عمران خان، چهره‌یی که از دنیای ورزش پا به دنیای سیاست گذاشت ۲۶ سال پیش تیم ملی کریکت پاکستان را قهرمان جهان کرد و با همین ایده به مردم خود قول داده که رؤیای تأسیس پاکستانِ جدید را به واقعیت تبدیل می‌کند. زمانی که عمران خان در ۲۷ اسد سال گذشته امسال به عنوان بیست و دومین نخست وزیر پاکستان سوگند خدمت یاد کرد، حامیانش به‌ویژه رقبای سیاسی حزب تحریک انصاف (حزب حاکم فعلی این کشور) منتظر برنامه‌های کاپیتان سابق تیم ملی کریکت، برای اجرای طرح تأسیس پاکستان جدید بودند.
عمران خان ۶۷ ساله که تا به امروز لقب کاپیتانی را یدک می‌کشد بارها اعلام کرده است که به دنبال اجرای طرح حکومت‌مداری اسلامی در پاکستان است که پایه و اساس آن مانند طرح تشکیل حکومت در مدینه توسط پیغمبر گرامی اسلام (ص) خواهد بود.
با این حال، عمران خان تا به امروز هدف انتقاد جناح مخالف و رقبای خود قرار گرفته است که مدعی هستند عمران خان نه تنها نمی‌تواند حکومتی مانند حکومت مدینه را در پاکستان اجرا کند بلکه تأسیس پاکستانِ جدید نیز فقط در حد یک رؤیا خواهد ماند.
عمران خان در بیست‌وپنجم ثور ۱۳۷۵ شمسی تشکیل حزب جنبش عدالت پاکستان (تحریک انصاف) را اعلام کرد و به قول خودش در اوایل تشکیل حزبش، تنها با چند نفر وارد دنیای سیاست شد و از همان ۲۲ سال پیش فعالیت‌های سیاسی-اجتماعی خود را بر مبارزه با فقر، اختلاس و فاصله طبقاتی در کشور متمرکز کرد.
نخست وزیر فعلی پاکستان برای اولین بار در سال ۱۳۸۱ از حوزۀ انتخاباتی شهر «میانوالی» به عنوان نمایندۀ مجلس، رسماً وارد سیاست پاکستان شد. پس از اتمام تبعید نواز شریف و خانم بی‌نظیر بوتو در سال ۱۳۸۶ و متعاقب آن برگزاری انتخابات عمومی، عمران خان در اعتراض به آنچه که او تبانی میان سیاست‌مداران کهنه کار عنوان کرده بود، حضور در آن انتخابات را تحریم کرد.
با روی کار آمدن حکومت حزب مردم پاکستان در سال ۱۳۸۷، فعالیت عمده عمران خان روی مبارزه با آن دسته از سیاست‌مدارانی بود که به نظر وی در فساد مالی و خسارت وارد کردن به وجهه پاکستان دست داشتند.
با تمام این وجود حزب تحریک انصاف در انتخابات سال ۱۳۹۲ نیز نتوانست بر احزاب سنتی پاکستان یعنی مسلم لیگ نواز و حزب مردم غلبه پیدا کند، اما توانست به عنوان سومین حزب پیشرو و دارای کرسی در مجلس ملی به عنوان جناح مخالف در کنار حزب مردم قدرت نمایی کند.
با آغاز حکومت وقت نواز شریف، عمران خان مدعی تقلب در انتخابات سال ۱۳۹۲ شد و اعلام کرد که وی تا دسترسی به انصاف واقعی، دست از اعتراض، تظاهرات و تحصن بر نخواهد داشت. او یک‌سال پس از آغاز دولت نواز شریف رسماً اعلام کرد که اگر دولت نواز شریف استعفا ندهد وی به خیابان خواهد آمد.
آغاز تحصن‌های ضد دولتی به رهبری عمران خان، سرنوشت سیاسی او را به کلی تغییر داد به طوری که وی در قلب پایتخت پاکستان خیمه زد و گفت که با تقلب در انتخابات و فساد مالی تا دم مرگ مبارزه خواهد کرد.
تحصن عمران خان و جسورانه بودن وی در مواضع سیاسی‌اش، چالش جدی را برای حکومت نواز شریف به وجود آورد تا جایی که اوضاع تا مرز دخالت مستقیم ارتش و یا کودتای نظامی پیش رفت، اما دولت نواز شریف به خوبی توانست اوضاع را کنترل کند.
با این حالف حمله تروریستی به مدرسه‌یی در شهر پیشاور در قوس ۹۳ و وضعیت حساس پس از آن باعث شد تا عمران خان از ادامل تحصن در اسلام‌آباد عقب‌نشینی کند. پس از آن دادگاه عالی پاکستان نیز با تحقیقاتی که انجام داد رأی به عدم تقلب در انتخابات سال ۹۲ داد تا نقطه سرخطی بر مقابله عمران خان در برابر حکومت وقت پاکستان زده شود؛ اما عمران خان نا امید نشد بلکه ماجرای رسوایی پرونده پاناما و اتهامات جدید علیه شخص نواز شریف و خانوادۀ وی مبنی بر اختلاس بزرگ، باعث شد تا کاپیتان سابق تیم ملی کریکت خود را برای یک مقابله سیاسی دیگر آماده کند.
این بار عمران خان مصرانه خواستار استعفای نواز شریف بود. دادگاه عالی پاکستان نیز به این ماجرا ورود کرد و در آخر پس از یک سال تحقیقات دادگاه عالی این کشور رأی به سلب صلاحیت نواز شریف داد.
به عقیدۀ تحلیلگران پاکستانی، به چالش کشیده شدن حکومت نواز شریف، سلب صلاحیت و سپس زندانی شدن وی به جرم اختلاس مالی، به کمک ارتش و سازمان استخباراتی آن کشور نقطۀ قوتی برای عمران خان در فعالیت‌های سیاسی او محسوب شد به نحوی که وی توانست با همین امتیاز، در انتخابات اسد امسال پیروز شود.
زمان عملی شدن وعده‌های عمران خان

عمران خان بازیکن بین‌المللی کریکت و رهبر حزب تحریک انصاف پاکستان، وعدۀ «پاکستان جدید و پایان دادن به فساد در این کشور» را داد و وی با همین شعار در اولین سخنرانی خود خطاب به مردم پاکستان وعده داد که حکومتش از مالیات مردم حفاظت کرده و آن را برای رفاه و پیشرفت مردم هزینه می‌کند.
او همچنان گفته بود حکومت حزبش هرگز به دنبال نشستن در کاخ‌ها نیست، بلکه وی کاخ نخست وزیری و در ایالات نیز کاخ‌های سروزیری و فرمانداری را به محل آموزش تبدیل می‌کند.
عمران خان و حکومت جدید پاکستان، پس از به دست گرفتن قدرت در این کشور با مشکلات مختلفی از جمله چالش‌های معیشتی و کاهش بی‌سابقه ذخایر ارزی مواجه شدند.
تروریسم و انرژی، دو موضوعی که بیشتر برای حکومت‌های پیش از عمران خان چالش جدی‌تر شناخته می‌شد، در حکومت فعلی پاکستان زیاد زیر ذره‌بین نبود چون دولت و ارتش این کشور فعالیت‌های موثری را برای دفع معضل تروریسم و هچنان غلبه بر بحران انرژی انجام داده با این وجود مسأله انرژی همچنان زنگ خطری برای حکومت حساب می‌شود.
او ماه‌های اخیر خطاب به پاکستانی‌ها گفت که برای عملی کردن طرح پاکستانِ جدید ما باید الگو برداری کنیم مثلاً برای مبارزه با فقر، باید از چینی‌ها الگو بگیریم و برای توسعه و رفاه کشور باید از مالزیا و شخص ماهاتیر محمد الگو برداری کنیم.
نخست وزیر پاکستان در سفر رسمی خود به مالزیا در ۲۶ عقرب امسال و در دیدار با ماهاتیر محمد، از چشم‌انداز وی در دولت وقت مالزیا برای توسعه این کشور و تحکیم جایگاه منطقه‌یی و جهانی مالزیا تمجید کرد و گفت حکومت پاکستان علاقه‌مند است تا از الگوی ماهاتیر محمد برای توسعه و رفاه کشور پیروی کند.
با این حال، عمران خان سعی دارد با کمک به بهبود وضعیت قشر ضعیف در پاکستان، از آنان دل‌جویی کند. این روزها طرحی با عنوان تأسیس ۵ میلیون باب منزل مسکونی در مناطق مختلف پاکستان مشهور شده و گفته می‌شود که عمران خان وعده خود را برای تأسیسِ پاکستان جدید با استفاده از احداث ۵ میلیون خانه با نرخ ارزان برای قشر ضعیف جامعه، عملی خواهد کرد هر چند جناح مخالف دولت مدعی هستند که این فقط یک شعار است و عملی شدن این طرح با ظرفیت‌های حکومت فعلی همخوانی ندارد.
با روی کار آمدن حکومت حزب جنبش عدالت به نخست وزیری عمران خان، اوضاع افغانستان، تداوم تنش‌ها با هند، رویکرد سخت‌گیرانۀ حکومت ترامپ علیه اسلام‌آباد و معلق ماندن پاکستان مواضع در ارتباط با تحولات خاورمیانه تیرهگی با تهرانی اهم مسایلی بود که عمران خان باید تصمیمات مهمی در این خصوص اتخاذ می‌کرد.
عمران خان در اولین سخنرانی خود تنها دو روز بعد از اعلام پیشتانی حزب او در انتخابات عمومی پاکستان گفته بود حکومتش خواهان تعمیق و گسترش روابط بهتر با کشورهای همسایه است.
او در ظاهر صحبت‌های کلیدی در خصوص روابط با افغانستان، هند، کشورهای خاورمیانه و امریکا نیز عنوان کرده بود.
رهبر حزب تحریک انصاف پاکستان در آن زمان گفته بود، متأسفانه امریکایی‌ها فکر می‌کنند که پاکستان تنها به دنبال کمک و پول است ولی ما روابط متعادل با امریکا می‌خواهیم.
عمران خان بارها از سیاست‌های منطقه‌یی امریکا به‌ویژه حملات غیرقانونی هواپیماهای بدون سرنشین امریکا به مناطق قبایلی پاکستان انتقاد کرده و بارها در تحصن‌های ضددولتی در اسلام آباد نیز مستقیماً سفیر وقت واشنگتن در اسلام‌آباد را به دخالت در امور داخلی پاکستان متهم کرده بود.
او همچنین در خصوص روابط پاکستان با افغانستان و هند انتظار داشت تا با روی کار آمدن حکومت جدید بتواند قدم‌های موثری را برای بهبود روابط با کابل و بازسازی فضای اعتماد با دهلی نو بردارد. اما درک کرد که تصمیم‌گیر اصلی دیگر نهاد است نه او. به نظر می‌رسد معمای پیچیدۀ صلح در افغانستان و حمایت ارتش و سازمان استخبارات آن کشور از طالبان و تشدید تنش‌ها با هند، معادلات عمران خان در حوزۀ سیاست خارجی را تحت تأثیر قرار داده و در کنار چالش‌های اقتصادی، مشکلات روابط با همسایگان غربی و شرقی و درگیری بودن در دنیای پیچیده سیاست خارجی کار عمران خان را در آینده سخت‌تر کرده است.
او به پاکستانی قول داده است که با تمامی این مشکلات مقابله خواهد کرد، چه چالش داخلی باشید یا خارجی. مردم پاکستان نیز توانایی عمران خان برای مقاومت در برابر مشکلات را جالب می‌دانند و به همین دلیل اکثر کارشناسان و اندیشمندان پاکستانی معتقد اند باید به عمران خان وقت داده شود تا توانایی خود را ثابت کند.
فعالیت‌های اجتماعی در کنار سیاست و صلح دوست بودن عمران خان باعث شده حتا منتقدانش نیز مجبور به تمجید از او شوند. زمانی که حزب عمران خان حکومتی در پاکستان نداشت وی با استفاده از وجهه اجتماعی و مدنی خود توانست بیمارستان مجهزی را مخصوص بیماران سرطانی در پاکستان تدسیس کند که هدف اصلی آن کمک به بیماران سرطانی که توانایی پرداخت هزینه‌های هنگفت معالجه این بیماری را ندارند، است.
این روزها که پاکستان و هند شدیداً وارد تنش‌های سیاسی و نظامی شده اند، عمران خان با اعلام آزادی خلبان بازداشت شده هندی، دوباره بر مقبولیت خود اضافه کرد به طوری که رسانه‌های هندی از تصمیم وی استقبال کرده و حتی از دولت‌مردان هندی خواستند تا از پیشنهاد صلح عمران خان را بپذیرند و دعوای سیاسی میان دو کشور پایان دهند.
عمران خان تنها چند روز پس از تصدی کرسی نخست وزیری، اعلام کرد که دولت‌مردان وی هرگز به دنبال اشرافی‌گری و هزینه‌های گزار برای فعالیت‌های دولتی نباید بروند.
او کارشیوه‌های بی‌سابقه‌یی را برای جلوگیری از هزینه‌های دولتی اعلام کرد که در حکومت‌های پیشین چنین چیزی دیده نشده بود.
عمران خان حتا کاخ نخست وزیری پاکستان را به دانشگاه ملی تبدیل کرد و گفت که طرح تبدیل کاخ نخست وزیری به مرکز علم و تحصیلات عالی آغاز شده است هرچند جناح مخالف با انتقاد از این تصمیم عمران خان گفتند که نخست وزیر پاکستان نباید امکان ملی و فرهنگی که متعلق به میراث ملی کشور است را به پسند خود به دانشکده یا مرکز تحصیلات عالی تبدیل کند.
پاکستانی‌ها از ابتکار عمران خان برای مقابله با اشرافی‌گری استقبال کردند اما سفر اخیر ولیعهد سعودی به اسلام‌آباد و استقبال پُر خرج پاکستانی‌ها از این محمد بن سلمان، باعث شد تا حکومت عمران خان شدیداً مورد انتقاد قرار بگیرد.
استقبال شاهانه از ولیعهد سعودی و کاروان مزدحم وی توسط دولت پاکستان باعث شد تا سیاست‌مداران این کشور شعار صرف‌جویی عمران خان را زیر سوال ببرند.