خواندن مقدمۀ شناختن و شناختن مقدمه دگرگون‌سازی است. اگر ما بخواهیم که خود را و جهان را بشناسیم باید راجع به خود (انسان) و جهان چیزهایی بخوانیم تا آنها را بشناسیم و در مرحلۀ بعدی با شناختی که از خود و جهان از برکت خواندن به دست آورده‌ایم به تغییر خود در جهت متعالی بکوشیم و نیز جهان را که برای بهزیستی انسان آفریده شده است به دنیای پر از مهر و عاطفه تبدیل کنیم و قول معروف «زمین خانه ماست» را در عمل پیاده کنیم.
کشور ما پرورشگاه و گهوارۀ زبان‌های مستقل و لهجه‌های گوناگون می‌باشد. زبان‌شناسان جهان به‌ویژه آکادمی‌های السنه که بانی صلح، ترقی، زبان‌های ملی، محلی و تنوع لهجه‌ها می‌باشند به این باور اند که زبان و لهجه‌ها میراث کار، تلاش و تجارب مردمان و محصول تکامل زنده‌گی مادی و فرهنگی اقوام، ملیت‌ها و جوامع در سراسر تاریخ بوده و به آن ارج فراوان می‌گذارند که مسلماً تفکر و اندیشیدن در این راستا را برای پژوهشگران خالی از دلچسپی نمی‌دانند.
در دامان کشور عزیز ما اقلیت‌های ملی، مذهبی و گروه‌های قومی زنده‌گی داشته و برای آزادی، دموکراسی، صلح، پیشرفت و تساوی حقوق اجتماعی مقاومت عادلانۀ شان‌را به شیوه‌های مسالمت‌آمیز تداوم بخشیده اند.
چون اقلیت‌های ملی وارثان بر حق سنن نبردهای عادلانه مردمان آزادی دوست آریانا، خراسان قرون وسطایی و افغانستان معاصر اند بنابرآن، مردمان این سرزمین هر یکی زبان‌ها، ارزش‌های دینی، مذهبی و فرهنگ‌های پُر از شگفته‌گی معنوی، مادی و هنری را پرورش داده و در غنامندی تمدن بشری نقش فعال داشته اند.
تاریخ این سرزمین، تاریخ حراست از آب و خاک، آزادی، عدالت و صلح بوده است. گروه‌های قومی و مذهبی ـ فرهنگیان فرهیخته و عاقل آنان در سراسر دوران‌های پُر از فراز و فرود و لحظات حساس در کشور به عنوان نیروی محرک و پیش‌رونده جامعه نقش شان‌را به شایسته‌گی ادا کرده‌اند و مینمایند. همبستگی برادرانه، دوستی ریشه دار و مبارزات آزادی‌خواهانه، ثروت‌های سرشار و ارثیه‌های مشترک نیاکان این سرزمین تاریخی می‌باشد.
حاکمیت‌های ملی هرچند در راه استقرار دولت ملی قربانی‌های زیاد داده است اما به علت دخالت استعمار منطقه‌یی و محلی به‌خصوص به دلیل حضور و نفوذ ابر قدرت‌ها هنوزهم گریبان خود را از چنگال خونین سیطره‌جویان جهان رها نتوانسته اند. کشمکش‌ها به شیوه‌های منسوخ به مقیاس ملی و بین‌المللی به اشکال ظریفانه‌تر آن تا همین اکنون ادامه دارد. این نیروهای دو پهلو با استفاده از جهل و بیسوادی گرایش‌های ناسالم را بر می‌انگیزند و در راه تأمین برابری حقوق فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گروه‌های قومی و اقلیت‌های ملی وطن واحد ما عامدانه سنگ‌اندازی می‌کنند.
نیروهای طرف‌دار برابری حقوق، ترقی، صلح و دموکراسی برمبنای ارزش‌های دموکراتیک و اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر به صورت شفاف به اقلیت‌های ملی، مذهبی و ادارۀ محلی و ولایات، صلاحیت‌های گستردۀ اداری و حقوقی را بدون قیود دست و پا گیر اعطا مینماید و به نابرابریهای حقوقی، فرمانهای خصومتزای امیران وابسته به استعمار خط بطلان کشیده و به سود تقویت دوستی برادران کشور گامهای به جلو برداشته میشود.
به مقاصد محو ناهمگونی و نابرابری در سطوح اجتماعی و فرهنگی، تدابیر زیر برای حل شفاف مسأله زبان و لهجهها و بستر مساعد آموزش به زبان مادری همه اقلیتها، پیشنهاد میگردد که به منظور نیل به حفظ و رشد زبانها، میراثهای فرهنگی و ادبی مردم به جمعآوری و حفظ فولکلور ادبیات شفاهی، سنن، رسوم و روایات تمامی اقلیتها و گروههای قومی توجه جدی مبذول شود.
با درک این واقعیتهای تلخ تاریخ، با احترام به اصول حیات مسالمتآمیز و اصل تساوی حقوق ملل و مردمان و عدم مداخله در امور کشورها سزاوار آن است تا جانبداری خویش را به همکاری‌های فرهنگی، اقتصادی و تجارتی میان کشورهای همسایه و همه ملل و مردمان منطقه و جهان وسیعاً ابراز کنیم.
احیای تعلیم و تربیه ملی به توسعه موسسات تحصیلات عالی و مسلکی، تقویت جنش سوادآموزی و مساعدسازی شرایط به تحقیقات علمی ـ تأکید کرده و از دستاوردهای علوم و فناوری معاصر در امر ساختمان مجدد بدون هرگونه تعصب و تحجر، بهره‌برداری شود و برای تربیت بدنی و ذهنی نسل جوان خواهان تسهیلات لازم عصری بوده، اصول عالی اخلاقی را گوهر معارف اسلامی خوانده، عشق به وطن و احترام به مقام والای انسان را از ضرورت‌های مبرم دانسته و تبلیغ گسترده آن‌را علیه شعله‌افروزان جنگ در نسل‌های امروز بازتاب روشن داده و از آنان تقاضا به عمل آید تا احترام به حقوق بشر و زن را محراق توجه‌شان قرار دهند.