌ را مورد نظر قرار می‌دهد، در حالی به نشر گزارشی در مورد سیاست پاکستان در قبال افغانستان دست میزند که امریکا در گذشته از چنین برخورد و ابزار نظر صریح در قبال پاکستان خوددرای می‌کرد. اگرچه ظاهراً بارها دولت امریکا پاکستان را به حمایت از تروریزم ملامت کرده‌است؛ اما هیچ‌گاه از عمق سیاست آن کشور در قبال افغانستان به شکل رسمی پرده بر نداشته بود. ادبیاتی که اکنون کانگرس امریکا در برابر پاکستان مطرح کرد، در حقیقت تایید آن ادبیات و گفتمان و واقعیتی است که در افغانستان طی سال‌ها در قبال پاکستان مطرح شده‌است. اما هیچ مرجع معتبری به شمول امریکا و هم سازمان ملل به آن اذعان نکرده بودند. به عبارت دیگر، پاکستان به عنوان کشوری در اقغانستان عمل می‌کند که در نظر دارد افغانستان یکی از صوبه‌های آن باشد یا به قیمومت آن کشور دراورده شود. به همین دلیل آن کشور سال‌هاست افغانستان را مورد حمله‌های مستقیم و غیر مستقیم خود قرار داده و برای اشغال کاملش کمر بسته است.‌ چنانیکه در گذشته اگر مقاومت و پایمردی احمدشاه مسعود، قهرمان ملی در افغانستان، نمی‌بود، کشور ما سال‌ها پیش جزء خاک آن شده بود؛ هدفی که آن کشور در نوزده سال گذشته برای تحقق آن بسیار تلاش کرده و می‌کند. پاکستان از گذشته تا کنون سعی کرده‌است که افغانستان کشوری ضعیف و زیر نظر مهره‌هایی از قوم پشتون باشد که وابسته‌گی مطلق به آن کشور داشته‌باشند اگرچه در ظاهر گاه گاهی مخالف آن هم موضع بگیرند.
شکی نیست که بسیاری از چهره‌های پشتون که خلاف سیاست‌های پاکستان، افغانستان را کشوری برای همه می‌خوانند و به استقلال آن می‌اندیشده‌اند، از طرف پاکستان ترور شده‌اند و فقط از کسانی حمایت شده‌است که در راستای تطبیق سیاست آن کشور عمل کرده‌است. از طرف دیگر، چیزی که اکنون در گزارش امریکا مطرح شده بارها توسط سیاست‌مداران کلان امریکایی مثل پرویز مشرف ودیگران مطرح شده است. اما خاموشی امریکا در مقابل چنین سیاست‌هایی، طی این همه سال، سبب شده‌است که اهداف پاکستان در افغانستان عمیق‌تر و بحران افغانستان شدیدتر گردد و نیز موفقیت امریکا در افغانستان توسط برخی از مهره‌های امریکایی که در جنب سیاست پاکستان، به سیاست حمایت قومی در افغانستان پرداخته‌‌اند، به ناکامی منجر شود.
به هر رو، ادامۀ آن سیاست‌ها در پاکستان و دریافت امریکا از حقیقت ماجرای افغانستان، آن کشور را وادار کرده‌است که برای اولین‌بار به شکل رسمی گزارشی در سطح کاخ کانگرس و کاخ سفید در مورد پاکستان و مداخلۀ آن کشور در افغانستان نشر کند.
شاید یکی از دلایل اصلی نشر این گزارش، وضعیت موجود افغانستان و عدم همکاری لازم پاکستان برای نتیجه دادن گفت‌وگوهای صلح باشد، اما مباحث انتخابات و تلاش برای بقای آقای غنی در نبود رای در قدرت به حمایت احتمالی پاکستان، نیز می‌تواند دلیل دیگری برای نشر این گزارش باشد.
اما قصه هرچه که باشد، نشر آن گزارش از کانگرس امریکا این را ثابت می‌کند که سیاست امریکا در قبال پاکستان اندکی متحول‌تر شده است و یا ممکن است که متحول تر شود. بنابراین سیاست‌گران کشور باید از این فرصت استفادۀ لازم را ببرند. اما اکنون با انتباه از این گزارش کانگرس امریکا، تنها راه حلی معقولی که می‌شود برای افغانستان یافت این است که باید میان افغانستان و پاکستان گفت‌وگوهای سازنده و اساسی صورت بیگرد تا معضل افغانستان حل شود. این البته پیشنهادی است که بارها سیاست‌مداران کشور از جمله احمدولی مسعود به آن تاکید می‌کند.