ویروس کرونا «کووید۱۹» اواسط ماه دسامبر ۲۰۱۹ (۲۴ ماه قوس ۱۳۹۸) در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد. نخست از این بیماری به عنوان ذات الریه نام برده می‌شد، اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ جدی ۱۳۰۹۸  به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.

تدروس آدهانوم» مدیرکل سازمان جهانی بهداشت ۲۱ ماه حوت ۹۸ در کنفرانسی تاکید کرد که اگرچه واژه «همه‌گیر» (pandemic) به دلیل حساسیتی که دارد نباید بدون دقت مورد استفاده قرار گیرد، اما ارزیابی‌های این سازمان ویروس کرونا را «همه‌گیر جهانی» شناسایی و اعلام می‌کند.

این در حالی است که دانشمندان مرکز کنترل و پیش‌گیری از بیماری‌های آمریکا رد این ویروس را پیش از این تاریخ رسمی گرفته و نتایج پژوهش شان را در نشریه “بیماری‌های عفونی بالینی” منتشر کرده‌اند.

این پژوهش‌گران پس از یازده ماه، با بررسی نتایج قبلی، ۳۹ نفر را در سه ایالت آمریکا شناسایی کرده‌اند که دو هفته قبل از اعلام رسمی چین، در خون شان ویروس کرونا وجود داشته است. اولین مورد کرونا در آمریکا ۲۱ جنوری ۲۰۲۰ یعنی سه هفته بعد از اعلام چین شناسایی شد.

شرکت فایزر آمریکا روز ۱۹ ماه عقرب۱۳۹۹ اعلام کرد که این شرکت به واکسن‌کرونا دست یافته و این واکسن تا ۹۰ درصد در پیش‌گیری از ابتلا به کرونا موثر عمل کرده است.

شرکت “مادرنا”، که یک شرکت آمریکایی است ۲۵ ماه  عقرب۹۹ اعلام کرد که واکسن تولیدی این شرکت برای کرونا تا حدود ۹۵ درصد موثر بوده و ایمنی ایجاد کرده است.

دانشگاه آکسفورد نیز نتایج مرحله آزمایش انسانی واکسن‌کرونا تولیدی خود را اعلام کرده که براساس آن، این واکسن تا ۷۰ درصد باعث جلوگیری از ابتلا به کووید ۱۹ می‌شود و در صورت بالا بردن دُز می‌تواند تا ۹۰ درصد نتیجه‌بخش باشد.

این نتیجه نسبت به نتایج دو واکسن تولید شده توسط شرکت فایزر و مدرنا که بیش از نود درصد کارایی داشتند، ناامید کننده است. با این حال، واکسن دانشگاه آکسفورد ارزانتر و نگهداری آن ساده‌تر و براحتی به همه نقاط دنیا قابل حمل است.

بریتانیا نخستین کشور در جهان بود که واکسن کرونا ساخت فایزر را برای استفاده عمومی تایید کرد و واکسیناسیون سراسری در این کشور آغاز شده است.

شمار مبتلایان به بیماری ” کووید-۱۹” ناشی از کروناویروس جدید در جهان تاکنون به ۱۳۰ میلیون و ۸۲۰ هزار و ۴۸۵ نفر رسیده و مرگ دو میلیون و ۸۵۰ هزار و ۵۲۳ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری تأیید شده است.

به گزارش خبرگزاری‌های جهان بنابر تازه‌ترین آمارها تاکنون ۱۰۵ میلیون و ۳۰۷ هزار و ۳۸۵ نفر از مبتلایان به کووید-۱۹ نیز بهبود یافته‌اند.

روند آمار ابتلا به بیماری کووید-۱۹ که تاکنون در ۲۱۹ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری هم‌چنان در دنیا قربانی می‌گیرد.

آمریکا تاکنون با بیش از ۳۱.۳ میلیون مبتلا و بیش از ۵۶۷ هزار قربانی، هم‌چنان در صدر فهرست کشورهای درگیر با بیماری کووید-۱۹ قرار دارد.

هم‌چنین پس از ایالات متحده تاکنون کشورهای برزیل، مکزیک، هند، انگلیس و ایتالیا به ترتیب بالاترین آمار قربانیان این بیماری را ثبت کرده اند.

تعداد جانباختگان کووید-۱۹ در انگلیس از ۱۲۶ هزار نفر عبور کرده و این کشور نیز تاکنون بیشترین قربانیان کرونا را در اروپا داشته است. به علاوه هم‌اکنون تعداد قربانیان کرونا در ایتالیا هم از ۱۱۰ هزار نفر عبور کرده است و در میان کشورهای اروپایی در رتبه دوم قرار دارد.

هم‌چنین روسیه بیش از ۹۹ هزار، فرانسه بیش از ۹۶ هزار و آلمان نیز بیش از ۷۷ هزار فوتی بر اثر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ را گزارش داده‌اند.

پس از این کشورها، اسپانیا با بیش از ۷۵ هزار، کلمبیا با بیش از ۶۳ هزار، ایران با بیش از ۶۲ هزار، آرژانتین با ۵۶ هزار، لهستان با بیش از ۵۴ هزار، آفریقای جنوبی با بیش از ۵۲ هزار و ۹۰۰، پرو با بیش از ۵۲ هزار و ۳۰۰ و اندونزی با بیش از ۴۱ هزار جانباخته، دیگر کشورهایی هستند که تاکنون آمار بالای مرگ‌ و میر ناشی از کووید-۱۹ را ثبت کرده‌اند.

اما دراین میان که این بیماری ازمردم جهان قربانی می‌گرفت، متخصصان درصدد تولید واکسن و مقابله با آن شدند.

به گزارش پایگاه اینترنتی ام.اس.ان نیوز، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که در حال حاضر بیش از ۲۳۰ شرکت داروسازی در نقاط گوناگون دنیا در حال ساخت واکسن کرونا هستند و ۶۰ واکسن مرحله آزمایش‌های بالینی روی انسان را طی می‌کنند که ۲۰ مورد از آنها به مراحل نهایی آزمایش رسیده‌اند و حداقل ۸۵ واکسن در مرحله پیش‌بالینی و آزمایش روی حیوانات فعال‌ هستند.

سه واکسن شرکت‌های داروسازی «فایزر» و «بایون‌تک»، «مدرنا» و «آکسفورد» در حال حاضر مجوز استفاده اضطراری را گرفته اند و واکسیناسیون در بیش از ۴۰ کشور جهان آغاز شده است.

انگلیس نخستین کشوری بود که در هشتم دسامبر۲۰۲۰ واکسیناسیون کووید-۱۹ را آغاز و وزارت بهداشت این کشور اعلام کرد تا یکم جنوری۲۰۲۱، مجوز بیش از یک میلیون دوز واکسن فایزر داده شده است.

سازمان پزشکی اروپا (EMA) در ۲۱ دسامبر مجوز استفاده اضطراری از واکسن فایزر را اعلام کرد و اولین محموله واکسن در ۲۶ دسامبر تحویل داده شد، هدف نهایی واکسینه کردن ۴۵۰ میلیون نفر در ۲۷ کشور عضو این اتحادیه در طول سال ۲۰۲۱ است. اتحادیه اروپا قرارداد خود را با واکسن های مدرنا و آکسفورد (AstraZeneca) تضمین کرده است.

یکی از واکسن‌هایی که در جهان ساخته شده و مورد استفاده محدود در برخی از کشورها نیز قرار گرفته، واکسن “فایزر بیونتک” است؛ این واکسن توسط شرکت آمریکایی داروسازی “فایزر” با هم‌کاری شرکت داروسازی آلمانی “بیونتک” ساخته شده است و هم‌اکنون در آمریکا و برخی از نقاط جهان تزریق می‌‌شود.

با وجود دلگرمی‌های ایجاد شده و تبلیغات انجام شده بعد از ساخت این واکسن در جهان اما از همین ابتدای کار موانع و عوارض‌هایی برای تزریق‌کنندگان این واکسن به وجود آمده است.

یکی از موانعی که بر سر راه کشورهای جهان برای دریافت این واکسن قرار دارد، مسئله میزان تولیدات و شرایط انتقال و نگهداری این واکسن است؛ از همان ابتدای کار مسئولان دو شرکت سازنده واکسن بیان کردند که به دلیل ساختار و ویژگی‌های ساخته شده، شرایط انتقال و نگهداری واکسن بسیار خاص است؛ این واکسن باید در منفی ۷۰ درجه سانتیگراد (منفی ۹۴ درجه فارنهایت) نگهداری شود که باعث بروز مشکلات برای برخی از کشورها شده است.

این موارد، تنها اشکالات خرید واکسن فایزر نیست؛ مسئله مهم‌تر این است که هنوز قطعیت حداکثری نسبت به کارآیی این واکسن ساخته شده وجود ندارد و عوارض‌ و پیامدهای ایجاد شده در برخی از دریافت‌کنندگان باعث شده تا تردید‌هایی نسبت به واکسن این شرکت به وجود آید.

در همان ابتدای کار و پس از آزمایش‌های بالینی حداقلی در آمریکا، مسئولان شرکت‌های داروسازی فایزر و بیونتک مدعی شدند که کارآیی واکسن ساخته شده بیش از ۹۰ درصد است، اما هنوز هیچ قطعیتی در این‌ باره وجود ندارد و باید آزمایش‌های وسیع‌تری صورت گیرد.

نکتۀ قابل توجه دیگر عوارض جانبی این واکسن و پیامدهای ایجاد شده در برخی از دریافت‌کنندگان آن است؛ طبق داده‌های اولیه و گفته مقامات شرکت فایزر، عوارض جانبی واکسن کووید۱۹ شباهت زیادی به عوارض جانبی واکسن آنفلوآنزا دارد، اما شدت آن‌ها بیشتر است؛ در بیانیه منتشر شده توسط شرکت سازنده عوارضی از قبیل درد‌های عضلانی، درد در محل تزریق، تب شدید و هم‌چنین بروز عوارض آلژیک در برخی از دریافت‌کنندگان است.

در فاز سوم آزمایش‌های بالینی در آمریکا،  چهار نفر از داوطلبان دچار فلج موقت صورت (موسوم به فلج بلز) شدند که در همان ابتدا مورد انتقاد سازمان غذا و داروی آمریکا قرار گرفت؛ با این وجود برخی از پزشکان و متخصصان آمریکایی مدعی شدند که هنوز بروز این حادثه بر اثر تزریق واکسن تائید نشده است و باید آزمایش‌های گسترده‌تری انجام شود؛ با این حال نگرانی‌هایی را در مورد استفاده از این واکسن در پی داشته است.

هم‌چنین مرکز کنترل و پیش‌گیری از بیماری(CDC) در آمریکا در تاریخ ۲۰ دسامبر اعلام کرد که ۶ نفر از ۲۷۰ هزار نفر در این کشور که با واکسن فایزر ـ بیون‌تک علیه ابتلا به ویروس کرونا واکسینه شده‌اند، دچار واکنش‌های آلرژیک شدید شده‌اند و زندگی عادی آن‌ها مختل شده است.

در نخستین گروه ۲۱۵ هزار نفری که در آمریکا واکسینه شده‌اند در درصدی از آن‌ها، مشکلاتی بروز کرده که مانع انجام فعالیت‌های عادی آن‌ها شده یا نیاز به درمان داشته‌اند.

در این بین نیز برخی از گزارش‌ها حکایت از ابتلای دریافت‌کنندگان دوز نخست واکسن دارد؛ در یکی از گزارش‌هایی منتشر شده توسط پایگاه خبری “abc news”، بیان شد که یکی از  پرستاران بخش اورژانس در “سن‌دیه‌گو” آمریکا، ۸ روز پس از دریافت واکسن شرکت فایزر به کرونا مبتلا شده است، هم‌چنین برخی از پایگاه‌های خبری اعلام کردند که در فلسطین  ۲۴۰ اسرائیلی بلافاصله پس از دریافت واکسن، کرونا مثبت تشخیص داده شده و ناقل ویروس هستند! این معضل نیز در ایتالیا و مکزیک مشاهده شده و برخی از افراد پس از دریافت دوز نخست واکسن به کووید۱۹ مبتلا شده‌اند.

متخصصان در این مورد بیان داشتند که باید واکسن در دو مرحله تزریق شود تا کارآیی و مصونیت لازم را داشته باشد؛ با توجه به گفته متخصصان این امکان وجود دارد که بعد از دریافت دوز نخست تا دریافت دوز دوم، افراد به ویروس کرونا مبتلا شوند؛ این نکته باعث شده است تا نگرانی‌هایی نیز مبنی بر کارآیی واکسن بعد از دریافت دوز دوم ایجاد شود.

رسانه‌های پرتگالی هم درجریان تطبیق این واکسن اعلام کردند که یک کارمند بخش بهداشتی در این کشور ۴۸ ساعت پس از دریافت واکسن کرونای “فایزر” جان خود را از دست داده است و هنوز علت دقیق فوت این کارمند ۴۱ ساله مشخص نشده است؛ هم‌چنین ۶ جنوری ۲۰۲۱ رسانه‌های نارویژی اعلام کردند که ۲ نفر از باشنده‌های خانه‌ سالمندان در این کشور به طور ناگهانی پس از دریافت واکسن کرونای فایزر، جان خود را از دست دادند؛ «اشتاینر مادسن» مدیر پزشکی آژانس دارویی ناروی گفت: «ما باید ارزیابی کنیم که آیا واکسن منجر به مرگ شده و یا این‌که حادثه‌ای بوده که بلافاصله پس از واکسیناسیون اتفاق افتاده است».

هم‌چنان انتشار گزارش‌هایی مبنی بر مشاهده لختگی خون در افراد واکسینه شده با واکسن آسترازنکا چند هفته پیش باعث شد تا بسیاری از کشورهای اروپایی استفاده از این واکسن را موقتا به حالت تعلیق در آورند. اکثر این کشورها اکنون واکسیناسیون با استفاده از این واکسن را برای گروه‌های سنی خاص از سر گرفته‌اند.

با این حال تعلیق استفاده از واکسن آسترازنکا هم‌چنان در برخی کشورهای اروپایی مانند ناروی و دانمارک ادامه دارد.

یکی از واکسن‌های که درحال حاضر دربرخی ازکشورهامورد استفاده قرار می‌گیرد، واکسن اسپوتنیک وی ساخت روسیه است.

میخاییل موراشکو” وزیر بهداشت روسیه اعلام کرد: واکسن اسپوتنیک وی در جریان تحقیقات نشان داد که در برابر ویروس کرونای انگلیسی کارایی بالایی دارد.

آقای میخاییل موراشکو که باخبرنگاران سخن میزد افزود: متخصصان ما با آزمایش سرم خون افراد داوطلب که به آنها واکسن اسپوتنیک وی زده شده بود به این نتیجه رسیدند که این واکسن علیه ویروس کرونای انگلیسی (ویروس جهش یافته سارس-کوو-۲) کارایی بالایی دارد.

واکسن اسپوتنیک وی ازجمله واکسن های است که  در بسیاری از کشورها از جمله روسیه، بلاروس، ارجنتاین، بولیوی، صربستان، الجزایر، فلسطین، ونزوئلا، پاراگوئه، ترکمنستان، مجارستان، امارات متحده عربی، ایران، جمهوری گینه، تونس، ارمنستان، مکزیک، نیکاراگوئه، لبنان و میانمار مورد استفاد قرار گرفته است.

این واکسن در ۵۰ کشور جهان تایید و ثبت شده است.

ویروس کرونا جهش یافته موسوم به کرونا انگلیسی از جنبه‌های مختلف خطرات و نگرانی‌هایی بین مردم ایجاد کرده که برخی از آن‌ها جدی است.

این ویروس جهش یافته، مشکلاتی از جمله سرعت انتشار، ابتلای بیشتر جوانان و سرایت پذیری بیشتر را ایجاد کرده است و هم اکنون در شماری از کشورها ازجمله روسیه و ایران منتشر شده است.

مطالعات در انگلستان نشان داده بیماران کووید – ۱۹ که مبتلا به این نوع جهش یافته بودند، در سنین ۵۵ تا ۷۰ سال، بیشتر در معرض مرگ و میر قرار گرفته اند که این موضوع نیاز به بررسی بیشتری دارد.

هم‌چنان واکسن کرونای “اسپوتنیک وی” بر عملکرد شناختی و سیستم عصبی فرد تأثیر نمی‌گذارد.

به گزارش اسپوتنیک، گئورگی کاستیوک، پزشک ارشد شفاخانه بالینی روانپزشکی “الکسیوا”، اظهار داشت: واکسن کرونای “اسپوتنیک وی” بر عمل‌کرد شناختی و سیستم عصبی تأثیر نمی‌گذارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا عوارض جانبی واکسیناسیون توسط “اسپوتنیک وی” با اثرات منفی بر عمل‌کردهای شناختی، عمل‌کرد سیستم عصبی و مغز وجود داشته است، گفت: بلافاصله می‌گویم که اینطور نیست و این پاسخ شامل بررسی‌های ما از بیماران کلینیک‌های حافظه – بیماران مسن بالای ۶۵ سال و آسیب پذیرتر- نیز هست.

گفتنی است که “اسپوتنیک وی” از نظر تعداد تأییدیه‌هایی که از سوی نهادهای نظارتی دولتی دریافت می‌شود، دومین داروی برتر در جهان برای پیش‌گیری از ویروس کروناست. این واکسن در حال حاضر توسط بیش از ۴۵ کشور با مجموع بیش از ۱٫۱ میلیارد نفر جمعیت ثبت شده است.

واکسن اسپوتنیک وی ساخت انستیتوی میکروبیولوژی و اپیدمیولوژی گامالیا و در حال حاضر به طور گسترده در روسیه و ده‌‌ها کشور دیگر استفاده می ‌شود.

واکسن اسپوتنیک وی نخستین واکسن کرونا در روسیه است که آن را  «مرکز پژوهشی همه‌گیرشناسی و میکروبیولوژی گاملیا» وابسته به وزارت بهداشت روسیه با همکاری وزارت دفاع روسیه ساخته و تاکنون میلیون‌ها دوز از این واکسن تولید شده است.

این واکسن با سرمایه صندوق سرمایه‌گذاری‌های مستقیم روسیه تولید شده است و دولت مسکو  برای صادرات این واکسن به کشورهای دیگر یا تولید در خارج از روسیه برنامه ریزی کرده و بیش از ۵۰ کشور جهان برای خرید بیش از ۱.۲ میلیارد دوز از این واکسن ابراز تمایل کرده اند.

درتازه‌ترین مورد مارکوس زودر نخست وزیر ایالت بایرن جرمنی گفته که، این ایالت تفاهم‌نامه برای تدارک دونیم میلیون  واکسین سپوتنیک وی را امضا کرده است.

آقای زودر گفت: “اگر واکسین سپوتنیک وی توسط اداره دارویی اروپا تأیید شود، ایالت بایرن حدود دو نیم میلیون دوز واکسین را از طریق شرکت تولید کننده آن بدست می آورد.”

کلوس اولیتچیک وزیر صحت بایرن گفت، تولید این واکسین در شهرک ایلیرتسن در همین سال آغاز می‌شود.

او گفت که این یک واکسین دارای موثریت بلند است.

حکومت جرمنی به خاطر کندی عرضه واکسین به انتقاد رو به رو بوده و برلین در ماه گذشته گفت که اگر اداره داوریی اروپا واکسین سپونیک وی را تصویب کند، استفاده از آن آزاد خواهد بود.

پیش از این اتحادیه اروپا استفاده از واکسین آسترازینیکای ساخت شرکت بریتانیایی سویدنی را تصویب کرده بود.

اما بعد از اینکه تعداد از کشورهای اروپایی به خاطر عوارض جانبی این واکسین بخصوص لختگی خون، استفاده از این واکسین را رد کردند، به واکسین سپوتیک وی رو آوردند.

حالا بریتانیا توصیه می‌کند که از استرا زینیکا واکسین ضد کوید -۱۹او نباید به سنین پائین تر از سی سال استفاده شود.

این سفارش وز چهارشنبه  هفته گذشته زمانی ارائه شد که اداره تنظیم دارویی اتحادیه اروپا گفته که لخته شدن خون باید به عنوان یک عارضه جانبی “بسیار نادر” از این واکسین ذکر شود.

این اداره هم‌چنان گفت که مزایای واکسین هنوز بیش از خطرات آن است.

در این میان، الجزایر هم به تازگی در باره واکسین سپوتنیک وی اعلام کرده که در هم‌کاری با مسکو تولید این واکسین را در ماه سپتمبر آغاز می‌کند.

وزیر صنایع دواسازی الجزایر روز چهار شنبه  هفته گذشته گفت که تولید واکسین سپونیک وی در این کشور برای تمامی کشور های افریقایی خواهد بود.

درحال حاضر در ۵۰ کشور جهان از واکسن “اسپوتنیک وی” برای مقابله با کرونا استفاده می‌شود. از اتحادیه اروپا نیز درخواست مجوز شده است.

راینرهازلوف، نخست‌وزیر ایالت زاکسن-آنهالت آلمان گفته است، در هر زمانی حاضر است برای مقابله با کرونا از واکسن “اسپوتنیک وی” استفاده کند. او در مصاحبه‌ای اخیرا گفته بود که در زمان حکومت آلمان دموکراتیک، تجربه خوبی با واکسن‌های روسی داشته است.

او تنها کسی نیست که در بین سیاست‌مداران آلمان چنین رویکردی را در قبال واکسن “اسپوتنیک وی” دارد. بودو راملو، نخست‌وزیر ایالت تورینگن هم در مورد این واکسن گفته است. راملو گفت مایل است از طریق اتحادیه اروپا این واکسن را سفارش بدهد.

سایت “تاگس‌شاو”، وابسته به شبکه یک تلویزیون آلمان گزارشی درباره واکسن “اسپوتنیک وی” منتشر کرد. این گزارش به ویژگی‌های این واکسن و ضریب اطمینان استفاده از آن پرداخته است.

دانشمندان روسی در تولید واکسن “اسپوتنیک وی” از شیوه دیگری هم استفاده کرده‌اند. آن‌ها در تزریق بار نخست این ویروس و در تزریق دوم آن از دو آدنوویروس مختلف استفاده کرده‌اند. به این ترتیب، توانایی سیستم دفاعی انسان در مقابل ویروس کرونا افزایش می‌یابد.

آژانس دارویی اروپا مسئول صدور مجوز برای داروها در اتحادیه اروپا است. این مرکز درخواست صدور مجوز واکسن “اسپوتنیک وی” را دریافت کرده و بررسی آن را آغاز کرده است.

واکسن اسپوتنیک وی مطمئن و موثر بوده و حفاظت کامل در مقابل موارد سخت بیماری کووید ۱۹ را تضمین می کند – این نتیجه ی کلیدی و مهم در مقاله the Lancet است. ایمونولوژیست‌های روسی به ماه ها تحقیق و ۱۹۸۶۶ داوطلب برای تکمیل آزمایشات بالینی فاز سوم نیاز داشتند تا کارایی ۹۱.۶٪ تایید شود.

کشف مهم دیگر ایمنی زایی از تزریقات روسی است: ۱۴۹۶۴ داوطلب که واکسن واقعی اسپوتنیک وی تزریق کردند، ۱.۳ تا ۱.۵ برابر آنتی بادی بیشتر در مقابل ویروس کرونا در بدنشان شکل گرفت نسبت به کسانی که بیماری کووید ۱۹ شان بهبود یافته است. در طول تحقیقات ۴۹۰۱ شرکت کننده دارونما گرفتند، همانطور که طبق قوانین آزمایشات بالینی در مقیاس بزرگ معمول است.

در تحقیقات گروه داوطلبین از سنین ۶۰ تا ۸۷ سال شرکت کردند که نتایج قابل توجهی را برای این گروه سنی نشان داد. تعجب آور است که کارایی اسپوتنیک وی در بین افراد مسن  با گروه سنی ۱۸ تا ۶۰ سال (۹۱.۸٪) قابل مقایسه است.

در خصوص امنیت، کمیته مستقل نظارت بر اطلاعات تایید کرد که ۹۴٪ از کل عوارض جانبی خفیف بوده است. هیچ عارضه جانبی جدی یا آلرژی مرتبط با واکسن مشاهده نشده و اکثر موارد عوارض جزئی به شکل آنفولانزا یا سردرد بوده است.

«اطلاعات منتشر شده در Lancet نشان می دهد که اسپوتنیک وی نه تنها اولین واکسن ثبت شده در جهان بلکه یکی از بهترین هاست. اسپوتنیک وی یکی از سه واکسن در جهان با کارایی بیش از ۹۰٪ است و از نقطه نظر امنیت، ساده بودن در حمل و نقل به خاطر نیاز به نگهداری از ۲ تا ۸ درجه مثبت و قیمت مناسب‌تر برتری دارد. اسپوتنیک وی واکسنی برای کل بشریت است.»

در کل جهان فقط ۴ تولید کننده واکسن وجود دارد که مانند گامالیا نتایج آزمایشات بالینی فاز سوم خود را در مجلات پزشکی معتبر منتشر کرده اند. اسپوتنیک وی یکی از سه واکسن در جهان با کارایی ثابت شده بیش از ۹۰٪ است. سایر واکسن ها شاخص های کارایی پایین ترین دارند مانند ۶۲.۱٪ برای AstraZeneca، ۵۰٪ برایSinovac و ۷۹.۳٪ برای Sinopharm چزرکینسکی مدیر تحقیقات موسسه ملی بهداشت و تحقیقات فرانسه «سیسیل» معتقد است که واکسن «اسپوتنیک وی» از نظر لوژستیکی و فرمول آن از برتری معینی برخوردار است:«نتایج میان دوره ای فاز سوم کارآزمایی بالینی واکسن «اسپوتنیک وی کووید»، ادنوویروس وکتور قابل توجه است.

این واکسن بسیار موثر، کارآمد و ایمنی‌زا برای گروه‌های سنی مختلف است. این یک خبر خوب است، زیرا این واکسن فرمولاسیون دوگانه، برای تولید راحت است و گسترش آن به دلیل کمبود جهانی واکسن و مسائل لوژستیکی از لحاظ دمای مناسب برای نگهداری واکسن در زمان حمل و نقل که برای استفاده اضطراری در نظر گرفته می شود آسان تر است».

این نتایج که در نشریه لنست منتشر شده از آزمایش واکسن روی بیست هزار نفر به دست آمده‌اند.

بر اساس این نتایج واکسن اسپوتنیک در پیش‌گیری از بستری شدن در بیمارستان و مرگ بر اثر کرونا هم کاملا موثر بوده است و هیج عارضه جانبی جدی هم نداشته است.

به این ترتیب از نظر اثربخشی، این واکسن در رده واکسن‌های تایید شده فایزر/بیوان‌تک (آمریکا و آلمان)، مدرنا/موسسه ملی سلامت آمریکا و استرازنکا/دانشگاه آکسفورد قرار می‌گیرد.

واکسن اسپوتنیک در دو نوبت تزریق می‌شود به فاصله ۲۱ روز و بر خلاف دیگر واکسن‌های دونوبتی کرونا، نوبت اول و دوم با هم فرق دارند، با این ایده که تفاوت دو نوبت هم اثربخشی آن را زیاد می‌کند هم دوام تاثیر آن را.

واکسن اسپوتنیک وی برخلاف واکسن‌های فایزر و مدرنا که از فناوری جدیدتر ام‌آران‌ای استفاده کرده‌اند نیاز به نگهداری در سرمای زیاد ندارد و در یخچال معمولی می‌توان آن را نگهداری کرد.

این واکسن برای هر نوبت حدود ده دالر است، در حالیکه با هر دُز ۳۳ دالر برای واکسن مدرنا، بیست دالر برای واکسن فایزر، چهار دالر برای واکسن استرازنکا/دانشگاه آکسفورد و سی دالر برای واکسن سینواک چین قیمت گزاری شده است.

و اما درافغانستان تاکنون نزدیک به ۱۲۰ هزار تن واکسن دریافت کرده‌اند.

مسئولان وزارت صحت می‌گویند که تا روزشنبه ۲۱ حمل ۱۴۰۰ خورشیدی ۱۱۹ هزار و ۸۴۰ تن در ۳۴ ولایت کشور واکسن ضد ویروس کرونا دریافت کرده‌اند. به گفتۀ مسئولان، واکسن‌شده‌گان شامل کارمندان صحی، کارمندان رسانه‌ها، آموزگاران، کارمندان دولتی بالاتر از ۱۸ سال، زندانیان، بازگشت‌کننده‌گان از کشورهای هم‌سایه و دیگر قشرهای جامعه‌اند.

طبق گفته‌های مسئولان وزارت صحت، ولایت‌های کابل، هرات، ننگرهار و کنر به ترتیب بیش‌ترین تعداد واکسن‌‌شده‌گان را دارند. مسئولان می‌افزایند، تاکنون ۷۳ هزار و ۱۱ کارمند صحی در سراسر کشور واکسن شده‌اند. این ‌رقم، بیش‌ترین رقم واکسن‌شده‌گان در میان همه قشرهای جامعه‌ است.

هم‌چنان به گفتۀ مسئولان، تاکنون ۲۲ هزار و ۸۹۵ آموزگار در ۳۳ ولایت واکسن شده‌اند. رقم آموزگاران واکسن‌شده، پس از رقم کارمندان صحی واکسن‌شده بیش‌ترین رقم است.

روند تطبیق واکسن کرونا در افغانستان حدود یک‌ونیم ماه پیش (سه‌شنبه، پنجم حوت) هم‌زمان با یک‌ساله‌گی ثبت نخستین مورد ابتلا به این ویروس در کشور، به گونۀ رسمی آغاز شد.

این در حالی‌ست که بر بنیاد گزارش‌‌های وزارت صحت، از آغاز گسترش ویروس کرونا تاکنون ۳۶۶ هزار و ۹۸ تن در کشور آزمایش کرونا داده‌اند. از این میان، ۵۷ هزار و ۱۴۴ تن به این ویروس مبتلا شده و ۲ ‌هزار و ۵۲۱ تن در اثر ابتلا به آن جان‌های‌شان را از دست داده‌اند. همین‌گونه ۵۱ هزار و ۹۶۳ تن بهبود یافته‌‌اند.