بخش هفتم و پایانی/

دکتور عبدالقهار سروری *

۶- زمان‌بندی: برای تطبیق کاملِ این طرح به هفت سال زمان نیاز است؛ اما مراحل تطبیقِ آن به پنج بخش تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از دو برنامۀ شش‌ماهه، دو برنامۀ یک‌ساله، یک برنامۀ سه‌ساله و یک برنامۀ یک‌ساله، که در ذیل بیان می‌شوند:
– شش‌ماه وقت به‌خاطر ایجاد ساختار تشکیلاتی و عملیاتیِ تطبیق این طرح، احصاییه‌گیری و شناسایی و تثبیت ظرفیت‌ها و تهیه و مشخص‌سازی مواد و مراجع تطبیق آن.
– شش‌ماه وقت به‌‌خاطر آگاهی‌دهی، تدویر کورس‌ها، ورکشاپ‌ها و سمینارهای ظرفیت‌سازی و ذهنیت‌سازی و انتخاب اعضای تیم‌های کاری و افراد ارتباطی در سطح پوهنتون‌ها و نهادهای تحصیلی.
– برنامۀ یک‌ساله برای جمع‌آوری ذهنیت‌ها و فیدبک‌ها، تحلیل و تجزیۀ معلومات و ارایۀ طرح‌های عملی به‌خاطر راه‌اندازی برنامه‌های ماستری و دکتورا در پوهنتون‌های مهم کشور.
– برنامۀ یک‌ساله برای راه‌اندازی تحصیلات دورۀ ماستری به گونۀ عملی و تطبیق روش جدید تحصیلی و شیوۀ جدید امتحان‌گیری و ارزیابی در سطح لیسانس.
– برنامۀ سه‌ساله برای راه‌اندازی تحصیلات دورۀ دکتورا در پوهنتون‌های مرکز و تطبیق تمام اجزای کمی و کیفی شامل در این طرح (روش تدریس و آموزش، روش امتحان و ارزیابی، روش تحصیل شاگردمحور و متکی بر نتایج، ایجاد و فعالیت مراکز تحقیق و ژورنال‌های علمی و …).
– یک سال وقت به‌خاطر ارزیابی نحوۀ تطبیق اهداف و مراحل شامل در این طرح، ارزیابی نتایج و دستاوردهای این طرح به گونۀ همه‌جانبه، بازنگری ساختار کلی طرح و تهیه و ارایۀ طرح جدید برای هفت تا ده سال آینده که در تداوم با تحقق اهداف و مراحل و نهادینه شدنِ اهداف و پیامدهای این طرح و روی کار آوردنِ یک سیستم تحصیلی مدرن، پویا، ایجادگر و مفید، تطبیق شود.

نتیجه‌گیری
در نهایت، تطبیق این طرح به گونۀ دقیق و همه‌جانبه و در نظر گرفتن اهداف و مفاهیم شامل در این طرح ـ که با در نظرداشت ظرفیت‌ها و فرصت‌های بالقوۀ موجود در افغانستان و بر مبنای نورم ها، معیارها و منابع مهم و معتبر جهانی متعلق به روش‌های تحصیلات عالی فعال، ایجادگر و مبتنی بر دستاورد تهیه شده اند ـ باعث دگرگونی بنیادین و رشد کیفی جدی تحصیلات عالی در افغانستان خواهد شد. تطبیق اهداف و مفاهیم در نظر گرفته شده در این طرح باعث خواهد شد که تحصیلات عالی افغانستان به گونۀ کیفی رشد نموده و به یک مرجع تولید دانش تخصصی و کاربردی و تربیتِ نیروی کاری متخصص مبتنی بر نیازمندی‌های بازار کار مبدل گردد و به‌حیث یک مرجع تزریق مفاهیم ارزشمند در شریان‌های حیات‌بخش اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و… در کشور نقش مهمی را ایفا نماید. تطبیق و در نظرگیری اهداف و الزاماتِ شاملِ این طرح باعث خواهد شد که نهادهای تحصیلات عالی افغانستان از حالتِ منفعل و قرار داشتن در وضعیتِ یک نهاد خدماتی و مصرف‌کننده بیرون شوند و به نهادهایی فعال، جهت‌دهنده و ایجادگر مبدل شوند و در راستای ذهنیت‌آفرینی و رهنمایی مردم به سوی پیشرفت و ترقی نقش مهم ایفا نمایند. پوهنتون‌ها و نهادهای تحصیلات عالی فعال، ایجادگر و مفید، کشورها را در جهت پیشرفت و رشد اقتصاد و ملت‌سازی به گونۀ جدی کمک نموده اند. در صورت عملی شدن مفاهیم و الزامات در نظر گرفته شده در این طرح، پوهنتون‌ها و نهادهای تحصیلات عالی افغانستان در راستای ظرفیت‌سازی، توسعۀ انسانی و رشد اقتصاد ملی در کشور نقش مهم بازی خواهند نمود. در غیر آن، همچنان به‌حیث نهادهای مصرفی، توزیع کنندۀ اسناد تحصیلی و بی‌تأثیر در تصامیم و حرکات مهمِ ملی باقی خواهند ماند.
افغانستان و تحصیلات عالی افغانستان، چاره‌یی جز متحول‌سازی سیستم تحصیلات عالی و هم‌مسیر شدن با تحولات و پیشرفت‌های روزافزونِ علم و تکنالوژی در جهان ندارند و باید در جهت تحقق مفاهیم و اهدافِ شامل در این طرح ارادۀ جدی به‌عمل آید. زیرا برای مقابله با چالش‌های احتمالی و استفاده از فرصت‌های متعددِ موجود در دنیای امروزی، به دانش کاربردی، فناوری و فهمِ دقیق و مطابق به نیازمندی‌های زمان نیاز است.

*استاد پوهنتون البیرونی و برندۀ جایزۀ بهترین پژوهش علمی در کنفرانس ملی تحقیقات تخصصی فوق لیسانس مالیزیا در سال ۲۰۱۶ (NCON-PGR-2016, Malaysia)
دکتورا: ارتباطات و تکنالوژی بشری، پوهنتون پهنگ مالیزیا (UMP)
ماستری: ارتباطات تخصصی و زبان انگلیسی، پوهنتون پهنگ مالیزیا
لیسانس: ژورنالیسم، پوهنتون کابل

منابع

[۱] American Association for Higher Education (1992).Principles of Good Practice for Assessing Student Learning. Washington D.C.: AAHE.

[۲] Bloom, B.S. (Ed.).Engelhart, M.D., Furst, E.J., Hill, W.H., Krathwohl, D.R. (1956). Taxonomy of Educational Objectives, Handbook I: The Cognitive Domain. New York: David McKay Co Inc.

[۳] Byun, K., & Kim, M. J. (2011). Shifting patterns of the government’s policies for internationali- zation of Korean higher education. Journal of Studies in International Education, 15(5), 467–۴۸۶٫ doi:10.1177/ 1028315310375307.

[۴] Ministry of Higher Education (MOHE) (2012).Instru ment Malaysia Research Assessment (MyRA). Retrieved October 12, 2012 from http://jpt.mohe.gov.my/IPT/MyRA.php.

[۵] Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2011). Education at a Glance 2011: OECD Indicators. Organisation for Economic Co-operation and Development. Retrieved October 30, 2011 www.oecd.org/edu/eag2011.

[۶] Official website of the Ministry of Higher Education Malaysia (http://jpt.mohe.gov.my/eng/index.php?)

[۷] Sarwari, A.Q., and Wahb, N. (2016). The Role of Postgraduate International Students in the Process of Internationalization of Higher Education. Journal of Educational Studies, 4 (1), 28-45.

[۸] Sarwari, A.Q. (2014). Characteristics and factors affecting interpersonal
communication among local and international students at University Malaysia Pahang (Master Thesis). University Malaysia Pahang, Malaysia.

[۹] Sarwari, A.Q. (2017). The relationship between interpersonal communication competence, intercultural communication competence and heart rate variability among international postgraduate students (PhD Thesis). University Malaysia Pahang, Malaysia.

[۱۰] Sarwari, A. Q. and Abdul Wahab, M. N. (2017). Study of the relationship between intercultural sensitivity and intercultural communication competence among international postgraduate students: A case study at University Malaysia Pahang. Cogent Social Sciences (Taylor & Francis), 3, 1-11.

[۱۱] Sarwari, A.Q., Ibrahim, A. H., & Nor Ashikin, A. A. (2016). The impact
of English language proficiency on interpersonal interactions among students from different nationalities in a Malaysian public university. Social Science & Humanities (Pertanika), 24 (1), 415-428.

[۱۲] Sarwari, A. Q., Wahab, N., & Abdul Aziz, N. (2016). Evaluation of the characteristics of interpersonal communication among postgraduate students at a Malaysian public university. Journal of Language and Communication, 3(1), 13-21.

[۱۳] Toyokawa, T. and Toyokawa, N. (2002). Extracurricular activities and the adjustment of Asian international students: A study of Japanese students. International Journal of Intercultural Relations, 26, 363-379.

[۱۴] Wilzinki, F. (1991). Use of the attitude toward mainstreaming scale with undergraduate students. Proceeding of the Annual meeting of the New England Educational Research Organization, Portsmouth, NH.