بخش چهاردهم و پایانی/

واژه‌نامه
منازعه: اصطلاح «منازعه» به جست‌وجوی اهدافِ ناسازگار از سوی طرف‌های مختلف اطلاق می‌شود که می‌تواند چهرۀ نظامی یا غیرنظامی به خود بگیرد. از آن‌جایی که هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ یک نزاع خشونت‌آمیز معین است، منظور ما از منازعه بیشتر اختلاف نظامی یا خشونت‌آمیز میان دولت و یک گروه شورشی است.
شورش‌گری:‌ شورش‌گری به فعالیت‌های نظامی و ستیزه‌جویانۀ گروه‌هایی اطلاق می‌شود که لزوماً بخشی از دولت نیستند. به عبارت دیگر، شورش‌گری مبارزه‌یی مسلحانه از سوی کنش‌گرانِ غیردولتی است که یک هدف سیاسی را دنبال می‌کنند. حملات تروریستی ممکن است علیه اهداف نظامی یا ملکی صورت بگیرد. گروه‌های شورشی از تاکتیک‌های خشونت‌آمیز نظیر عملیات بغاوت‌گرانه گرفته تا تصرف قلمرو و اعمال تروریستی استفاده می‌کنند.
تروریسم: تروریسم نوعی از جنگ است که در آن خشونت اساساً علیه اهداف ملکی صورت می‌گیرد. تروریسم شورش‌گرایانه عملی هدف‌مند است و اهداف آن می‌تواند کوتاه‌مدت یا درازمدت باشد.
اجبار: اجبار شکل پیچیده‌یی از اعمال فشار بر یک طرفِ جنگ است تا طرف مذکور به‌صورت یک‌جانبه به جنگیدن خاتمه بدهد یا هم فشار جهت حل منازعه از طریق مذاکره است. اجبار قهرآمیز اساساً متکی بر نیروی فیزیکی است، اما اجبار دیپلماتیک بیشتر بر تعاملات خشونت‌پرهیزانه بسنده می‌کند.
دیپلماسی: در حل منازعه، دیپلماسی به مدیریت یک منازعه از طریق مذاکره اطلاق می‌شود. در این زمینه مذاکره و میانجی‌گری دو عنصر اساسی دیپلماسی به حساب می‌آید.
ارتباطات: منظور از ارتباطات، حفظ تماس میان طرف‌های درگیر در منازعه با هدف تسهیل مذاکرات و حل منازعه می‌باشد.
مذاکره: مذاکره به روندی گفته می‌شود که طرف‌های دخیل می‌کوشند نزاع‌های خود را با استفاده از رویکردهای خشونت‌پرهیزانه حل‌وفصل کنند. در اغلب موارد، مذاکرات نخستین گام در راستای حل منازعه و صلح می‌باشد. یک مذاکرۀ ساخت‌یافته شامل سه مرحلۀ میانجی‌گری، مصالحه و آشتی است. در مرحلۀ میانجی‌گری، طرف ثالث یا میانجی‌گر دست به مداخله می‌زند تا گروه‌های متخاصم را به منظور گفت‌وگو دربارۀ احتمالات حل منازعه کنار هم بیاورد. در مرحلۀ مصالحه، جانب سوم، گروه‌های متخاصم را تشویق می‌کند تا به سمت مذاکره گام بردارند. در مرحلۀ آشتی، گروه‌های متخاصم تلاش می‌کنند بر دشمنی و قبول تفاوت‌های همدیگر فایق آیند.
توافق برای حل منازعه: به مرحله‌یی از حل منازعه گفته می‌شود که در آن مذاکره منجر به توافق میان طرف‌های متخاصم می‌شود که مبنی بر آن باید منازعۀ خود را حل کنند. در این مرحله ممکن است یک توافق‌نامه به امضا برسد، اما تطبیق این توافق‌نامه تعهدات بیشتر را از جانب تمام طرف‌های درگیر می‌طلبد.
حل منازعه: حل منازعه یکی از جامع‌ترین گام‌ها به سوی صلح پنداشته می‌شود. این روند، طولانیمدت، وسیع و پیچیده است که در آن عوامل ریشه‌یی و شرایط بنیادی یک منازعه به‌صورت همه‌جانبه حل می‌گردد. در این پروسه، ساختار منازعه و رفتار گروه‌های متخاصم از «ستیزهجویانه» به «سیاسی» تغییر می‌پذیرد. بنابراین، حل منازعه، منازعه را به یک روند سیاسی تبدیل می‌کند.
صلح: صلح به عدم موجودیت جنگ به هر وسیله و هر شکلی اطلاق می‌گردد. صلح می‌تواند منفی و یا مثبت باشد؛ ساختاری یا فرهنگی باشد. صلح روندی است که ساختار و فرهنگ خشونت را به محیط مسالمت‌آمیز تبدیل می‌کند. به منظور رسیدن به صلح، ساختار و فرهنگ منازعه باید با فرهنگ مدارا و شمول‌گرایی سیاسی تعویض شود.
صلح‌آوری: صلح‌‍آوری به وضعیتی گفته می‌شود که در آن گروه‌های متخاصم به‌صورت داوطلبانه حاضر می‌شوند منازعه را حل‌وفصل کند. در این مورد گروه‌های متخاصم از تداوم منازعه خسته شده و هیچ نتیجه‌یی را در تداوم فعالیت نظامی نمی‌بینند. بنابراین، آن‌ها تمایل پیدا می‌کنند تا نزاع خود را در یک محیط مسالمت‌آمیز حل‌وفصل کنند.
صلحبانی: به نوعی از مداخلۀ نیروهای بین‌المللی اطلاق می‌شود که معمولاً با رضایت طرف‌های درگیر صورت می‌گیرد و هدف از آن، این است که به گروه‌های متخاصم کمک کند تا رفتارهای ستیزه‌جویانۀ خود را به فعالیت‌های مدنی و سیاسی تغییر ‌دهند.
تأمین صلح: تأمین صلح، فعالیت‌های صلح‌آوری و صلح‌بانی را از طریق حل مسایل ساختاری و روابط درازمدت میان گروه‌های متخاصم تقویت و حمایت می‌کند. به عبارت دیگر، تأمین صلح مرحلۀ پیشرفته‌تر صلح‌آوری و صلح‌بانی است.

فهرست منابع

Akhundzada, Mawlawi Haibatullah. “Message of Felicitation of the Esteemed Amir-ul-Mumineen Sheikh-ul-Hadith Mawlawi Hibatullah Akhundzada (may Allah protect him) on the occasion of Eid-ul-Fitr.” alemarah, June 12, 2018.
Ahmad, Azam and Matthew Rosenberg, “Karzai Arranged Secret Contacts with Taliban,” The New York Times, February 3, 2014.
Bazeley, Pat. Qualitative Data Analysis: Practical Strategies (London: SAGE, 2013).
Bercovitc Jacob., Victor Kermenyuk, ana I. William Zartmen (eds.), The Sage Handbook of Conflict Resolution (Los Angeles, London, and New York: SAGE, 2009).
Blatter, Joachim & Markus Haverland. Designing Case Studies: Explanatory Approaches in Small-N Research (New York: Palgrave, 2012).
Coll, Steve. Directorate S: The CIA an America’s Secrete Wars in Afghanistan and Pakistan (New York: Penguin Press, 2018).
Connable, Ben & Martin C. Libicki, How Insurgencies End (Santa Monica, CA.: RAND, 2010).
“Government Discloses Details of Ghani’s Peace Offer,” Tolo News, February 28, 2018.
Crocker et al. “Why Mediation Matters: Ending Intractable Conflicts.” in Jacob Bercovitc, Victor Kermenyuk, anf I. William Zartmen (eds.). The Sage Handbook of Conflict Resolution, 492-505 (Los Angeles, London, and New York: SAGE, 2009).
Cunningham David, E., Kristian Skrede, and Idean Salehyan “Non-State Actors in Civil Wars: A New Dataset.” Conflict Management and Peace Science 30 (5): 2013, 516–۵۳۱٫
Cunningham, David. “Blocking Resolution: How External States Can Prolong Civil Wars.” Journal of Peace Research 47 (2): 2010, 115–۲۷٫
Greig, Michael & Paul Diehl. International Mediation (Cambridge: Polity, 2012).
Jonsson, Christer & Karin Aggestam. “Diplomacy and Conflict Resolution.” In Jacob Bercovitc, Victor Kermenyuk, anf I. William Zartmen (eds.), The Sage Handbook of Conflict Resolution, 33-51 (Los Angeles, London, and New York: SAGE, 2009).
Jones, Seth G. “Why the Taliban Isn’t Winning in Afghanistan?” Foreign Affairs (2018).
Giustozzi, Antonio. “Taliban and Islamic State: Enemies or Brothers in Jihad.” Center for Research and Policy Analysis, December 14, 2017.
Gschwend, Thomas & Frank Schimmelfennig (eds.), Research Design in Political Science: How to Practice What They Preach (New York: Palgrave, 2007).
Ibrahimi S.Y. “The Taliban’s Islamic Emirate of Afghanistan: ‘War-Making and State-Making’ as an Insurgency Strategy.” Small Wars and Insurgencies, 28(6), 2017: 947-972.
Kolb, Sharon M. “Grounded Theory and the Constant Comparative Method.” Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies, 3(1), 2012: pp. 83-86.
“Letter of the Islamic Emirate to the American People,” alemarah, February 14, 2018.
Message of Felicitation of the Esteemed Amir-ul-Mumineen Sheikh-ul-Hadith Mawlawi Hibatullah Akhundzada on the Occasion of Eid-ul-Fitr. Alemarah, June 12, 2018.
Nelson, Dean and Ben Farmer. “Secrete Peace Talks Between US and Taliban Collapse over Leaks.” The Telegraph, August 10, 2011.
Peck, Connie. “United Nations Mediation Experience: Practical Lessons for Conflict Resolution.” In Jacob Bercovitc, Victor Kermenyuk, anf I. William Zartmen (eds.), The Sage Handbook of Conflict Resolution, 411-434 (Los Angeles, London, and New York: SAGE, 2009).
Pierre, Elizabeth & Alecia Jackson. “Qualitative Data Analysis after Coding.” Qualitative
Analysis 20(60), 2014: pp. 715-719.
“Quarterly Report to the United States Congress,” SIGAR (April 30, 2018).
Ramsbotham, Oliver. Tom Woodhouse, Hugh Miall. Contemporary Conflict Resolution: The Prevention, Management and Transformation of Deadly Conflicts, 3rd Edition (Malden, MA, Cambridge, UK: Polity, 2011).
Reuter, Christoph, Gregor Peter Schmitz, & Holger Stark. “How German Diplomats Opened Channel with Taliban.” Spiegel Online, January 10, 2012.
Sheany, “Ulema from Three Countries Meet in West Java, Denounce Terrorism, Suicide
Attacks,” Jakarta Globe, May 11, 2018.
Shenk, Jamie & Michael Kugelman. “What Peace In Colombia Teaches as about War in Afghanistan?” The Diplomat, December 23, 2017.
Sigmund Gartner, Scott & Molly M. Melin. “Assessing Outcomes: Management and the Durability of Peace.” In Jacob Bercovitc, Victor Kermenyuk, and I. William Zartmen (eds.), The Sage Handbook of Conflict Resolution, 564-579 (Los Angeles, London, and New York: SAGE, 2009).
“Statement by Political Office of Islamic Emirate Concerning Last Comments by US Department of State.” alemarah, February 28, 2018.
Strick Van Linschoten, Alex and Felix Kuehn. An Enemy We Created: The Myth of the Taliban al-Qaeda Merger in Afghanistan 1970-2010 (London: Hurst & Company, 2012).
Weiberg-Salzmann, Mirjam. “Ending Ethnic Civil Wars: Negotiations or by Military Defeat? Lessons on Security from Sri Lanka.” Journal of Asian and African Studies 50 (2), 2015: 135-159.
Zaef, Mullah Abdul Salam. “Special Interview with Mullah Abdul Salam Zaef.” Tolo News, June 13, 2018.
Zartman, William. Elusive Peace: Negotiating an End to Civil Wars (Washington DC: Brookings Institution, 1995).
Zartman, William. “Conflict Resolution and Negotiation,” in Jacob Bercovitc, Victor Kermenyuk, and I. William Zartmen (eds.), The Sage Handbook of Conflict Resolution, 322-339 (Los Angeles, London, and New York: SAGE, 2009).
Zartman, William. “Dynamics and Constraints in Negotiations in Internal Conflicts.” In I. William Zartman, ed., Elusive Peace: Negotiations and End to Civil Wars (Washington D.D.: Brookings Institution, 1995).